Ιστορία: Τα μπλόκα της Αθήνας, του Ιάσονα Χανδρινού

Γερμανοτσολιάδες υπό την καθοδήγηση αξιωματικών των Ναζί

Στη βιβλιογραφία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Αθήνα συγκαταλέγεται, μαζί με τη Βαρσοβία και τη Ρώμη, στην κορυφή του καταλόγου των κατεχόμενων πόλεων με τις περισσότερες απώλειες αντιστασιακών και αμάχων πολιτών. Η ελληνική πρωτεύουσα δοκιμάστηκε σκληρά καθ’ όλη την περίοδο της κατοχής. Ο πρώτος κατοχικός χειμώνας (1941-42) σημαδεύτηκε από έναν πρωτοφανή λιμό που άφησε πίσω του σχεδόν 30-40.000 νεκρούς, ενώ η περίοδος Οκτώβριος 1943-Οκτώβριος 1944, δηλαδή χονδρικά η τελευταία χρονιά της ναζιστικής σκλαβιάς, γνώρισε σχεδόν καθημερινές μάχες, συμπλοκές, μαζικές εκτελέσεις και τα περίφημα «μπλόκα». 

Ισχυρές δυνάμεις των Γερμανών, των Ταγμάτων Ασφαλείας, της Ειδικής Ασφάλειας, του Μηχανοκίνητου της Αστυνομίας Πόλεων (τα «ΜΑΤ» της εποχής) και αντικομμουνιστικών ομάδων-συνεργατών της Ασφάλειας, πραγματοποιούσαν επιδρομές στις συνοικίες της πόλης με σκοπό τη σύλληψη και την εξόντωση αγωνιστών του ΕΑΜ, μαχητών του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ. 

Στο «τεχνικό» μέρος, τα μπλόκα διενεργούνταν βάσει πληροφοριών, που συνέλεγε κυρίως η Ειδική Ασφάλεια με την απαγωγή κατοίκων και την απόσπαση πληροφοριών μετά από βασανιστήρια ή την άντληση πληροφοριών από «ειδικούς συνεργάτες». Η επιχείρηση ξεκινούσε νωρίς το πρωί, ώστε να μην έχουν προλάβει να ξυπνήσουν οι κάτοικοι. Φορτηγά αυτοκίνητα με Γερμανούς στρατιώτες, αλλά κυρίως άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας, απέκλειαν την συνοικία σχηματίζοντας μια περίμετρο, ώστε κανείς να μην καταφέρει να διαφύγει από το «μπλόκο». Μόλις ξημέρωνε, ένας αξιωματικός καλούσε με τηλεβόα όλους τους άνδρες ηλικίας άνω των 14 ή 16 ετών να παρουσιαστούν στην κεντρική πλατεία ή άλλο κεντρικό χώρο της συνοικίας, με την απειλή ότι όσοι συλλαμβάνονταν να κρύβονται θα εκτελούνταν επιτόπου. 

 

Ριζοσπαστικοποίηση

 

 

Στα μπλόκα της κατεχόμενης Αθήνας συγκρούστηκαν δύο αντίρροπες δυνάμεις: αφενός η ραγδαία εξέλιξη και ριζοσπαστικοποίηση του αγώνα στην πόλη και η τρομοκρατική καταστολή από την πλευρά των κατακτητών και των δοσιλόγων αφετέρου. Ο πολιτικός ριζοσπαστισμός ήταν έκδηλος στην Αθήνα του 1943, εποχή κατά την οποία το ΕΑΜ απέκτησε χαρακτηριστικά κοινωνικού κινήματος, με πρωταγωνιστική παρουσία σε μαζικούς και συνδικαλιστικούς αγώνες. 

 

Οι διαδηλώσεις και τα συλλαλλητήρια που συγκλόνισαν τους δρόμους της πόλης την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1943 ήταν το αποκορύφωμα ενός μαζικού αγώνα ο οποίος, παρά την αιματηρή του καταστολή –από γερμανικές και ελληνικές αρχές–, καθιέρωσε τους μαζικούς αγώνες στις συνειδήσεις των κατοίκων αλλά και στον αστικό χώρο. Το φθινόπωρο του 1943 η ηγεσία του ΚΚΕ στην Αθήνα αποφάσισε να μεταφέρει το βάρος της πολιτικής δράσης από το κέντρο στις συνοικίες. Η ανασυγκρότηση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ανά συνοικίες αποτελούσε στρατηγικό και πολιτικό ελιγμό αγώνα στην Αθήνα. Για να αποφύγει την καταστολή που κυριαρχούσε στο κέντρο, ο μαζικός αγώνας «απλώθηκε» και «έσπασε» σε γεωγραφικές ενότητες. Κομματικές και εαμικές οργανώσεις απέκτησαν για πρώτη φορά σαφές εδαφικό έρεισμα, γύρω από την προάσπιση του οποίου θα οικοδομηθεί η τακτική και ρητορική του Κόμματος. Οι γειτονιές αναδείχθηκαν σε πεδίο μιας επαναστατικής πρακτικής: «Το ψωμί [...], το νερό, η καθαριότητα της γειτονιάς, ο γιατρός, τα φάρμακα, η κατοικία κλπ πρέπει να απασχολούν κάθε κομμουνιστή και πρέπει να βρίσκει τρόπους και μεθόδους που θα οργανώσει την πάλη του λαού για τη διεκδίκησή τους». 

 

Αυτές οι νέες κατευθύνσεις συνδέονταν, χρονικά και αιτιακά, με τις προϋποθέσεις περιφρούρησης, συγκεκριμένα την ανασυγκρότηση (ουσιαστικά συγκρότηση) του ΕΛΑΣ Αθήνας, ενός εντυπωσιακού φαινομένου της Αντίστασης που από το 1942 είχε ξεκινήσει ως μηχανισμός πληροφοριών και περιφρούρησης στους χώρους δουλειάς για να καταλήξει, στο αποκορύφωμα της ναζιστικής τρομοκρατίας του 1944 σε ομάδες κρούσης από αποφασισμένους μαχητές που υπεράσπιζαν με τη ζωή τους τυπογραφεία, γιάφκες, αποθήκες όπλων, συνεργεία αναγραφής συνθημάτων ή τηλεβόα, ολόκληρες συνοικίες και γυναικόπαιδα. 

 

Περιφρούρηση

 

 

Παρά την φιλολογία του αγώνα, τη στρατιωτική ορολογία και τους «φουσκωμένους» αριθμούς, η πραγματικότητα είναι πως ο ηρωικός ΕΛΑΣ Αθήνας αποτελούνταν από ολιγάριθμες ομάδες ψυχωμένων νεαρών. Ο μέσος όρος ηλικίας ήταν τα 18 χρόνια και η συντριπτική πλειοψηφία ήταν εργάτες και μαθητές οπλισμένοι με πιστόλια, αραβίδες και ελάχιστα αυτόματα που περιφρουρούσαν σε μόνιμη βάση τις γειτονιές τους, ενώ στην καλύτερη περίπτωση δεν αριθμούσαν πάνω από 40-50 άνδρες ανά συνοικία. 

Έτσι, το σύνθημα «να υπερασπίσουμε τις συνοικίες μας» εκφράζει στην αυγή του 1944 την επίσημη κομματική γραμμή. Αποτελώντας για μήνες το σκηνικό ενός ολοκληρωτικού πολέμου, οι συνοικίες και τα περίχωρα θα σχηματίσουν έναν «κόκκινο δακτύλιο» γύρω από το κέντρο της πόλης όπου φωλιάζει ο εχθρός και θα γράψουν το δικό τους κεφαλαίο στην ιστορία του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του ΕΑΜ: «Ποιος δεν έχει ακούσει για τα κατορθώματα της Καισαριανής, του Βύρωνα, του Άη-Γιάννη, του Περιστεριού, της Καλλιθέας, Τζιτζιφιών, των Σφαγείων, των Πετραλώνων;». 

 

Παράλληλα, οργανωνόταν και ο αντίπαλος. Η τρίτη κατοχική κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη έθεσε απόλυτα το κράτος και τις αρχές ασφαλείας στην υπηρεσία των Γερμανών, μαζεύοντας δυνάμεις για τη μετωπική σύγκρουση με τους «κόκκινους». Τον Ιούνιο του 1943 συγκροτήθηκαν τα Τάγματα Ασφαλείας, ένας νεός ελληνικός στρατός που θα απασχολούνταν αποκλειστικά με συλλήψεις, εκτελέσεις και τρομοκρατία στην πρωτεύουσα, υπαγόμενος τακτικά (και «ιδεολογικά») στη διοίκηση του Αρχηγού των Ες-Ες και της Αστυνομίας. 

 

Η πρώτη επιχείρηση των «γερμανοτσολιάδων» και παράλληλα η πρώτη εμπειρία «μπλόκου» ήταν η επιδρομή στα στρατιωτικά νοσοκομεία των Αθηνών (30 Νοεμβρίου 1943), όπου συνελήφθησαν περισσότεροι από 1.000 ανάπηροι του αλβανικού μετώπου (οι ανάπηροι στελέχωναν μια από τις δυναμικότερες οργανώσεις του ΕΑΜ) και τους οδήγησαν στο κτίριο του Ορφανοτροφείου Χατζηκώστα, επί της οδού Πειραιώς, το οποίο είχε μετατραπεί σε φυλακή υπό τη διοίκηση της Χωροφυλακής. Οι κρατούμενοι αυτοί αποτέλεσαν την πρώτη δεξαμενή από την οποία οι δυνάμεις κατοχής αντλούσαν άτομα για τις εκτελέσεις που διενεργούσαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής και άλλες τοποθεσίες σε αντίποινα για διάφορες αντιστασιακές ενέργειες.

 

Συλλήψεις, επιδρομές και εκτελέσεις άρχισαν να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο και να απλώνουν την τρομοκρατία σε όλο το πολεοδομικό συγκρότημα, ακόμα και τα πιο απομακρυσμένα προάστεια. Την τελευταία χρονιά της κατοχής χτυπήθηκαν όλες οι γειτονιές, από την Ακαδημία Πλάτωνος και το Μεταξουργείο, μέχρι την Πετρούπολη και την Πεντέλη. Η τρομοκρατία απέκτησε σύντομα μαζικές διαστάσεις λαμβάνοντας τη μορφή ολόκληρων στρατιωτικών επιχειρήσεων με μεγάλες δυνάμεις και βαρύ οπλισμό οι οποίες στοχοποιούσαν τον πληθυσμό ολόκληρων συνοικιών εφαρμόζοντας την λογική της συλλογικής ευθύνης. Η παρουσία των ελληνικών σωμάτων ασφαλείας, με τη βοήθεια ανώνυμων ή επώνυμων πληροφοριοδοτών, ήταν πρωταγωνιστική, ενώ η γεωγραφία των μπλόκων αντανακλά τις κυριότερες βάσεις της εαμικής αντίστασης. Όλα τα μεγάλα μπλόκα πραγματοποιήθηκαν σε προσφυγικές και παράλληλα εργατικές συνοικίες.

 

Καταναγκαστική εργασία

 

 

Το καλοκαίρι του 1944, οι «κόκκινες» γειτονιές της Αθήνας μετατράπηκαν σε πεδία αγώνα, τρόμου και ηρωισμών: Νέα Ιωνία, Γούβα, Περιστέρι, Βύρωνας, Κατσιπόδι (Δάφνη), Δουργούτι (Νέος Κόσμος), Νέα Σμύρνη, Κοκκινιά και Καλλιθέα. Σε διάστημα μόλις δύο μηνών συνελήφθηκαν περίπου 10.500 άνδρες, από τους οποίους το 1/3 στάλθηκε στα γερμανικά στρατόπεδα για καταναγκαστική εργασία και εκτελέστηκαν επιτόπου περίπου 500 άτομα. 

 

Ο τεράστιος αριθμός των συλληφθέντων αντανακλά τις προτεραιότητες των Ναζί, τις οποίες έσπευσαν να ικανοποιήσουν οι δοσίλογοι υπηρέτες τους: Εκτός από την κάμψη της Αντίστασης, ώστε να εξασφαλίσουν την όσο το δυνατόν ανενόχλητη αποχώρησή τους από την Αθήνα, οι Γερμανοί επιδίωκαν την εξασφάλιση εργατικού δυναμικού προς καταναγκαστική εργασία στα γερμανικά εργοστάσια. Ο πρωταρχικός στόχος καταστολής και εκμετάλλευσης ήταν ο εργατόκοσμος. Σε ό,τι αφορά αυτούς που έκαναν τη δουλειά του κατακτητή, το μίσος του κράτους κατά των προσφύγων και ειδικά κατά των προσφύγων-εργατών ξέσπασε στην Αθήνα του 1944 στις πιο απόλυτες διαστάσεις του, αποδεικνύοντας τις βαθύτατες ταξικές διαστάσεις εκείνης της ταραγμένης εποχής. Οι εκτελεσμένοι των μπλόκων, οι δολοφονημένοι ΕΑΜίτες και ΕΠΟΝίτες, οι μαχητές του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ που έπεσαν υπερασπιζόμενοι αμάχους πολίτες είναι οι διαχρονικοί μάρτυρες μιας αντίστασης ηρωικής αλλά και ξεχασμένης.

 

 

Εργατική Αλληλεγγύη 

Ντοκυμαντέρ: Προβολή για τη Μακρόνησο: “Σαν πέτρινα λιοντάρια στη μπασιά της νύχτας” (2012)

 

 

 

Κλείνοντας έναν μεγάλο διετή κύκλο και μετά την διεθνή πορεία της στα κινηματογραφικά φεστιβάλ (Βραβείο Οικουμενικής Επιτροπής Dok Leipzig 2012) και την κινηματογραφική διανομή της σε Ελλάδα, Γαλλία και Ελβετία, η μεγάλου μήκους ταινία “Σαν πέτρινα λιοντάρια στη μπασιά της νύχτας” (2012) θα προβληθεί την Δευτέρα 15/9 στις 8:30μμ στο προαύλιο του Μουσείου Πολιτικών Εξόριστων Μακρονήσου και Άη Στράτη (Αγίων Ασωμάτων 31, Θησείο). Παρόντες θα είναι ο Ελβετός σκηνοθέτης Ολιβιέ Ζισουά και η συνεργάτιδά του στο σενάριο και την επιστημονική έρευνα Ελένη Γιώτη.

 

 

 

 

Το ποιητικό ντοκιμαντέρ του Ολιβιέ Ζισουά αποτελεί ένα κινηματογραφικό δοκίμιο που ζωντανεύει τις μνήμες εξορίας της Μακρονήσου. Σκηνοθετώντας ανάμεσα στα γραπτά εξόριστων ποιητών, όπως ο Γιάννης Ρίτσος και ο Τάσος Λειβαδίτης, και τις ομιλίες αναμορφωτικής προπαγάνδας που μετέδιδαν τα μεγάφωνα των στρατοπέδων του νησιού κατά την περίοδο 1947-1950, μέσα από σημαντικά φωτογραφικά και κινηματογραφικά αρχεία, ο σκηνοθέτης περιηγείται στα στοιχειωμένα ερείπια της Μακρονήσου.

 

Η προβολή της ταινίας συνδιοργανώνεται από την Πανελλήνια Ένωση Κρατούμενων Αγωνιστών Μακρονήσου και το Μουσείο Πολιτικών Εξόριστων, σημαντικούς φορείς μνήμης με τους οποίους συνεργάστηκαν οι δημιουργοί της ταινίας κατά την διαδικασία της έρευνας. Μετά το πέρας της προβολής, στην οποία η είσοδος είναι ελεύθερη, θα ακολουθήσει συζήτηση με τον σκηνοθέτη, τους συνεργάτες του, αλλά και επιζώντες της Μακρονήσου.

 

 

Εργατική Αλληλεγγύη 

Νέο τεύχος του περιοδικού “Σοσιαλισμός από τα κάτω”

Οι εργαζόμενοι των νοσοκομείων στο πανεργατικό συλλαλητήριο στη ΔΕΘ, 6 Σεπτέμβρη

Κρίσιμες επιλογές για την Αριστερά σε Ελλάδα και Ευρώπη

 

Την επόμενη φορά που θα συναντήσετε το συνεργείο της Εργατικής Αλληλεγγύης στο χώρο δουλειάς, τη γειτονιά, τη σχολή ή το σχολείο σας, προμηθευτείτε, μαζί με την εφημερίδα, και το νέο τεύχος του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω (Σεπτέμβρης – Οκτώβρης 2014, Νο 106). Είναι ολόκληρο αφιερωμένο στη συζήτηση πώς ο νέος γύρος της σύγκρουσης με τη μνημονιακή συγκυβέρνηση που ξεκίνησε πλέον και “επίσημα” στη ΔΕΘ, θα είναι νικηφόρος.

“Η πολιτική αστάθεια δημιουργεί τεράστια προβλήματα σε κάθε άρχουσα τάξη για να συνεχίσει και να έχει τον έλεγχο και των πολιτικών εξελίξεων και των μέτρων που θέλει να πάρει”, είναι η εκτίμηση που κάνει η Μαρία Στύλλου στο κεντρικό άρθρο του περιοδικού “Εργατική Αντίσταση και Αριστερά στην Ευρώπη” περιγράφοντας τη διεθνή διάσταση των οικονομικών και πολιτικών αδιεξόδων των κυβερνήσεων και των κυρίαρχων τάξεων ειδικά μετά τις πρόσφατες Ευρωεκλογές. Είναι μια εικόνα κρίσης του αντίπαλου στρατοπέδου που όλοι όσοι παλεύουν χρειάζεται να έχουν στο μυαλό τους απέναντι στην κυρίαρχη προπαγάνδα της “παντοδυναμίας” των αφεντικών.

Ευκαιρία

 

“Το ερώτημα είναι πώς μπορεί η αριστερά να αρπάξει αυτή την ευκαιρία που της ανοίγεται. Ποια αριστερά μπορεί να το κάνει και με ποιο τρόπο;” συνεχίζει το άρθρο, ανοίγοντας το κεντρικό ερώτημα ολόκληρου του περιοδικού. “Η απάντηση απαιτεί να σταθούμε σε τέσσερα σημεία. Το πρώτο ζήτημα είναι η σχέση της αριστεράς με το εργατικό κίνημα. Το δεύτερο είναι η μάχη ενάντια στο φασισμό και το ρατσισμό. Το τρίτο είναι η στάση της απέναντι στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και τον πόλεμο. Και το τέταρτο είναι το ζήτημα της εναλλακτικής προοπτικής απέναντι σε αυτό το σύστημα”.

Κάθε μία από τις παραπάνω εμφάσεις έρχεται να γίνει συγκεκριμένη με ένα ξεχωριστό άρθρο. Στο “Εργατικοί Αγώνες: Για την κλιμάκωση και το συντονισμό”, ο Τάσος Αναστασιάδης χρησιμοποιεί τα καλύτερα παραδείγματα της εργατικής αντίστασης των τελευταίων μηνών (καθαρίστριες, εργάτες COSCO, ΕΡΤ, κινητοποιήσεις ενάντια στην αξιολόγηση, απεργίες ΔΕΗ) για να εξηγήσει γιατί “οι απόψεις που επιχειρηματολογούν για το «χαμηλό» επίπεδο του κινήματος απέχουν από την αλήθεια. Είτε αυτά εκπορεύονται από τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία για να δικαιολογήσει την αδράνειά της, είτε αναπαράγονται από ηγεσίες της αριστεράς για να δώσουν κύρος στην τακτική του «δεν μπορούμε να κάνουμε περισσότερα»”. Και περιγράφει τα βήματα για το πώς μπορούν οι αγώνες να κλιμακωθούν με κέντρο την πανελλαδική συνέλευση του Συντονισμού ενάντια στα Κλεισίματα και τις Διαθεσιμότητες στις 28 Σεπτέμβρη.

Αντιφασιστικό κίνημα

 

Στο “Αντιφασιστικό φθινόπωρο” ο Πέτρος Κωνσταντίνου επιχειρηματολογεί γιατί “Σε συνθήκες κρίσης της συγκυβέρνησης, μπορούμε να μετατρέψουμε το αντιφασιστικό κίνημα σε ένα δυνατό προπύργιο του αγώνα για να διώξουμε τη συγκυβέρνηση και να ανοίξουμε το δρόμο για λύσεις προς όφελος των εργατών”. Προβάλλοντας τους σταθμούς -κινητοποιήσεις στον ένα χρόνο από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, αντιφασιστική-αντιρατσιστική συνάντηση της ΚΕΕΡΦΑ στις 11-12 Οκτώβρη- αλλά και τις αιχμές που χρειάζεται να έχει το αντιφασιστικό κίνημα: τη δίκη και καταδίκη της Χρυσής Αυγής, τη μάχη ενάντια στο ρατσισμό και τις ρατσιστικές πολιτικές της κυβέρνησης.

Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή συνεχίζει, ακόμα και μετά το σταμάτημα της πρόσφατης σφαγής του Ισραήλ στη Γάζα, να είναι εκρηκτική. Βομβαρδισμοί στο Ιράκ, σχέδια για επίθεση στη Συρία, δυνάμωμα του Ισλαμικού Κράτους, φυλετικές και θρησκευτικές διαμάχες. Αν βέβαια προσπαθήσει κανείς να καταλάβει τι γίνεται στην περιοχή μέσα από τα κυρίαρχα ΜΜΕ, μάλλον δε θα βγάλει άκρη. Αυτή την περίπλοκη εικόνα ξεμπερδεύει πρώτα απ’ όλα η Δήμητρα Κυρίλλου στο άρθρο της “Μέση Ανατολή και ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις”. Ξεκινά από το ότι “Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός και οι σύμμαχοί του έχουν τεράστια ευθύνη για όλες τις εξελίξεις που δημιούργησαν το Ισλαμικό κράτος” για να φτάσει στα πολιτικά καθήκοντα του κινήματος και της αριστεράς μέσα και έξω από τον Αραβικό κόσμο.

Απελευθέρωση

 

Εβδομήντα χρόνια από την Απελευθέρωση από τη ναζιστική κατοχή, το ΣΑΚ αφιερώνει δύο άρθρα για να δείξει ότι αυτό που μετράει πάντα είναι το εργατικό κίνημα. Ο Ιάσονας Χανδρινός περιγράφει τις εξεγέρσεις και γενικές απεργίες ενάντια στους ναζί σε όλη την Ευρώπη -Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Δανία- που έδωσαν στην Αντίσταση “χαρακτηριστικά μαζικού κινήματος με εθνικοαπελευθερωτικούς και ταξικούς όρους” και έκαναν “το φάντασμα με το οποίο ο Καρλ Μαρξ είχε στερήσει τη γαλήνη της γηραιάς Ηπείρου, να κυκλοφορεί ξανά ελεύθερο”.

Ενώ ο Λέανδρος Μπόλαρης έρχεται να δώσει την αντίστοιχη εικόνα στην Ελλάδα με το άρθρο του “Αθήνα, Οκτώβρης 1944: η Απελευθέρωση και η Αριστερά”. Και να εξηγήσει πως “Στην Ελλάδα του Σεπτέμβρη-Οκτώβρη 1944 υπήρχε κατάσταση «δυαδικής εξουσίας». Τα πάντα θα κρίνονταν στην Αθήνα, το πολιτικό και οικονομικό κέντρο της άρχουσας τάξης και της καρδιάς του κινήματος της εργατικής τάξης. Εκεί η ηγεσία του κινήματος «πάτησε φρένο»- όχι μονομιάς, στις 12 Οκτώβρη, αλλά καιρό πριν. Οι συνέπειες θα φαίνονταν τον Δεκέμβρη του 1944”.

Το περιοδικό κλείνει έτσι επιστρέφοντας στο αρχικό ερώτημα: ποια αριστερά μπορεί να αρπάξει την ευκαιρία της σημερινής αντίστασης στην κρίση και να προσφέρει εναλλακτική προοπτική απέναντι σ’ αυτό το σύστημα. Το άρθρο του Κώστα Βλασσόπουλου, “Η σοσιαλδημοκρατία πριν το 1914” δίνει μια πρώτη απάντηση μέσα από ένα ιστορικό αρνητικό παράδειγμα: της προπολεμικής σοσιαλδημοκρατίας (της ρεφορμιστικής αριστεράς) που μεταθέτοντας την επανάσταση στη Δευτέρα Παρουσία έφτασε μέχρι και να στηρίξει τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. “Η προδοσία του 1914 και η κατοπινή ιστορία των αριστερών κυβερνήσεων δείχνουν πόσο προφητικά δίκιο είχε η Λούξεμπουργκ όταν υποστήριζε ότι ο καπιταλισμός και το αστικό κράτος δεν μπορούν να μεταρρυθμιστούν”, καταλήγει το άρθρο.

Για να είναι νικηφόρα η έκβαση της νέας σύγκρουσης με το σύστημα, “η αναγκαιότητα της ανεξάρτητης οργάνωσης της επαναστατικής αριστεράς είναι σήμερα μεγαλύτερη” έρχεται να υποστηρίξει ο Πάνος Γκαργκάνας, αναλύοντας γιατί “Οι επαναστατικές ιδέες του Λένιν”, όπως είναι και ο τίτλος του άρθρου του, μπορούν “να μας βοηθήσουν να καλύψουμε αυτή την ανάγκη”. Οπως εξηγεί, “Ο Λένιν δεν ήταν ο θεωρητικός της στιγμής της επανάστασης. Ήταν ο μαρξιστής που ανέδειξε πώς η ιστορική επικαιρότητα της εργατικής επανάστασης καθορίζει τη δράση της αριστεράς ακόμη και έξω από επαναστατικές καταστάσεις”.

Στο τέλος του περιοδικού θα βρείτε ιδέες για διάβασμα μέσα από τις κριτικές στα βιβλία “Η ελεύθερη Ελλάδα-Η εξουσία του ΕΑΜ στα χρόνια της κατοχής (1943-1944)” του Γιάννη Σκαλιδάκη, “Αριστερά και εξουσία” του Δημήτρη Μπελαντή, “Ο Μαρξ της δημοκρατίας” του Αλέξανδρου Χρύση, καθώς και την επισκόπηση περιοδικών εκδόσεων του τελευταίου εξαμήνου.


Εργατική Αλληλεγγύη 

Χανιά: Εκδήλωση μνήμης στον ποιητή Γιώργο Φαλελάκη

Εκδήλωση μνήμης στον ποιητή Γιώργο Φαλελάκη

 Άνοιξα μια πόρτα στο όραμα

Όλα αχνά

Και η άνοιξη και η προοπτική

Δούλεψα χρόνια στο αμόνι του «σύνηθες»

Πήρα απολαβές με το σταγονόμετρο, αχνά

Ήταν ο πόνος πολύς

Ήταν τα χείλη σου υγρά

Ήταν τα μάτια σου αχνά

Πρωινό και ζουμπούλια.

Κρατήθηκα στα όρια του «συνεχές»

Ήταν αργά για αναιρέσεις

Σήκωσα το πέτο πιο ψηλά

Και προχώρησα.

Γιώργος Φαλελάκης

Το Κοινωνικό Στέκι - Στέκι Μεταναστών οργανώνει την Τέταρτη 24 Σεπτεμβρίου στα βορινά σκαλάκια της δημοτικής αγοράς στις 20:00 εκδήλωση μνήμης στο ποιητή και φίλο μας Γιώργο Φαλελάκη, που έφυγε πρόωρα σε ηλικία 41 ετών το 2006.

Ως συλλογικότητα, θελήσαμε να τιμήσουμε μ’ αυτό τον τρόπο έναν άνθρωπο, ο οποίος εκτός από το γεγονός ότι μας συντρόφευσε στα πρώτα βήματα της δημιουργίας του Στεκιού και στάθηκε στο πλευρό μας στο 1ο Αντιρατσιστικό φεστιβάλ, ήταν κι εκείνος ο όποιος προασπίστηκε την διαφορετικότητα κι ανόρθωσε την φωνή του απέναντι στον εγκλεισμό του ψυχιατρείου. 

Ένας άνθρωπος αυτής της πόλης, που με τον δικό του ιδιαίτερο λόγο και στάση έχει συμβάλει κι έχει αφήσει την δίκια του παρακαταθήκη σε μια κοινωνία της αλληλεγγύης και της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που στην εποχή μας δυστυχώς παραμένουν ακόμη ζητούμενα 

Στην εκδήλωση θα μιλήσουν: 

Ο Αντώνης Λιοδάκης (ψυχίατρος), ο Μανόλης Τζανάκης (Κοινωνιολόγος πανεπιστημιακός  ), ο Μανόλης Φαλελάκης ( Αδελφός).

Θα διαβαστούν ποιήματά του απ’ την Αργυρώ και την Κατερίνα Βουτετάκη. Θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Παΐζη ''Χλωμό φεγγάρι'' και θα ακουστεί μουσική απ την δουλειά του Ευθήμη Παρά «Άνοιξα μια πόρτα στο όραμα…» σε ποίηση του Γιώργου Φαλελάκη καθώς κι ανέκδοτο τραγούδι απ’ τον λαουτιέρη - ανιψιό του Τάσο Φαλελάκη. 

              ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΤΕΚΙ - ΣΤΕΚΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ