Αντισεξιστικό (και καψούρικο) ποστ

Αντισεξιστικό (και καψούρικο) ποστ

Όλοι οι φίλοι μου βρίσκουν ταίρι

σαν παίρνει και νυχτώνει

μόνον εμένα του έρωτα σου

ο πυρετός με λιώνει

τραγουδάει κάπου ο Καζαντζίδης και εγώ σκέφτομαι όλα εκείνα τα λαϊκά, απλά κι έντιμα παιδιά που οι κάρχιες, οι άτιμες οι γυναίκες αποστρέφονται για χάρη των ντι τζέι, των μπάρμαν, των φραγκάτων κι όσο έχουν τατουάζ (αλλά όχι σκουλαρίκι)... Που δεν ενδίδουν στο αγνό και ηθικό φλερτ, που γελούν ευγενικά όταν δεν θέλουν την παρέα ενός αρσενικού (που δεν θέλει ντε και καλά πήδημα αλλά σχέση ή έστω να γνωριστούνε), που νιώθουν αυτάρκεις με τις φίλες τους, που έχουν φίλους γκέι ή άλλους άντρες (δεν υπάρχει φιλία αντρών και γυναικών, σου λένε με τέτοια βεβαιότητα που δεν είχε ούτε ο Αϊνστάιν όταν διατύπωσε τη Θεωρία της Σχετικότητας) και που χτίζουν ύπουλες λυκοσυμμαχίες με άλλες γυναίκες μέχρι να τις γκρεμίσουν αργότερα σαν χάρτινο πύργο για τη χάρη ενός άλλου... άντρα...

Κι ενώ ξέρω πολύ καλά ότι στις σχετικές συζητήσεις μας (φίλοι μου είναι μα κι αρκετοί άγνωστοι) εκφράζουν μια ειλικρινή αγωνία τους, ξέρω επίσης πως κι αυτοί επηρεασμένοι, κυριολεκτικά και μεταφορικά, από τις ιδέες της καπιταλιστικής πατριαρχίας αναπαράγουν σεξιστικές ιδέες (χωρίς να το θέλουν ή να το συνειδητοποιούν και χωρίς να είναι σεξιστές, δεν μιλάμε για τις καμένες περιπτώσεις εδώ) γύρω από τη φύση της γυναίκας και των σχέσεων που πρέπει να είναι υποτακτικές και σεβαστικές στην αρχή του άντρα - αφέντη που μπροστά στην, κουτσουρεμένη και με σοβαρότατες αδυναμίες, γυναικεία χειραφέτηση κι αυτοδιάθεση.

Έτσι, με αυτό και το άλλο, αρχίζουν να παίρνουν σειρά τα σχόλια ότι ο άντρας δεν είναι κυνηγός (που είναι, μόνο που η γυναίκα έπαψε να είναι το θήραμα, πάει να πει: μηχανή του σεξ κι αναπαραγωγής παιδιών), που υπάρχουν άλλα πρότυπα (δηλαδή ποιά ακριβώς) ή ότι άλλαξαν οι σχέσεις και πως κάποτε ήταν καλύτερα (στη δεκαετία του '50 ή στην εποχή των σπηλαίων ασφαλώς)... Ενώ υπάρχουν κι αυτοί, επίσης φίλοι μου κι ωραίοι άνθρωποι, που υπερασπίζονται μια ελευθεριακή αντίληψη σε αυτά τα ζητήματα, αλλά διαμαρτύρονται για τις γυναίκες που έχουν συγκεκριμένα πρότυπα επιλογής καταλήγοντας (άθελα τους) σε παρόμοια συμπεράσματα...

Χωρίς να υπολογίζονται οι δικές τους ευθύνες (όλων των προηγούμενων, μ' εμένα στην πρώτη γραμμή αρκετές φορές) σε θέματα που ξεκινούν από το απλό και ήσσονος σημασίας ζήτημα του πως να προσεγγίσεις μια γυναίκα (ναι, ναι, μην στραβομουτσουνιάζετε) μέχρι και το, πολύ σημαντικότερο ζήτημα, του να αντιληφθούν ότι οι γυναίκες έχουν προσωπικότητα, συναισθήματα, τις δικές τους ιδιαίτερες ανάγκες και πως δεν υπάρχουν για να αντιμετωπίσουν την μοναξιά που αρχίζει να νοιώθει (νοιώθει όντως; αμφιβάλλω) ο άντρας από τα... τριάντα και πάνω (δηλαδή όταν φτάσει στην περίοδο που πρέπει με κάποιον τρόπο, τέλος πάντων, να αποκατασταθεί). Που δεν ρωτούν όμως κι εκείνες τις γυναίκες που ενδιαφέρθηκαν για αυτούς αλλά αυτοί είτε αδιαφόρησαν, είτε τις υποτίμησαν γιατί πολύ απλά δεν ανταποκρίνονταν (στα χαμηλά, παρακαλώ) στάνταρ που έχουνε...

Όσο σκέφτομαι αυτά, παίζει (τι ειρωνεία, Θεέ μου) ένα τραγούδι με την Ρίτα (μία είναι η Ρίτα...) που λέει με βαρύ παράπονο (μαζί με μια εκπληκτική πενιά) πως:

Ξέρω που παν οι δρόμοι μου

ξέρω θα μείνω μόνη μου

σαν την καλαμιά, μόνη μου

υπενθυμίζοντας πως ούτε οι γυναίκες (κάποιες γυναίκες τουλάχιστον, να μην τα ισοπεδώνουμε όλα) μένουν ανεπηρέαστες από αυτές τις λογικές, υιοθετώντας τις περισσότερες φορές, τις ίδιες αυτές απόψεις για τον εαυτό τους είτε εκφράζουν, είτε όχι το δυτικό πρότυπο ομορφιάς μαζί με το... θατσερικό πρότυπο της σούπερ - ντούπερ γυναίκας που και τα βγάζει πέρα στη δουλειά και που κρατά μόνη της ένα σπίτι (που το κάνει εδώ που τα λέμε) αλλά που ζητά κι έναν άντρα προστάτη...

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όλα τα παραπάνω δεν μπορούν να αλλάξουν • αλλάζουν, υπάρχουν πλούσια παραδείγματα, και μάλιστα με καθημερινό, ατομικό και κυρίως συλλογικό αγώνα, ξεκινώντας με τις παραπάνω διαπιστώσεις και με το να αντιληφθούμε πως τέτοιες ιδέες εμποδίζουν μια αληθινή κι ανυπόκριτη επικοινωνία μεταξύ όλων των φύλων. Και να πούμε κλείνοντας αυτό το αντισεξιστικό (ο... Μαρξ να το κάνει) κι οπωσδήποτε καψούρικο, φλύαρο ποστ, ότι η ανθρώπινη σεξουαλικότητσ είναι ευρύτερη από όσα μας έμαθαν και τα φύλα αποτελούν, κυρίως, μια κοινωνική κατασκευή. Χωρίς αυτά ως παρακαταθήκη καμιά αλλαγή δεν θα έχει νόημα και ουσία.

___________________________________________________________________

Bonus truck:

Έπαθα τη πλάκα της ζωής μου με σένα το παραδέχομαι

μα αλλού να δώσεις το φιλί σου δεν το ανέχομαι...

Κώστας Καφάσης

~

Όλα εδώ πληρώνονται αλήτισσα καρδιά

για να μάθεις να προσέχεις τα καλά παιδιά...

Νίκος Μακρόπουλος

___________________________________________________________________

γράφει ο Ειρηναίος Μαράκης

Το Ποίημα της Εβδομάδας: Ἔρημος σὰν τὴ βροχή, Νίκος Καροῦζος (1926-1990)

Ἔρημος σὰν τὴ βροχή

Διαβαίνω ἀγιάτρευτος μέσ᾿ στ᾿ ὄνειρό μου
σὲ δίχτυ μόνος της πρώτης σιωπῆς
ἔδειξα τὰ πτηνὰ διχάζεται ὁ δρόμος
ἡ ἀλήθεια φαρδαίνει πάντα τὴν ὁρμή.
Κ᾿ ἡ μοῖρα τῶν ἄστρων
θὰ εἶναι τέφρα θὰ εἶναι μία μεγάλη πυρικὴ
τώρα μαθαίνω τὸ αἷμα μου
δίχως τοὺς δροσεροὺς ὑάκινθους
τώρα σὲ βλέπω δρόμε τοῦ καλoῦ σὰν εἰδοποίηση
μὲ κρίνους
ἔχοντας τὸ σακούλι τ᾿ ἀναστεναγμοῦ
κι ὅλο πηγαίνω
πηγαίνω
στὶς
πηγές.

________________________________________

Νίκος Καροῦζος (1926-1990)
http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/nikos_karoyzos_poems.htm 

Τα μουρλά νερά του Σκαρίμπα (του Θανάση Θ. Νιάρχου)

ΤΑ ΜΟΥΡΛΑ ΝΕΡΑ ΤΟΥ ΣΚΑΡΙΜΠΑ

Ή είμαστε πια πάρα πολλοί που έχουμε μεγαλώσει ανεπανόρθωτα Ή η ιστορία της λογοτεχνίας σχετικά πρόσφατων χρόνων είναι τόσο ζωντανή ώστε γεγονότα που σημειώθηκαν πριν από πενήντα χρόνια να μοιάζουν σχεδόν χθεσινά. Αλλιώς δεν εξηγείται η γλύκα που αισθάνεται κανείς διαβάζοντας το κείμενο του συγγραφέα και δημοσιογράφου Δημήτρη Παπαχρήστου αφού αφορά πρόσωπα και περιστατικά που δεν χρειάζεται παρά μια αμυδρή μνεία τους για να επανακάμψουν ορμητικά όπως ακριβώς τα έζησε κανείς

γράφει ο Θανάσης Θ. Νιάρχος 

Μια φωτογραφία, λένε οι Κινέζοι, είναι χίλιες λέξεις, αλλά και μια λέξη, θα μπορούσες να πεις, κι αν είναι γραμμένη ή ειπωμένη από τον Σκαρίμπα, είναι χίλιες φωτογραφίες. Ο Ηλίας Πετρόπουλος στο σπίτι του Γιάννη Σκαρίμπα, το 1969, απαθανατισμένοι σε μια φωτογραφία από τον Ηλία Παπαδημητρακόπουλο, σημαντικότατο διηγηματογράφο και φίλο του Σκαρίμπα, είναι η παραδοξολογία της εικόνας στη σκιά του λόγου. Εσμιξαν, πώς λέμε βρήκε ο τέντζερης το καπάκι, η παραδοξολογία, ο ανορθόδοξος λόγος, η υπέρβαση των ορίων, χωρίς την παραβίασή τους πέρα από την ηθογραφία, τη στράτευση μέσα σε έναν σκαριμπικό σουρεαλισμό, ο Ηλίας Πετρόπουλος με τα καλιαρντά του και τις έρευνές του για ό,τι τον ερέθιζε να μιλήσει ή να γράψει και με την παραγγελία του «τη στάχτη μου να τη ρίξετε στον υπόνομο του Παρισιού», καθότι αυτοεξόριστος, πράγμα που έγινε, είναι ένα κομμάτι της μυθιστορίας.

Ο Σκαρίμπας έπαιζε με τους παρατονισμούς, με τις μετοχές και η ποίησή του έβρισκε τον ρυθμό της και τη μουσικότητά της. Χρησιμοποίησε ως εργαλείο όλα τα είδη του λόγου και ήταν γνώστης βαθύς της ουσίας της ζωής, που τη ζούσε σε μια πραγματικότητα της επαρχίας, γι' αυτό και την περιέγραψε με κάθε τρόπο, μην αφήνοντας τίποτα όρθιο με τα σκανδαλίσματα της γλώσσας του και με τα σατανικά καμώματά του, δηλαδή τα «καραγκιοζιλίκια» του, προκάροντας τη σεμνοτυφία, τον καθωσπρεπισμό και την καθεστηκυία τάξη του λόγου και της κοινωνίας.

Ο ξενομερίτης της Χαλκίδας έκανε τη Χαλκίδα δικιά του και στο έργο του και στη ζωή του, με το ανυπότακτο πνεύμα του και τη μεγάλη αγάπη του, που ήξερε από πού εκπορεύονταν. Οταν είδα και άκουσα τον «Ηχο του κώδωνος» στο Πειραματικό Θέατρο της Μαριέτας Ριάλδη, ένιωσα τις παρακρούσεις και αισθάνθηκα την παρόρμηση να πάω στη Χαλκίδα, στον Καράμπαμπα, να τον συναντήσω, αν και δεν ήμουν ακόμα είκοσι χρόνων και δεν ήξερα ότι ο Μάνος Κατράκης είχε παίξει στη Χαλκίδα το 1942. Περήφανος και ξαφνιασμένος, γιατί δεν ήξερα την ύπαρξή του. Δεν με εντυπωσίασε τόσο το παρουσιαστικό του, αλλά με κέρδισε εκείνο το διαβολικό χαμόγελό του, με όλες τις σημασίες που μπορεί να προσδώσει κανείς.

«Βγαίνω από τα τρελά νερά του Ευρίπου», του είπα, «από τα μουρλά», με διόρθωσε. Και ήρθα για πρώτη φορά το 1958 στη Χαλκίδα με τον «Κύκνο» τον λευκό, τον ολόλευκο, με σπασμένο χέρι από τους Ωρεούς. Το πουλί το πλεούμενο των θαλασσών και αργότερα των ουρανών και τώρα έγινε καζίνο έξω από τη Βηρυτό. Είχα διαβάσει το «Ουλαλούμ», το «Θείο τραγί» και τον «Μαριάμπα» του.

Και είχα γράψει το όνειρό μου με θαλασσιά γράμματα για τον «κύκνο» που τον έβλεπα να περνάει τον ερωτικό δίαυλο, βγαίνοντας από τον Παγασητικό για τις Σποράδες.

Νιώθω σιγά σιγά ν' αποδεσμεύεται

ο φόβος απ' το κορμί μου.

Να βουλιάζω στην ερημιά

μιας θάλασσας ακύμαντης

κι ο λευκός κύκνος να μη φαίνεται από πουθενά.

Ο Σκαρίμπας γελάει ακόμα και σκαρφίζεται στίχους και ποιήματα. Είναι ο τρελός του χωριού, δηλαδή της Χαλκίδας, και ξεφωνίζει πρώτα κι ύστερα πέφτει σε πλήρη σιωπή, με σοφία και γνώση. Κι έρχεται η ψυχή του ορμώμενη από την Αγία Ευθυμία Παρνασσίδος και από τους τόπους των αναγκαστικών της ζωής περιπλανήσεων. Μικρό παιδί στην Ιτέα Σαλώνων, σχολαρχείο στο Αίγιο, γυμνάσιο στην Πάτρα και από το μακεδονικό μέτωπο, έρχεται.

Ηθελε να γίνει φαροφύλακας και κατέληξε τελωνοφύλακας στο τελωνείο Χαλκίδας και κολυμβητής της νύχτας που κάποιες φορές του έπαιρναν τα ρούχα οι συνάδελφοί του που τα άφηνε απέξω για να τον ακούσουν να τους βλαστημάει. Ο Σκαρίμπας δεν σκάμπαζε από καθωσπρεπισμούς, ήταν ο δαίμων της Χαλκίδας και της ζωής. Οσο ζούσε, οι συντοπίτες του δεν τον καταλάβαιναν, ήταν παράξενος άνθρωπος, γι' αυτό και τους έκανε μηνύσεις… Μα πάντα έστεκε και στέκει πάνω στη γέφυρα δείχνοντας με τα χέρια του και τα ποιήματά του τον Νότο.

Τώρα στέκεται μαρμάρινος μπροστά από το ξενοδοχείο Παλίρροια, με σπασμένο κατάρτι. Το σπασμένο καράβι τραγουδάει πέρα βαθιά με δίχως πανιά έτσι να 'μαι, και είναι να πονάει και να λυπάται ο κάθε Χαλκιδαίος που είδε να γκρεμίζεται το Παλίρροια, το κόσμημα της Χαλκίδας για ένα ανασήκωμα παραπάνω.

Και είναι ακόμα μεγαλύτερος ο πόνος στο έμπα του όποιου ενοίκου να θαυμάζει τοιχοκολλημένη την ομορφιά του. Κι είχα μαθητής προλάβει να κοιμηθώ στην αγκαλιά του. Πολλές οι μεταλλάξεις και πολλά τα μεταλλαγμένα προϊόντα, που θα έλεγε κι ο Σκαρίμπας.

Ο Δημήτρης Αρβανίτης, βέρος Χαλκιδαίος, βίωσε τις εικόνες πηγαίνοντας στον πατέρα του το μεσημεριανό, τυλιγμένο σε μια πετσέτα. Καραβοποιός, στο δικό του καρνάγιο, δίπλα στη γέφυρα, κοντά στη Σχολή Πεζικού, κάτω από την εβραϊκή συνοικία, και ο Σκαρίμπας περνούσε απέξω κι έριχνε τα μάτια του στον τεχνίτη καλλιτέχνη. Εγραψε έξι διηγήματα, όσες και οι ώρες που πάνε κάτω τα νερά, και με παρακίνησε να γράψω και εγώ ακόμα έξι, όσες οι ώρες που πάνε πάνω. Και η γέφυρα στη μέση στολίδι αληθινό. Και ψηλά να στέκει το κάστρο και όλα να κολυμπάνε «στη ροή των νερών και των καιρών», αυτό τον τίτλο έδωσε στο βιβλίο, και ως να είναι φυσιολογικότατον ο Σκαρίμπας να μας παρακολουθεί από την προκυμαία και να είναι καρφωμένο το μάτι του στη στιγμή που αλλάζουν τα νερά.

Γκρεμίστηκε το σπίτι του κι αυτό δεν τιμά τον Δήμο Χαλκίδας κι ας τον τίμησε με τον χρυσό σταυρό της πόλης. Και όταν συνέβη αυτό στο ξενοδοχείο Λούσι έφυγε να πάει προς νερού του. Μια μέρα με τον Σκαρίμπα θα μπορούσε να είναι μια ζωή και ένα ολόκληρο βιβλίο, πράγμα που το διέπραξε ο Τόλης Καζαντζής από τη Θεσσαλονίκη που τον επισκέφθηκε μια μέρα. Είναι και τα παιδιά από τη Χαλκίδα, οι φίλοι του Γιάννη Σκαρίμπα, που τον τιμάνε προβάλλοντας το έργο του.

Αθυρόστομος αλλά όχι βλάσφημος, καραγκιοζοπαίχτης και θεομπαίχτης. Ο Σκαρίμπας δείχνει με το δάχτυλό του τη θεότητα του Σύμπαντος και το κάτι εκείνο που μπορεί να βάλει φωτιά στο τίποτα και να το δημιουργήσει από την αρχή με τον λόγο του. Γιόρταζε την Ανάσταση τη Μεγάλη Παρασκευή για να προκαλέσει και έπαιζε τον Καραγκιόζη του με τις φιγούρες που έφτιαχνε ο ίδιος. Ακούστηκε πως μια γκαστρωμένη γυναίκα απόρριξε από ξεκάρδισμα, κυκλοφόρησε σαν γεγονός στην πόλη και δεν γινόταν να μη γίνει πιστευτό.

Ο Σκαρίμπας «έπαιξε» με όλα τα είδη της τέχνης και με την αλήθεια και το Εικοσιένα του, έβγαλε γλώσσα και στους ιστορικούς γιατί ήταν απόγονος του Σουλιώτη Δήμου Μαζγάκη που υπηρέτησε στην αυλή του Αλή Πασά, δίνοντας την προσωπική του ιστορική διάσταση. Ανυπότακτος και ανοικονόμητος, δεν χωρούσε πουθενά. Επαρχιώτης με περηφάνια που ήθελε να αλώσει με τη βοήθεια του περιθωρίου το κέντρο των Αθηνών και την εξουσία με δούρειο ίππο την τέχνη του και με πολιορκητικό κριό την πανουργία του.

Στην εφημερίδα που έβγαζε, τα «Νεοελληνικά Σημειώματα», αρθρογραφούσε εναντίον του κατεστημένου των λογοτεχνών. Τα έβαζε με το σινάφι του, τον Στρατή Μυριβήλη, τον Πέτρο Χάρη, τον Καραγάτση και άλλους, με βοηθό τον Νίκο Παππά από τα Τρίκαλα. Χαλκιδαίος έτσι πολιτογραφήθηκε, σαν τον Καβάφη της Αλεξάνδρειας, σαν τον Καρυωτάκη της Πρέβεζας και σαν τον Παπαδιαμάντη της Σκιάθου που είχε περάσει ως μαθητής από τη Χαλκίδα.

Ο Σκαρίμπας επιδίωξε να γίνει η Χαλκίδα λογοτεχνικό κέντρο, αρθρογραφούσε σε πολλά έντυπα, γινόταν το επίκεντρο σε «εχθρούς» και φίλους. Πολλοί πέρασαν από τη Χαλκίδα, και η Μαρίκα Κοτοπούλη και ο Αγγελος Σικελιανός, κι ήταν ο Σκαρίμπας που το ευχαριστιότανε.

http://www.tanea.gr/news/lifearts/article/5445252/ta-moyrla-nera-toy-skarimpa/

Σκαρίμπας και Πεντζίκης

 

 

ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ ΚΑΙ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ

«Η Χαλκίδα... Σε τόσους κατοίκους δε γνωρίζαμε ούτε καν το διαλεχτό πεζόγράφο και ποιητή Σκαρίμπα, που το πάθος της συναισθηματικής του ψυχής κατακαίει κάθε εφήμερο, που συντηρεί τον άνθρωπο στην καθημερινότητα...»

-- Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Το μυθιστόρημα της κυρίας Ερσης

Η ΜΝΕΙΑ περί Σκαρίμπα από τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη γίνεται αρκετά νωρίς, ήδη από το 1952. Η επακολουθήσασα πρώτη συνάντηση των ιερών αυτών τεράτων της λογοτεχνίας μας, υπήρξε αντάξια και των δύο: ο Σκαρίμπας οδήγησε τον Πεντζίκη σε μια ψαροταβέρνα, προκειμένου ο τελευταίος να απολαύσει φρέσκα ψάρια («τις ενάλιες λαχτάρες» του, όπως συχνά τα αναφέρει), τα οποία και ουδέποτε κατέφθασαν, επειδή ο Σκαρίμπας ουδέποτε τα παρήγγειλε πραγματικά, καίτοι πηγαινοερχόταν άπειρες φορές στην κουζίνα του καταστήματος - μια αναμονή πολλών ωρών που είχε καταντήσει ράκος τον, αρκετά λιχούδη Πεντζίκη, ενώ κατά την άδοξη επιστροφή τους προς τη Χαλκίδα, ο Σκαρίμπας άρχισε καθ’ οδόν τα καραγκιοζιλίκια του, πέφτοντας ανάσκελα στο δρόμο και υποδυόμενος τον πάσχοντα από κολικούς εντέρου...

ΥΠΟΓΕΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Ο Πεντζίκης, ο οποίος διηγόταν με απόλαυση όλο αυτό το κάζο, έτρεφε βαθύτατη εκτίμηση για τον Σκαρίμπα. Παρά το χάος που χωρίζει τη συγγραφική αντίληψη, αλλά και τη γραφή του Πεντζίκη από εκείνη του Σκαρίμπα, υπόγειες διαδρομές μας οδηγούν από τον έναν στον άλλον. Και είναι φυσικό, αφού και οι δύο υπήρξαν ανατροπείς του κατεστημένου λόγου και της καθεστηκυΐας περί την πεζογραφία αντιλήψεως, εξαρθρωτές του μύθου, με χιούμορ και καμώματα σατανικά, στο έπακρον αληθινοί: γυμνοί. Σε μια εποχή, όπου η πόζα και η υστεροβουλία αποτελούσαν τον θεμέλιο λίθο της φήμης και της υστεροφημίας, εκείνοι εξέθεταν εαυτούς χωρίς έλεος. Και οι δύο ενέσκηψαν πρώιμα και πρόωρα στον ελληνικό χώρο, περίπου απρόσκλητοι, και (αγνοηθέντες επιδεικτικά) παρέμειναν ουσιαστικά αποσυνάγωγοι. Δεν τους προσεφέρθη ούτε η εντάφια, χρυσή προσωπίδα: ούτε ο ένας ούτε ο άλλος μνημονεύονται έστω (όχι ως λήμμα, αλλά ως λέξεις-άπαξ!) ακόμη και στην τελευταία έκδοση (1985) της ιστορίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

Ενα ακόμη πεδίο, όπου συναντώνται ο Πεντζίκης με τον Σκαρίμπα, είναι οι μεταμορφώσεις των ηρώων. Στο βιβλίο π.χ. του Πεντζίκη «Το μυθιστόρημα της κυρίας Ερσης», το οποίο εξεδόθη μεν το 1966, πρόκειται όμως για έργο γραμμένο ήδη από το 1952, ο κύριος Ρουίτ Χόρας (ο οποίος τυγχάνει και εξαδάκτυλος!) εμφανίζεται στην κυρία Ερση υπό διπλή μεταμόρφωση: ως αρχαιολόγος Καλλιάδης και ως μαέστρος Δημήτρης Μητρόπουλος - ενώ γεωπόνος ο κ. Θόδωρος διέρχεται κι’ αυτός από τις σελίδες του βιβλίου...

Στον Σκαρίμπα το σταθερό στοιχείο του αντικονφορμισμού του είναι η αλληλοδιολίσθηση των ηρώων. Στο «Μαριάμπα» (1935) ο (γεωπόνος) ήρωας αλληλοϋποκαθίσταται με κάποιον Γιάννη Πιττακό - ενώ ο πανταχού παρών ιατρός εξαδάκτυλος θα διενεργήσει και τη νεκροψία του ενός των συμβαλλομένων...

 

 

ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΟ ΕΡΓΟ

Ακρως ιδιάζουσα και ακραία (και, δυστυχώς, όχι και μοναδική), η περίπτωση Σκαρίμπα επαναφέρει επί τάπητος το σκοτεινό πρόβλημα της, ηθελημένης και μη, συγχύσεως των αξιών, που καταταλαιπωρεί μονίμως τα γράμματά μας και που, επί των ημερών μας, λαμβάνει πλέον διαστάσεις πολλαπλής συναλλαγής. Ποιητής, διηγηματογράφος, μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, καραγκιοζοπαίχτης και χαρτονομουτροκατασκευαστής (ενδεχομένως δε, και ιστοριογράφος), ο Γιάννης Σκαρίμπας με το παράξενο, αλλόκοτο και ανατρεπτικό του έργο -έργο που το στηρίζει, το υπηρετεί και το προωθεί μια γλώσσα πλουσιότατη, άκρως καταλυτική και εν ταυτώ υπόδειγμα (για το πώς, δηλαδή, μπορεί κανείς να υπερβαίνει τα όρια, χωρίς να τα παραβαίνει), μια γλώσσα που επέχει θέσιν χρυσής γέφυρας μεταξύ του δημοτικού τραγουδιού και της καθαρεύουσας- αυτός ακριβώς ο Σκαρίμπας θα αρχίσει να γίνεται γνωστός και να διαβάζεται όταν έχει πια γεράσει και τα ποικίλα μέσα μαζικής παραπληροφόρησης τον έχουν σύρει στα χωράφια εκείνα ακριβώς, όπου βολεύονται φυλλάδες και αστοιχείωτα ξόανα - δηλαδή, όταν έχουν καταφέρει να θεωρείται κι ο Σκαρίμπας γραφικός. Αλλωστε ας μην το ξεχνάμε, η γραφικότητα και η ηθογραφία αποτέλεσαν, επί μακράν σειράν ετών, το επίσημο άλλοθι της νεοελληνικής, φιλολογικής ή όχι, κριτικής.

ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ

Η γλώσσα συνιστά μια από τις ουσιαστικότερες διαφορές μεταξύ Σκαρίμπα και Πεντζίκη. Αδέσμευτη, ελεύθερη, ενιαία - αλλά και ατημέλητη, κάπως σε δεύτερη (στον Πεντζίκη) μοίρα, καθίσταται στον Σκαρίμπα το φοβερό του εργαλείο. Διαβάζοντας μόνο τα ποιήματά του, αντιλαμβανόμαστε πόσο βαθύς γνώστης της ελληνικής υπήρξε: τι παράδοση και τι φορτίο κουβαλούσε, πόσο τον συνείχαν η μουσικότητα και ο ρυθμός. Του ήταν εύκολο, επομένως, να πειραματίζεται με τη σύνταξη, με τις μετοχές, με την έκθλιψη, τους παρατονισμούς, κ.λπ. Ο Σκαρίμπας, αξίζει να το υπογραμμίσουμε, ανέλαβε υπό τη γραφίδα του ένα κούφιο και αμελητέο σημείο στίξε-ως, την παύλα, και το ανέδειξε σε μείζον σημείο του γραπτού μας λόγου!

Ούτε ο Πεντζίκης ούτε ο Σκαρίμπας μπορούσαν να δημιουργήσουν σχολή ή να αφήσουν μαθητές: υπήρξαν και οι δύο τόσο τελεσίδικα μοναδικοί! Αναλογιζόμενος, όμως, αυτά ακριβώς τα απροσδόκητα και καταλυτικά παιχνίδια με τη γλώσσα του Σκαρίμπα, αρέσκομαι να θεωρώ (ίσως και προς προσωπική παραμυθία) τον πεζογράφο Νόσο Θεοφίλου ως τον μοναδικόν επίγονο του τελευταίου.

Η πατρότητα φράσεων του Θεοφίλου, όπως: «Εγώ την περίμενα κρυμμένος μισόγυμνος ανάμεσα σε φύλλα συκής...», «Και γυρνώντας ευρύχωρα, μιλήστε μου αμοιβαίως, της είπε...», «Να ξεχειλίζουν τα στήθη τους -ομογάλακτα-...», «Απούσιαζα ήδη εκτός εαυτού...» κ.ο.κ., δεν ανήκει ουσιαστικά στον Σκαρίμπα - και ας μην γράφτηκαν ποτέ από αυτόν;

Σημείωση «Επτά Ημερών»: Το κείμενο τον Ηλία X. Παπαδημητρακόπουλου πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ναυτική Πνευματική Καλλιέργεια», τεύχος 45ο, Μάιος - Ιούνιος 1994.

https://anemourion.blogspot.gr/2017/08/blog-post_94.html

Η εργατική Επανάσταση στη Ρωσία, 1917 (ένα project στο Facebook του ιστολογίου Λογοτεχνία και Σκέψη)

Η εργατική Επανάσταση στη Ρωσία, 1917, ένα project του ιστολογίου και της σελίδας Λογοτεχνία και Σκέψη

σελίδα με κείμενα, ειδήσεις, απόψεις και ενημερώσεις για τη Ρωσικη Σοσιαλιστική & Εργατική Επανάσταση του 1917 ένα project της σελίδας Λογοτεχνία και Σκέψη (https://www.facebook.com/LogotechniaKaiSkepse/)

Το Λογοτεχνία και Σκέψη διαβάζει: Το Παιδί από το Κολοράντο (Colorado Kid), Stephen King, εκδόσεις Bell

#books #reviews #StephenKing #ColoradoKid
 
Το Παιδί από το Κολοράντο
(Colorado Kid) Stephen King
Μετάφραση: Γωγώ Αρβανίτη
Εκδόσεις BELL

Αυτό το βιβλίο του Στίβεν Κινγκ ίσως να συμπεριλαμβάνεται στη σειρά με τα πιο αμφιλεγόμενα βιβλία του Μαιτρ της φαντασίας και του τρόμου. Πολύ περιληπτικά μπορούμε να πούμε πως μέσα στους θαυμαστές του υπάρχουν δύο πολύ διακριτές τάσεις αναγνωστών σχετικά με το βιβλίο: αυτοί οι ιδιαίτερα πιστοί αναγνώστες που το διαβάζουν με ενθουσιασμό ως κάτι το αρκετά διαφορετικό σε σχέση με άλλα έργα του Κινγκ - που όμως δεν παύει να είναι ένας καθαρόαιμος Κινγκ, εστιάζοντας για παράδειγμα στην άνεση της γραφής του και αυτοί, επίσης πιστοί αναγνώστες που θεωρούν, όχι άδικα ως ένα βαθμό, ότι το βιβλίο παρόλες τις αφηγηματικές αρετές του, υστερεί τόσο στην ανάπτυξη της ιστορίας όσο και στο ότι δεν δίνει μια ξεκάθαρη απάντηση στο μυστήριο που αναπτύσσει στις προηγούμενες, μόλις 190 σελίδες. Υποστηρίζουν μάλιστα ότι η υπόθεση του βιβλίου θα αναπτύσσονταν πολύ καλύτερα εάν είχε μεγαλύτερη έκταση. Προφανώς αυτό ισχύει στο ακέραιο. Αλλά η βασική ένσταση, κι αντίθετα από την ξεκάθαρη ερμηνεία του ίδιου του συγγραφέα στο τέλος του Παιδιού, είναι ότι στερεί από τον αναγνώστη την λύση της υπόθεσης και φυσικά, την έκπληξη που θα μπορούσε αυτή να περιέχει. Προσφέρει όμως μια άλλη έκπληξη, καθ' όλα επιτυχημένη και απρόβλεπτη.

Σε αυτό το σημείο, μπορούμε να πούμε πως Το Παιδί από το Κολοράντο είναι μία άσκηση γραφής, ένα λογοτεχνικό μάθημα σε αναγνώστες και επίδοξους συγγραφείς για το πως γράφεται μια ιστορία, με απλά υλικά, με κάποιο κέφι ίσως, χωρίς να είναι ανάγκη να υπάρχουν πολύπλοκες αναλύσεις, χαρακτήρες και μυστήρια αλλά κι ένα παιγνίδι που ανεξάρτητα από την λύση του σχετικού μυστηρίου, αν υπάρχει βέβαια λύση - ο συγγραφέας έχει διάφορες εκδοχές στο μυαλό του, διασκεδάζει και ψυχαγωγεί τον αναγνώστη.

Αλλά μάλλον πως οι δικές μας αναλύσεις είναι περιττές μπροστά σε όσα γράφει ο ίδιος ο Στίβεν Κινγκ στον επίλογο του:

"Στη συγκεκριμένη υπόθεση, εμένα δεν με ενδιέφερε η λύση, αλλά το μυστήριο. Γιατί το μυστήριο ήταν εκείνο που με έκανε να επιστρέφω στην ιστορία μέρα με τη μέρα. Σκεφτείτε ότι ζούμε μέσα σε έναν ιστό μυστηρίου και ότι απλώς το έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ που διαγράψαμε τη λέξη και την αντικαταστήσαμε με μία που μας αρέσει καλύτερα, τη λέξη πραγματικότητα. Από πού ερχόμαστε; Πού πάμε; Δεν ξέρω. Πολλά δόγματα μας διαβεβαιώνουν ότι έχουν τις απαντήσεις, αλλά οι περισσότεροι από μας έχουμε την υποψία πως όλα αυτά ίσως δεν παρά μία μικρή κομπίνα για να γεμίζει ο δίσκος. Στο μεταξύ είναι σαν να παίζουμε ψυχαναγκαστικά μπάλα όσο διαρκεί η ελεύθερη πτώση μας από το Κάπου στο Δεν Έχω Ιδέα Πού. Είναι τρέλα να μπορείς να ζεις με αυτό χωρίς να τρελαίνεσαι, αλλά είναι και ωραίο. Γράφω για να ανακαλύψω τι πιστεύω κι αυτό που ανακάλυψα με το Παιδί από το Κολοράντο είναι πως ενδέχεται να είναι η ομορφιά του μυστηρίου αυτό που μας επιτρέπει να διατηρούμε τα λογικά μας για όσο πιλοτάρουμε το εύθραυστο σαρκίο μας μέσα σε αυτόν τον κόσμο που είναι ένας αγώνας καταστροφής. Πάντα θα θέλουμε να μάθουμε τι έγινε με το Παιδί από το Κολοράντο, αλλά ίσως είναι προτιμότερο το θέλω απ' το ξέρω."

Δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε με αυτή την ερμηνεία, με αυτά τα συμπεράσματα. Θα συμπληρώσουμε μάλιστα ότι ο ταλαντούχος, αναγνωρισμένος, πλούσιος μα και με ευρύτατη θεματολογία συγγραφέας Στίβεν Κινγκ είναι ένας μάστορας της μικρής λογοτεχνικής φόρμας τόσο όσο και στα μεγαλύτερα έργα του, ο οποίος αποδομεί με ένα τρόπο, συνειδητά ή ασυνείδητα δεν έχει σημασία, και την κουλτούρα του χάππυ εντ που κυριαρχεί στην σύγχρονη αμερικανική και δυτική παράδοση του θεάματος. Είναι μάλιστα ένα από τα βιβλία που προτείνουμε για ανάγνωση, χωρίς όμως να ξεχνάμε ότι ο (νέος και όχι μόνο) αναγνώστης του Στίβεν Κινγκ δεν πρέπει να περιοριστεί σε αυτό.

Βαθμολογία: 7.5-8/10 

Ειρηναίος Μαράκης / BookS • ComicS • CinemA Reviews

ComicS CartooN ReviewS: Μπλε Κομήτης, στην τροχιά των κόμικ #1

#comics #reviews

Μπλε Κομήτης, στην τροχιά των κόμικ #1
Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2017, εκδόσεις Πολάρις

Η ελληνική έκδοση κόμικ που όλοι και όλες περιμέναμε ικανοποιεί στο έπακρο και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη και καταφέρνει με το πρώτο κιόλας τεύχος να δείξει τα στοιχεία του χαρακτήρα της, που είναι η στήριξη της ελληνικής σκηνής των κόμικ και στη γνωριμία της μ' ένα νέο αναγνωστικό κοινό, συνδυάζοντας μαζί παλαιότερους (Μητσομπόνος, Ζερβός) αλλά και νεότερους δημιουργούς με πολύ ενδιαφέρουσες εργασίες. Άψογο εικαστικά, με άρθρα και αφιερώσεις, με μία ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη του σκηνοθέτη Γιάννη Οικονομίδη (Το σπιρτόκουτο, Μαχαιροβγάλτης), με ένα διήγημα της Ιωάννας Μπουρατζοπούλου (Το παιγνίδι των κατόπτρων) και φυσικά με πολλά κόμικ (στριπ, ερωτικά κτλ) είναι σίγουρο πως θα αφήσει (και πρέπει να αφήσει, πιστεύουμε) το στίγμα της σε μια εποχή που όλα περνούν από το διαδίκτυο και που οι εκδόσεις διαφόρων ειδών περνούν κρίση: οικονομική όσο και κρίση θέσεων.

Βαθμολογία: 9.5/10

Ειρηναίος Μαράκης / BookS • ComicS • CinemA Reviews 

 

ComicS CartooN ReviewS: Μπλεκ (#46 και ειδική έκδοση), Scooby Doo

#comics #reviews

Μπλεκ
1) Η πιο μεγάλη νύχτα + ιστορίες του Παιδιού Πάνθηρας
Ειδική έκδοση #8
με εισαγωγικά σημειώματα (πολύ κατατοπιστικά) του Λευτέρη Ταρλαντέζου

Βαθμολογία: 8.5/10

2) Για μια χούφτα στερλίνες #46
Σεπτέμβριος 2017
με editorial του εκδότη Λεωκράτη Ανεμοδουρά (όπου μας αποκαλύπτει τα νέα σχέδια των εκδόσεων Μικρός Ήρως (ενσωμάτωση από το τεύχος #50 στις αρχές Ιανουαρίου ιστοριών των Ταρζάν, Παιδί Πάνθηρας και Ντύλαν Ντογκ) καθώς και τη στήλη Μπλεκ νέα με αφιέρωμα στον Dan Dare του Λευτέρη Ταρλαντέζου.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ:

α) Μπλεκ, Για μια χούφτα στερλίνες
σενάριο: M. Navarro, σχέδιο: J. Y. Mitton
Βαθμολογία: 9/10
β) Julia, Η χαμένη εικόνα, τρίτο μέρος
Βαθμολογία: 8.5/10
γ) Μάρτιν Μίστερι, Η Μαντόνα των κεραυνών
σενάριο: A. Castelli, σχέδιο: G. Alessandrini
Βαθμολογία: 8.5/10

Βαθμολογία τεύχους (μαζί με το κείμενο): 9/10

#comics #reviews

Scooby-Doo #9, Τρομερές περιπέτειες
Ιουνίος 2017, anubis.gr / Anubis Kids

Ολιγοσέλιδες ιστορίες (5 στον αριθμό) διαφορετικών μεταξύ τους σχεδιαστών που κινούνται στο γνωστό πνεύμα και κλίμα των ιστοριών του Σκούμπι Ντου και της Εταιρείας Μυστηρίων, γρήγορες και απολαυστικές, όχι όμως κάτι το ιδιαίτερο, που απευθύνονται σε αναγνώστες μικρότερων ηλικιών. Η μία μάλιστα ιστορία (Νυχτερινός τρόμος, δισέλιδη) είναι ένα διαδραστικό παιγνίδι που πρέπει ο αναγνώστης να βρει το στοιχείο που οδήγησε στην λύση του μυστηρίου.

Μείον στην έκδοση: ο τρόπος που μιλάει ο Σκούμπι Ντου, που προφανώς θέλει να αποδόσει το ηχόχρωμα και την εκφορά της φωνής του σκύλου, αλλά που καταλήγει να μπερδεύει (μάλλον) τον αναγνώστη...

Βαθμολογία: 8.5/10

Ειρηναίος Μαράκης / BookS • ComicS • CinemA Reviews 

 

ComicS CartooN ReviewS: σούπερ ΜΙΚΥ, ΚΟΜΙΞ, Λογαχός Μαρκ

#comics #reviews

Super ΜΙΚΥ #24 Σεπτέμβριος 2017

Καθημερινές εκδόσεις

Το μηνιαίο περιοδικό Super ΜΙΚΥ κρατάει ψηλά τη σημαία των εκδόσεων Ντίσνεϋ στην Ελλάδα μαζί με τη ναυαρχίδα των εκδόσεων, το εβδομαδιαίο (βγαίνει κάθε Παρασκευή) Μίκυ Μάους και σε σχέση με το υποτιμημένο ΚΟΜΙΞ που αναλώνεται στην αναδημοσίευση του εξαιρετικού και κλασικού Βίου και της Πολιτείας του Σκρουτζ Μακ Ντακ. Δεν έχει πάντα ιστορίες πρώτης γραμμής αλλά πάντα έχει ιστορίες που τιμούν την παράδοση του ντισνεϊκού κόμικς, χαρίζοντας απλόχερα στιγμές γέλιου και ανόθευτης διασκέδασης. Για αυτό το τεύχος ξεχωρίσαμε τις ιστορίες "Το σούπερ φάντασμα χτυπάει ξανά" των Pat & Carol McGreal και Joaquin με τον Μίκυ Μάους (8.5/10), την ανατρεπτική ιστορία "Ο Παράδεισος των παρανόμων" των Sune Troelstrup και Nunez με τους Μουργόλυκους (9/10) αλλά και την "Πολύτιμη παλιατζούρα" των Per Hedman και Esteban με το αιωνίως άτυχο και κατατρεγμένο παπί, τον Ντόναλντ σε μια ιστορία με (ακολουθεί... spoiler) αίσιο τέλος (7.5/10).

ΚΟΜΙΞ #38 Σεπτέμβριος 2017

Καθημερινές εκδόσεις

Εφόσον η εκδοτική αποφάσισε να αναδημοσιεύσει τον Βίο και την Πολιτεία του Σκρουτζ Μακ Ντακ δια χειρός του μεγάλου Ντον Ρόσα, σε συνδυασμό με μια δεύτερη ιστορία του ίδιου δημιουργού, (με προφανή σκοπό την προσέγγιση νέων αναγνωστών) θα μπορούσε κάλλιστα να καταργήσει τις ενδιάμεσες ιστορίες που θα ταιριάζουν περισσότερο στο Super ΜΙΚΥ ή σ' ένα περιοδικό όπως τα παλιά Κλασικά, αυξάνοντας σε (ή μάλλον προσθέτοντας) δύο ή τρεις τις σελίδες με τα σχετικά κόμικς νέα όπως υπήρχαν στο ΚΟΜΙΞ του Τερζόπουλου και άλλη μία ή δύο με κείμενα για τον χώρο της Ντίσνεϋ, ιστορικά ή οτιδήποτε άλλο. Δυστυχώς όμως...

Για τον Βίο αλλά και για την ιστορία με την δεύτερη επανεμφάνιση του κομψού διαρρήκτη Αρπέν Λουσέν (Ο Μαύρος Ιππότης ξαναχτυπά) βάζω ένα 10/10 και 9/10 αντίστοιχα.

ΜΑΡΚ #2 Η ιστορία του Λογαχού Μαρκ

Εκδόσεις Μικρός Ήρως, ειδική έκδοση με τον Ελεύθερο Τύπο

Ιστορικά αυτή είναι η τέταρτη έκδοση που αφορά τα νεανικά χρόνια του Λογαχού Μαρκ (την διάσωση του από βέβαιο πνιγμό, την ανατροφή του από ένα ευγενή Γάλλο και μια φυλή Ινδιάνων, τη γνωριμία του με τους Μίστερ Μπλουφ, Θλιμμένο Μπούφο και την Μπέτι) ενώ έχουν προηγηθεί, όπως μας ενημερώνει ο Λευτέρης Ταρλαντέζος σε σχετικό σημείωμα, εκδόσεις σε συνέχειες στο περιοδικό Αγόρι στα #374 - 390 (1984) ενώ τον Μάιο του 1994 εκδόθηκε σε άλμπουμ από τον Περιοδικό Τύπο όπως και το 2007 με μια αναθεωρημένη έκδοση με νέα χρώματα και lettering. Στην ιστορία που μας εισάγει στο περιβάλλον του Λογαχού Μαρκ δεν αξίζει τίποτα άλλο παρά από ένα 10/10.

Ειρηναίος Μαράκης / BookS • ComicS • CinemA Reviews

κείμενα για την ποίηση και τους ποιητές σήμερα

κείμενα για την ποίηση και τους ποιητές σήμερα

Α) Το δικαίωμα στο ψωμί και το τραγούδι,

στο ιστολόγιο Το Κόσκινο (21/1/2017)

Β) Η ποίηση στα χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης,

στο περιοδικό Ατέχνως (4/2/2017)

Γ) Η ποίηση της αγοράς και η αγορά της ποίησης,

στο περιοδικό Ατέχνως (24/5/2017)

Δ) Rip it out! (μικρό σχόλιο περί ποίησης),

στο ιστολόγιο Λογοτεχνία και Σκέψη (6/9/2017)

Το Λογοτεχνία και Σκέψη διαβάζει: ποίηση του Γιώργου Μπίμη

Το Λογοτεχνία και Σκέψη διαβάζει:

τις ποιητικές συλλογές του Γιώργου Μπίμη
• Μνήμες της Πέτρας και της Σιωπής (http://go.shr.lc/2wBNpuy) 
• Τα Λυρικά 
• Ο Χρόνος και οι πληγές

Rip it out! (μικρό σχόλιο περί ποίησης)

γράφει ο Ειρηναίος Μαράκης

Η ποίηση, η τέχνη γενικότερα, δεν φτιάχνεται με τον χάρακα, δεν είναι μαθηματική εξίσωση, δεν (πρέπει να) υπακούει σε εξωποιητικούς κανόνες, δεν είναι μόνο τεχνική, είναι σύγκρουση, είναι πειραματισμός, είναι μια άσκηση πέρα από τα καθιερωμένα, είναι έκφραση που πρέπει να ανήκει σε όλους/ες.

H ποίηση, από τη φύση της, δεν υπακούει σε τεχνικούς κανόνες που ενώ παρουσιάζονται ως καθολικοί, αδέσμευτοι νόμοι, στην πραγματικότητα αναπαράγουν την κυρίαρχη άποψη για τη θέαση και τη μη κατανόηση της πολιτικής και πολιτιστικής πραγματικότητας, γιατί η ποίηση είναι δημιουργία, γιατί η ποίηση ανήκει σε όλους τους ανθρώπους και όχι σε εκείνους τους λόγιους που βρίσκουν στον... μοντερνισμό την αιτία για όλα τα προβλήματα του κόσμου...

Ας το έχουμε καθαρό μέσα στο μυαλό μας πως ο μοντερνισμός και τα κινήματα της πρωτοπορίας (και της ρωσικής) ήταν και είναι ένα κίνημα που αμφισβήτησε (κάποιες φορές επαναπροσδιόρισε κιόλας αλλά στην παρακμή του) τον πολιτισμό και τις επικρατούσες ιδέες της βιομηχανικής κοινωνίας, τις παραδοσιακές αξίες και όλα όσα προκαθόριζαν μια στάση ζωής.

Η συνείδηση ή η ύπαρξη εάν θέλετε και η αλλοτρίωση της απασχόλησαν τους μοντερνιστές σε σχέση με την τέχνη και άλλα θέματα. Έχοντας αυτό ως κρατούμενο καταλαβαίνουμε ότι η στοχοποίηση, αν μπορούμε να την πούμε έτσι - ίσως είναι μόνο μια εμμονή, του μοντερνισμού και των εναλλακτικών τεχνικών/μορφών έκφρασης (εκατό και πλέον χρόνια από την εμφάνιση τους) έχει συντηρητική βάση και στην ουσία αναπαράγει όλα όσα θέλησε να αλλάξει αυτό το κίνημα.