ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ (σύντομη αναφορά με αφορμή την επέτειο του θανάτου του,4 Αυγούστου 1991)

σχολιάζει και επιλέγει ποιήματα ο Ειρηναίος Μαράκης

Ο Νικηφόρος Βρεττάκος αποτελεί έναν από τους σπουδαιότερους ποιητές μας.Η ζωντανή αγάπη του για την ποίηση και το ήθος του αποτελούν την καλύτερη πήγη συναισθήματων.Χωρίς να αποφύγει πολιτικές αναφορές στο έργο του,κάτι που ούτε η εποχή επέτρεπε, μας χάρισε ζωντανό έργο που μένει χαραγμένο στην καρδιά μας, χάρη στην αγάπη του για την φύση και τον άνθρωπο.Στην σύντομη αναφορά μας παραθέτουμε την συνολική εργογραφία του και μια σταχυολόγηση γνωστών ποιημάτων του.

Το παιδί με τη φυσαρμόνικα

Θα βγω στον κάμπο να μαζέψωτα πεσμένα φύλλα του ήλιου,να πλάσω τις ακτίδες του -τούτο το καλοκαίρι-,να πλάσω τις ακτίδες του σε φύλλα για να γράψωτον ουρανό και το τραγούδι σου, Ελληνόπουλο!Γιατί το χώμα δε με φτάνει! Δε με φτάνει το αίμα μου!Γιατί τα δάκρια μου δε φτάνουνε να πλάσω τον πηλό μου!
Τι να το κάνω το σπίτι μου; Έξω σε τραγουδάνε!Έξω μιλούν για σένανε! Δε μου φτάνει η φωνή μου!Θα τρέξω εκεί που σ' άκουσα να λες "Όχι" στο θάνατο.Θα τρέξω εκεί που πήγαινες σφυρίζοντας αντίθεταστ' αστροπελέκι, αντίθετα στη διαταγήκαι στο γλυκό ψωμί της γης! Αντίθεταστα γαλανά σου μάτια που ήταν για τον έρωτα!

Γράμμα στον άνθρωπο της πατρίδας μου

...Μην με μαρτυρήσεις!Και προπαντός να μην του πεις πως μ' εγκατέλειψεν η ελπίδα!Καθώς κοιτάς τον Ταΰγετο, σημείωσε τα φαράγγια που πέρασα.Και τις κορφές που πάτησα. Και τα άστραπου είδα. Πες τους από μένα, πες τους από τα δάκρυά μου,ότι επιμένω ακόμη πως ο κόσμοςείναι όμορφος!

Γράμμα

Δεν έχω ένα φύλλο απ' τα παλιά πράσινα δέντρα.
Σου γράφω τη λύπη μου σ' αυτό το χαρτί.τόσο ελαφριά που να στη φέρει ο άνεμος,τόσο καλή και τρυφερή που να μη παραξενευτεί ο ήλιος,ευγενική σαν τη σιωπή που περπατεί στο χορτάριτη νύχτα, απλή και καθαρή σαν το νεράκι που τρέχεικαι δε μαντεύεις πως το γέννησε η χτεσινή καταιγίδα.
Πολλοί σκοτώθηκαν. Πολλοί ζούμε. Όλοι μας είμαστελαβωμένοι. Είναι βαρύς από τον πόνο μας ο κόσμος.
Mε τη σιωπή της θάλασσας θα λάβεις τη λύπη μου.Σου στέλνω αυτό το αιώνιο μου Μη με λησμόνει!Είναι ένα φως διπλωμένο ανάμεσα σ' ένα μικρό συννεφάκι.Σου στέλνω αυτό το αρνάκι, μια κ' είσαι κοντά στο Θεό,να τ' οδηγήσεις σ' ένα πράσινο κήπο του.
Σου στέλνω αυτό το βρέφος με το τσακισμένο ποδαράκι.Ανέβασέ το στο παράθυρο με τον αυγερινό,κοντά στον κόσμο, κοντά στο όνειρο,κοντά στην καλοσύνη σου, που είναι ζεστή σα μια ανάσα μητέρας,κοντά στο τζάκι που ονειρεύεσαι με το χέρι στο μέτωποτην ευτυχία του πεινασμένου, του στρατιώτη, του άρρωστου.Βάλτο κοντά στην πράσινη σημαία. Κοντά στο κόκκινοάλογο. Στη μητέρα σου πλάι, που τριγυρισμένηαπ' του Γενάρη τους σπουργίτες, γνέθει την ελπίδα.Βάλτο κοντά στο στεναγμό της φιλίας. Κοντά-κοντά.Βάλτο να κάτσει, κι άνοιχτου σαν ένα γέλιο το παράθυρονα ιδεί τον κόσμο.

ΕΡΓΑ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ

Πηγή: Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης

- ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΣΚΙΕΣ ΚΑΙ ΦΩΤΑ .- Αθήνα : τυπ. "Τέχνη", (φωτοτυπία).- Ο ΠΟΛΕΜΟΣ .- Αθήνα, 1935 (φωτοτυπία).- 33 ΗΜΕΡΕΣ.- Αθήνα : Α. Ματαράγκας, 1945 (φωτοτυπία).- ΛΟΓΟΣ ΕΝΟΣ ΛΗΣΤΗ ΣΤΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΠΟΤΣΔΑΜ .- Αθήνα : Α. Ματαράγκας, 1945 (φωτοτυπία).- Η ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ .- Αθήνα : Α. Ματαράγκας, 1947 (φωτοτυπία).- ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ .-Αθήνα : Ανδρομέδα, 1949.- ΠΛΟΥΜΙΤΣΑ .-Αθήνα : Τα "Πειραϊκά Χρονικά", 1952.- ΕΞΟΔΟΣ ΜΕ ΤΟ ΑΛΟΓΟ (ΥΜΝΟΣ ΣΤΗ ΧΑΡΑ) .- Αθήνα, 1952.- Η ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ .- Αθήνα : Δίφρος, 1957 (φωτοτυπία).- ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΡΥΣ .- Αθήνα : Δίφρος, 1959.- ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ. Η αγωνία του και το έργο του .- Αθήνα : Π. Σύψας - Χρ. Σιαμαντάς, 1960.- ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ .- Αθήνα : Γ. Φέξης, 1961 (φωτοτυπία).- ΕΚΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ .- Αθήνα : Θεμέλιο, 1964. (φωτοτυπία).- ΟΔΟΙΠΟΡΙΑ. Ποιήματα 1958-1967 .- Αθήνα : Διογένης, 1971. (φωτοτυπία).- ΟΔΟΙΠΟΡΙΑ. Ποιήματα 1929-1957 .- Αθήνα : Διογένης, 1972. (φωτοτυπία).- ΟΔΟΙΠΟΡΙΑ. Ποιήματα 1967-1970 .- Αθήνα : Διογένης, 1972.- ΩΔΗ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ .- Αθήνα : ΔΙΟΓΕΝΗΣ, 1974.- ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ .- Αθήνα : ΔΙΟΓΕΝΗΣ, 1974.- ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΚΑΙ ΤΑ ΕΦΤΑ ΕΛΕΓΕΙΑ .- Αθήνα : ΔΙΟΓΕΝΗΣ, 1975.- ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ .- Αθήνα, 1976.- Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ .- Αθήνα : ΔΙΟΓΕΝΗΣ, 1978.- ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΥΣ. Εισαγωγή στην ποίηση .- Αθήνα : Πέργαμος Παιδικές Εκδόσεις , 1979.- ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΜΙΑΣ ΚΡΙΣΙΜΗΣ ΕΠΟΧΗΣ .- Αθήνα : Κάκτος, c1979 (φωτοτυπία).- ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ .- 3η έκδ.. .- Αθήνα : Τρία Φύλλα, 1981.- ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ 1940-1944 .- Αθήνα : Σύγχρονη Εποχή, 1981.- ΤΟ ΓΥΜΝΟ ΠΑΙΔΙ .- 2η έκδ. Αθήνα : Τρία φύλλα, 1983.- ΤΟ ΑΓΡΙΜΙ .- 3η έκδ. Αθήνα : Τρία φύλλα, 1983.- Ο ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ .- Αθήνα : Τρία Φύλλα, c1983.- ΔΥΟ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ.- 2η έκδ. Αθήνα : Τρία φύλλα, 1983.- ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΠΟΤΑΜΙ.- 2η έκδ. Αθήνα : Τρία φύλλα, 1984.- Ο ΕΝΑΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΥΣ (Ένα ταξίδι - Μια γιορτή Μερικά συμπεράσματα).- Αθήνα : Τρία φύλλα, 1984.- ΗΛΙΑΚΟΣ ΛΥΧΝΟΣ .- Αθήνα : Τρία Φύλλα, 1984.- ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ .- 2η έκδ. .-Αθήνα : Τρία Φύλλα, 1984. Τόμοι Α,Β.- ΕΚΚΡΕΜΗΣ ΔΩΡΕΑ .-Αθήνα : Τρία Φύλλα, c1986.- Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ .- Αθήνα , 1988.- ΧΟΡΩΔΙΑ .- Αθήνα : Τρία Φύλλα, 1988.- ΠΟΙΗΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ (Ο λόγος του ποιητή στην Ακαδημία στις 9 Φεβρουαρίου 1988) .- Αθήνα :Φιλιππότης, 1988.- ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ (Γιορτές της Εξόδου 17 Απριλίου 1989) .- Αθήνα :Φιλιππότης, 1989.- Η ΦΘΟΡΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΦΘΟΡΑ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ .- Αθήνα :Φιλιππότης, 1990.- ΣΙΚΕΛΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ .- Αθήνα : Αστρολάβος/Ευθύνη, 1990.- ΕΝΩΠΙΟΣ ΕΝΩΠΙΩ. Ημερολογιακές σημειώσεις 1962 .- Αθήνα : Τρία Φύλλα, 1991.- ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ .-Αθήνα : Τρία Φύλλα, 1991.- ΟΔΥΝΗ .- Αθήνα : Πόλις, 1995.- ΤΟ ΒΑΘΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (φωτοτυπία)