Η πάλη των γυναικών είναι στην πρώτη γραμμή
Φύλλο: 906,εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη
http://www.sek-ist.gr/EA/home.php?article_ID=3521
Λένα Βερδέ
Αναδεικνύει ότι η καταπίεση των γυναικών είναι κομμάτι της προσπάθειας των αφεντικών να φορτώσουν την κρίση και την αποτυχία του συστήματός τους στις πλάτες των εργαζόμενων, με τις γυναίκες να είναι πρώτες στον κατάλογό τους. Και ότι η αντίσταση στο χτύπημα των κατακτήσεων των γυναικών δεν αφορά μόνο τις ίδιες αλλά την εργατική τάξη συνολικά. Ο εορτασμός της 8 Μάρτη μπορεί να αποκτήσει το πραγματικό της περιεχόμενο, αυτό για το οποίο καθιερώθηκε ένα αιώνα πριν. Σαν ημέρα αγώνα, δράσης και απεργίας ενάντια στη γυναικεία καταπίεση, σαν ημέρα αφιερωμένη σε όλες τις γυναίκες εργάτριες που έκαναν την πάλη για την απελευθέρωσή τους υπόθεση όλου του εργατικού κινήματος, δεμένη άρρηκτα με την πάλη για μια κοινωνία χωρίς καταπίεση και εκμετάλλευση.
Η αυγή του 20ου αιώνα σήμανε και την αυγή του γυναικείου κινήματος σε όλες τις χώρες του αναπτυσσόμενου καπιταλισμού. Τον τόνο έδινε το γυναικείο προλεταριάτο της Αμερικής με τις μεγάλες απεργίες που διεκδικούσαν ανθρώπινα ωράρια και μισθούς. Η 8 Μάρτη 1908 ήταν η ημερομηνία που 20 χιλιάδες εργάτριες από τις κλωστοϋφαντουργίες της Νέας Υόρκης κατέβηκαν σε μαζική απεργία και ανάγκασαν τους εργοδότες να δεχτούν το συνδικαλισμό. Ηταν από τις πρώτες απεργίες γυναικών που έγιναν παγκόσμια γνωστές και έγινε σύμβολο της πάλης για ισότητα στην εργασία και στα δικαιώματα. Με αφορμή αυτή την απεργία καθιερώθηκε δύο χρόνια αργότερα η 8 Μάρτη σαν η Διεθνής Ημέρα Γυναικών.
Παρότι η πιο γνωστή, δεν ήταν η μόνη απεργία γυναικών. Διεθνώς οι γυναίκες έκαναν εκείνα τα χρόνια τα πρώτα βήματα οργάνωσης. Στην Ελλάδα το ίδιο. Η Ίρις Καλκάνη στο βιβλίο της με τίτλο «Εκείνο το πρωί» περιγράφει την απεργία των εργατριών στην Κλωστοϋφαντουργία του Ρετσίνα στον Πειραιά το 1892: «Οι υφάντριες αμύνθηκαν αυθόρμητα και ανοργάνωτα στην προσπάθεια του εργοδότη τους να τους μειώσει κατά 20% περίπου το ποσό της μικρής τους αμοιβής που ακόμα και ολόκληρη δεν επαρκούσε για την συντήρησή τους. Αποτελεί όμως η απεργία τους ορόσημο στην ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας, όχι μόνο γιατί είναι η πρώτη μαζική κινητοποίηση εργατριών, αλλά και γιατί η τόλμη και ο δυναμισμός των υφαντριών που απεργήσανε έδωσε νέα ώθηση στους αγώνες της εργατικής τάξης του τέλους του περασμένου (19ου) αιώνα».
Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1871, οι γυναίκες του Παρισιού είχαν πρωταγωνιστήσει στην πρώτη εργατική επανάσταση που κατάφερε να νικήσει και να εγκαθιδρύσει την πρώτη εργατική κυβέρνηση της ιστορίας, την Παρισινή Κομμούνα. Για μόλις 70 ημέρες μπόρεσε η Κομμούνα να κρατήσει την εξουσία πριν η άρχουσα τάξη την πνίξει στο αίμα, όμως οι χιλιάδες γυναίκες του Παρισιού που έδωσαν τη ζωή τους μαζί με τους άντρες εργάτες για τη νίκη της επανάστασης είχαν ανοίξει το δρόμο για τα κινήματα που θα ακολουθούσαν.
Οδοφράγματα
Η Λουίζ Μισέλ, σύμβολο εκείνης της πρώτης μεγάλης μάχης για την απελευθέρωση των γυναικών και όλης της κοινωνίας έγραφε τότε, «Εμείς οι γυναίκες του Παρισιού, θα δείξουμε στην Γαλλία και στον υπόλοιπο κόσμο, ότι αυτή την στιγμή του υψίστου κινδύνου, την ώρα που η αντίδραση παραβιάζει τις πύλες, καταλαβαίνουνε πως τα αδέλφια μας δίνουν το αίμα και τη ζωή τους στα οδοφράγματα και τα τείχη του Παρισιού, για την υπεράσπιση της Kομμούνας, για την υπεράσπιση του λαού δηλαδή...»
Η δικαίωση αυτών των γραμμών ήρθε πιο κοντά με τη Ρώσικη Επανάσταση του 1917. Η πάλη για τη γυναικεία απελευθέρωση έφτασε τότε στο ανώτερό της σημείο συνδέοντας την πορεία της με την ανατροπή του καπιταλισμού. Οι εργάτριες της Ρωσίας διαδηλώνοντας μαζικά το Φλεβάρη του 1917 ενάντια στον πόλεμο, την πείνα και τη φτώχεια έγιναν ο πυροδότης της μεγαλύτερης επανάστασης στην ιστορία της ανθρωπότητας, της επανάστασης που έφτασε στη νίκη τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου.
Μέσα σε έξι βδομάδες από τον Οκτώβρη, το νέο εργατικό κράτος πήρε μέτρα για τις γυναίκες που δεν υπήρχαν πουθενά αλλού στον κόσμο. Κάθε έγκυος γυναίκα δικαιούνταν άδειες μητρότητας και θηλασμού δύο μήνες πριν και δύο μήνες μετά τη γέννα, με πλήρεις αποδοχές. Απαγορεύτηκε η νυχτερινή εργασία των γυναικών και η απασχόλησή τους σε βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Ο πολιτικός γάμος αντικατάστησε τον θρησκευτικό. Καταργήθηκε η διάκριση ανάμεσα σε «εξώγαμα» και «νόμιμα» τέκνα. Το διαζύγιο έβγαινε κοινή συναινέσει και με γρήγορες διαδικασίες. Η αντισύλληψη ήταν δωρεάν, η έκτρωση ελεύθερη με το σχετικό διάταγμα να αναφέρει ότι «...τέτοιες επεμβάσεις θα γίνονται ελεύθερα και χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση στα σοβιετικά νοσοκομεία, όπου υπάρχει μεγαλύτερη ασφάλεια και οι συνθήκες μειώνουν τον κίνδυνο των επιπλοκών από μία τέτοια επέμβαση». Η μοιχεία, η ομοφυλοφιλία και η σεξουαλική σχέση ανάμεσα σε συγγενικά πρόσωπα έπαψαν να θεωρούνται ποινικά αδικήματα.
Επιπλέον, το κράτος ανέλαβε τα καθημερινά καθήκοντα της γυναίκας που μέχρι πριν καλύπτονταν με την απλήρωτη εργασία της μέσα στο σπίτι. Φτιάχτηκαν κοινοτικά πλυντήρια, κοινοτικά εστιατόρια, 24ωροι παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, νηπιαγωγεία και σχολεία, κέντρα άμεσης βοήθειας σε κάθε γειτονιά. Ανάμεσα το 1919 και στο 1920 το 90% του πληθυσμού της Πετρούπολης έτρωγε σε κοινοτικά εστιατόρια και το 40% ζούσε σε κοινοτικά σπίτια.
Σεξισμός
Αυτή η αλλαγή είχε τεράστια επίδραση ακόμα και στις σχέσεις των δύο φύλων, που ξέφυγαν από τα όρια της οικονομικής εξάρτησης και μπήκαν οι βάσεις για να διαμορφωθούν στη βάση της συντροφικότητας και της αμοιβαίας έλξης. Από το 1917 ως το 1920, μέσα στα πρώτα χρόνια της επανάστασης, οι γυναίκες απόκτησαν όλα τα κοινωνικά, νομικά, πολιτικά δικαιώματα που είχαν στερηθεί μέχρι τότε.
Τίποτα από αυτά δεν έγινε τυχαία. Ολα τα προηγούμενα χρόνια, οι Μπολσεβίκοι, το κόμμα του Λένιν και του Τρότσκι, έδιναν τη μάχη και της οργάνωσης των γυναικών στα συνδικάτα και της ιδεολογικής κόντρας με τις ιδέες του σεξισμού. Και όχι μόνο. Εδιναν τη μάχη να οργανώσουν τις εργάτριες κόντρα στις αστές φεμινίστριες που υποστήριζαν ότι οι γυναίκες χρειάζεται να παλέψουν για προσωπική απελευθέρωση κόντρα στους άνδρες, εξηγώντας ότι οι γυναίκες σαν οργανικό κομμάτι της εργατικής τάξης χρειάζεται να παλέψουν μαζί με την υπόλοιπη εργατική τάξη για τη νίκη της εργατικής επανάστασης και το χτίσιμο της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Ο Τρότσκι στο βιβλίο του «Γυναίκες και Οικογένεια», περιγράφει τον Οκτώβρη σαν «την επανάσταση που έκανε μια ηρωική προσπάθεια να διαλύσει την λεγόμενη οικογενειακή εστία - αυτόν τον απαρχαιωμένο, σκουριασμένο και αποστεωμένο θεσμό, στον οποίο η γυναίκα της εργατικής τάξης κάνει την πιο μονότονη εργασία από τα νιάτα της μέχρι τον θάνατο της. Το πέρασμα όλων των λειτουργιών που γίνονται μέσα στην οικογένεια, σε θεσμούς που δημιουργούνται από την σοσιαλιστική κοινωνία, που μπορούν να ενώσουν όλες τις γενιές με βάση την αλληλεγγύη και την αμοιβαία βοήθεια, έχει σαν αποτέλεσμα να εξασφαλίσει στην γυναίκα και στο ίδιο το ζευγάρι μια πραγματική απελευθέρωση απο τα δεσμά πολλών χιλιετηρίδων».
Τις ίδιες μάχες, την ίδια περίοδο, έδινε το γυναικείο κίνημα στη Γερμανία. Η Κλάρα Τσέτκιν ήταν το πρόσωπο που είχε ταυτίσει το όνομά της με την ταυτόχρονη πάλη ενάντια στην κυρίαρχη τάξη και τις ιδέες της αλλά και ενάντια στο ρεύμα των αστών φεμινιστριών που έβλεπαν σαν εχθρούς τους άντρες. «Η πάλη για την απελευθέρωση των εργαζόμενων γυναικών δεν μπορεί να είναι -όπως είναι για τις γυναίκες της αστικής τάξης -μία πάλη ενάντια στους άντρες εργαζόμενους», έλεγε η Τσέτκιν. «Ο τελικός στόχος της πάλης της δεν είναι να ανταγωνιστεί τους άντρες αλλά να αναδείξει τον πολιτικό ρόλο της εργατικής τάξης. Χέρι χέρι με τους άντρες της τάξης της, η γυναίκα της εργατικής τάξης παλεύει ενάντια στην καπιταλιστική κοινωνία».
Το 1907 η Τσέτκιν πήρε την πρωτοβουλία να συγκαλέσει το πρώτο διεθνές συνέδριο σοσιαλιστριών στην Στουτγκάρδη, όπου συμμετείχαν 59 γυναίκες από 15 χώρες. Αποφασίστηκε να ιδρυθεί μία διεθνής οργάνωση σοσιαλιστριών. Το 1910 έγινε το δεύτερο διεθνές συνέδριο στην Κοπεγχάγη. Εκεί η Τσέτκιν πρότεινε την υιοθέτηση της 8ης Μάρτη ως Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας.
Η ήττα της Γερμανικής Επανάστασης και η επικράτηση του σταλινισμού στη Ρωσία σήμανε οπισθοχώρηση και στις κατακτήσεις των γυναικών. Στη Γερμανία η κυρίαρχη τάξη εξαπέλυσε σκληρή επίθεση στις γυναίκες μέσω των απολύσεων, στρώνοντας έτσι το δρόμο για την άνοδο του ναζισμού και την επιστροφή της γυναίκας στα τρία «Κ», σύμφωνα με τη γερμανική γλώσσα, «παιδιά, κουζίνα, εκκλησία». Στη Ρωσία, όλα τα μέτρα υπέρ των γυναικών σταδιακά καταργήθηκαν. Αυτές οι αρνητικές εξελίξεις καθόρισαν το γυναικείο κίνημα για πολλά χρόνια μετά. Χρειάστηκε να έρθει ο Μάης του ΄68 και η άνοδος των κινημάτων τη δεκαετία του ΄70 για να ζωντανέψει ξανά η πάλη για την απελευθέρωση και να μπουν στην ημερήσια διάταξη τα αιτήματα των γυναικών.
Διεθνής ημέρα για τα δικαιώματα της γυναίκας
πρόεδρος Ε.Γ.Ε. Αμαλία Μπασιάγενική γραμματέας Αθανασία Ζώτου
εφημερίδα Χανιώτικα Νέα
http://www.haniotika-nea.gr/index.php?artid=43537
06.03.2010
Τον Δεκέμβρη του 1977, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε ψήφισμα για την καθιέρωση της ημέρας των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Γυναικών και τη Διεθνή Ειρήνη.Ετσι κάθε χρόνο τιμούμε την 8η Μάρτη, ως ημέρα μνήμης των αγώνων του Γυναικείου Κινήματος, ως ημέρα αποτίμησης των κατακτήσεων των γυναικών και ως αφετηρία νέων στόχων σε πολιτικό, κοινωνικό και ατομικό επίπεδο, για την ουσιαστική κατοχύρωση της ισότητας των δύο φύλων σε όλες τις εκφράσεις της ζωής, ως ημέρα μνήμης για να μην ξεχνάμε ότι:
8η Μάρτη 1858 οι γυναίκες αγωνίζονται ενάντια στη φτώχεια:
Δικαίωμα στην εργασία με ανθρώπινες συνθήκες, κατώτατα όρια αμοιβών και ίση αμοιβή με τους άνδρες, 8 ώρες δουλειά, 8 ώρες ανάπαυση και μόρφωση, 8 ώρες ύπνου.
Στις 8 Μαρτίου 1897 οι εργαζόμενες γυναίκες στην κλωστοϋφαντουργία, κατέβηκαν στους δρόμους σε απεργία, διαμαρτυρόμενες για τους χαμηλούς μισθούς και για απάνθρωπες συνθήκες εργασίας.
Στις 28 Φεβρουαρίου 1909, εορτάστηκε στις ΗΠΑ η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Το 1910 διοργανώθηκε από όλες τις οργανώσεις της Σοσιαλιστικής Διεθνούς η Πρώτη Διεθνής Διάσκεψη των γυναικών στην Κοπεγχάγη.
Στη διάσκεψη αυτή η Γερμανίδα Clara Zetkin πρότεινε την καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, ως υπενθύμιση της απεργίας των Γυναικών της Νέας Υόρκης.
8 Μάρτη 2010
100 χρόνια προσφοράς και αγώνων
Η διεθνοποίηση της οικονομίας, η επικράτηση της ελεύθερης αγοράς, καθώς και η αχαλίνωτη ανάπτυξη του ανταγωνισμού, υπονόμευσαν τις κοινωνικές κατακτήσεις του παρελθόντος.
Τεράστια τμήματα του παγκόσμιου πληθυσμού βιώνουν τη φτώχεια εξαιτίας της απόλυτης ελευθερίας του εμπορίου, ενώ παράλληλα υπάρχει απίθανη συσσώρευση πλούτου, από την οποία οι φτωχές χώρες όχι μόνον δεν ωφελήθηκαν, αλλά έχασαν και τμήμα από τον δικό τους πλούτο.
Οι γυναίκες που αποτελούν το μισό του πληθυσμού του πλανήτη μας, αντιμετωπίζουν προβλήματα που τους υπονομεύουν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους.
Οι αριθμοί είναι συνταρακτικοί:
• Από τα 750 εκατομμύρια αναλφάβητους, παγκοσμίως τα 2/3 είναι γυναίκες.
• Από το 1.300.000.000 που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, τα 900.000.000 δηλαδή 3 στους 4 είναι γυναίκες
• Αποτελούν το 50% των μεταναστών.
• Το 80% των προσφύγων.
• 4 εκατομμύρια γυναίκες πουλιούνται και αγοράζονται κάθε χρόνο.
• Η παράνομη είσοδος γυναικών και παιδιών καταναγκαστικής εργασίας και σωματεμπορίας στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 350 - 500 άτομα την ημέρα.
Η δουλεία, με διαφορετικά ονόματα, έχει γίνει εργαλείο πλουτισμού . Στις εξαθλιωμένες μάζες των οικονομικών και πολιτικών προσφύγων, αντί τροφής, στέγης και εργασίας, προσφέρονται εκμετάλλευση, βία, κοινωνική περιθωριοποίηση, ψευδεπίγραφες ανθρωπιστικές επεμβάσεις.
Από έρευνα του ΕΚΚΕ οι πιο ευάλωτες κατηγορίες που πλήττει ιδιαίτερα η φτώχεια είναι οι άνεργες, οι μετανάστριες, οι μονογονεϊκές οικογένειες με αρχηγό γυναίκα, τα πολύτεκνα νοικοκυριά, οι ηλικιωμένοι, τα ΑΜΕΑ, οι νέες γυναίκες.
Σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Ρομπόλη, εκτιμάται ότι, η πορεία αποδόμησης του κοινωνικού κράτους και των δικαιωμάτων της εργασίας στα κράτη - μέλη της Ε.Ε.
Η γνωστή αλληλεγγύη των γενεών, που υποκαθιστούν οικονομικά και προσωπική παρουσία, τα κενά έλλειψης κοινωνικής πολιτικής, ανήκει στο παρελθόν, καθώς όλο και περισσότεροι συνταξιούχοι περνούν το κατώφλι της φτώχειας και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που αναζητούν κάποια συμπληρωματική έμμισθη απασχόληση.
Ο 20ός αιώνας κατοχύρωσε την οικονομική ισότητα και μας έδωσε τις ίσες ευκαιρίες.
Ο 21ος αιώνας πρέπει να είναι συνεχής αγώνας για τη διασφάλιση των κεκτημένων δικαιωμάτων, την επαναφορά όσων ήδη χάθηκαν τα τελευταία χρόνια και παράλληλα ένας αγώνας για ίσες δυνατότητες. Κι αυτό δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αν δεν επαναλειτουργήσει το κοινωνικό κράτος. Ένα κοινωνικό κράτος που το κόστος του δεν αποτελεί πολυτέλεια.
Είναι απόλυτα ανταποδοτικό απέναντι στις πανανθρώπινες αξίες. Όπως είναι η οικογένεια, η μόρφωση, η ασφάλεια, η υγεία, το δικαίωμα στην εργασία, ο σεβασμός στην τρίτη ηλικία, στην ιδιαιτερότητα του άλλου.
Η αποσύνθεση των κοινωνιών μπορεί να καταπολεμηθεί μόνον μέσα από μια παγκόσμια δημοκρατική διακυβέρνηση, που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, που καταπολεμά τη φτώχεια, που δίνει ίση αξία σε κάθε άνθρωπο.
Η συμμετοχή του τεράστιου γυναικείου δυναμικού αποτελεί προϋπόθεση για μια τέτοια δημοκρατία. Γιατί, σε μια τέτοια κοινωνία, ο γυναικείος πληθυσμός που αποτελεί την πλειοψηφία του πρέπει να είναι στο επίκεντρο των εξελίξεων.
Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού για το 2010 περιλαμβάνει 4 κεντρικές πολιτικές δραστηριότητες.
• Ενίσχυση της απασχόλησης και της ελκυστικότητας της εργασίας, ιδιαίτερα για τις γυναίκες, τους νέους, τους μακροχρόνια ανέργους και άλλες ομάδες σε δυσμενή θέση της αγοράς εργασίας.
• Αντιμετώπιση της μειονεκτικής θέσης προσώπων και ομάδων όσον αφορά στην εκπαίδευση και την κατάρτιση.
• Ενίσχυση της οικογένειας, με έμφαση στη φτώχεια των παιδιών και στήριξη των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας.
• Κοινωνική ένταξη των ΑμεΑ, των μεταναστών και ατόμων - ομάδων κοινωνικά ευάλωτων λόγω πολιτισμικών χαρακτηριστικών.
Οι ανωτέρω προτεραιότητες οι οποίες αποτελούν στόχους και αξίες της ΕΓΕ μας βρίσκουν απόλυτα σύμφωνες. Ελπίζουμε η οικονομική συγκυρία να μη σταθεί για άλλη μια φορά εμπόδιο στην πραγματοποίησή τους. Η Ευρώπη οφείλει να εξακολουθήσει να πρωταγωνιστεί για την επικράτηση της ειρήνης, της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης για όλους τους ανθρώπους, για όλους τους λαούς, γιατί το αντίθετο, θα ήταν μια αναίρεση της ιστορίας.
Για να ζήσουν οι νεώτερες γενιές σε έναν καλύτερο κόσμο.
πρόεδρος Ε.Γ.Ε.
Αμαλία Μπασιά Η γενική γραμματέας
Αθανασία Ζώτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου