Συνέντευξη με τους Π.Παπαστρατή και Λ.Σαράφη: Συνέδριο για τον εμφύλιο στο Πάντειο

Το πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου οργανώνει με τη στήριξη του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα, από τις 7 έως τις 12 Δεκέμβρη, το 3ο Συνέδριο Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας με τίτλο: «Διαστάσεις του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου 1946-1949». O ομότιμος καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Προκόπης Παπαστράτης και η Διδάκτωρ Ιστορίας στο University of Sussex, Λη Σαράφη, από την οργανωτική επιτροπή μίλησαν στον Κυριάκο Μπάνο.

Γιατί οργανώνετε το συνέδριο;

Π.Π. Η ιδέα εξ' αρχής, από το 1ο συνέδριο, ήταν πως θέλαμε να υποστηρίξουμε το δημόσιο πανεπιστήμιο. Όλα τα μεταπτυχιακά στο Πάντειο είναι ακόμα δωρεάν. Πιστεύουμε σε ένα δημόσιο πανεπιστήμιο που η γνώση που παρέχεται είναι δωρεάν. Αυτός είναι και ο λόγος που έχουμε κατέβει στους δρόμους από την εποχή της Γιαννάκου ακόμα.

Στο δικό μας μεταπτυχιακό πρόγραμμα, στα σεμινάρια του Μιχάλη Λυμπεράτου και τα δικά μου, εξετάζουμε αυτή την περίοδο. Θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτό το μεταπτυχιακό είναι το μόνο που ασχολείται με τη σύγχρονη ιστορία στην Ελλάδα. Οι ερευνητές/τριες ενδιαφέρονται για εκείνη την περίοδο. Φτάσαμε φέτος γύρω στους 100. Eνώ όμως υπάρχει αυτό το ενδιαφέρον, στα Πανεπιστήμια αυτή η περίοδος θα αρχίσει σε λίγο να μην διδάσκεται. Πολλοί παίρνουν σύνταξη και δεν βλέπουμε καμιά πρόθεση να προκηρυχθούν θέσεις για να στελεχωθεί αυτό το γνωστικό αντικείμενο.

Πόσο παλιά είναι αυτή η συζήτηση;

Π.Π. Όλα αυτά είναι μια συζήτηση που ξεκίνησε μέσα στη χούντα από μια ομάδα νέων. Στη χούντα συζητάγαμε πώς φτάσαμε ως εδώ. Πώς επεμβαίνει ο ξένος παράγων ήδη από το Μεταξά, αλλά τότε αυτό δεν μπορούσε να συζητηθεί μέσα στην Ελλάδα. Τα πρώτα συνέδρια πάνω σε αυτό το ζήτημα γίνονται στο εξωτερικό.

Το 1978 στο Λονδίνο και μετά στην Ουάσινγκτον μιλάμε πρώτη φορά για την αντίσταση και τον πόλεμο. Στην Ελλάδα το πρώτο συνέδριο γίνεται το 1984 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και το παίρνει υπό την αιγίδα του ο Νίκος Σβορώνος με μια ομάδα ιστορικών που δεν έχουμε ακόμα καμιά θέση μέσα στα πανεπιστήμια.

Για την αντίσταση συντάσσουμε από τα αρχεία του Foreign Office ένα χρονολόγιο με τα γεγονότα. Και τότε αποκαλύπτεται το μέγεθος του ΕΛΑΣ. Στη σούμα βγαίνει ότι ο ΕΛΑΣ είναι πανταχού παρών και ο ΕΔΕΣ πολύ μικρός. Και εκεί βγαίνει, από όλες αυτές τις δουλειές, πως την αντίσταση την έχει κάνει η αριστερά και όλοι οι άλλοι καθόντουσαν.

Με ΠΑΣΟΚ στην εξουσία έχει αναγνωριστεί η εθνική αντίσταση και παρόλα αυτά η συζήτηση είναι δύσκολη και περιορισμένη. Το πρώτο συνέδριο για τον εμφύλιο γίνεται στη Δανία το 1984. 

διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στην εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη