http://www.ergatiki.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=1645:i957&Itemid=92
γράφει η Κατερίνα
Θωίδου
Η πολιτική του ΔΝΤ και των Μνημονίων, έχει επιδεινώσει τη θέση των γυναικών στην εργασία και στην οικογένεια. Τα μέτρα της κυβέρνησης που έχουν στόχο την εξοικονόμηση των δισεκατομμυρίων που επιβάλει το Μνημόνιο για χάρη των τραπεζιτών και των κερδοσκόπων, συνιστούν μία ευθεία επίθεση στη ζωή της εργατικής τάξης με πρώτα θύματα τις γυναίκες. Μέσα σε συνθήκες κρίσης η επισφαλής εργασία, οι απλήρωτες υπερωρίες, τα διευρυμένα ωράρια, η δουλειά χωρίς ασφάλιση, οι χαμηλότερες αμοιβές, η σχεδόν διπλάσια ανεργία, τα διπλάσια οικογενειακά βάρη τείνουν όλο και περισσότερο να γίνουν καθεστώς για τις γυναίκες. Κι αυτό γιατί οι νέες επιθέσεις που προβλέπουν τα Μνημόνια έρχονται να πατήσουν πάνω σε ένα πλέγμα διακρίσεων που για χρόνια συντηρεί το σύστημα σε βάρος των γυναικών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ε.Ε. οι γυναίκες κερδίζουν κατά μέσον όρο 17,4% λιγότερα χρήματα από τους άνδρες, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι πάνω από 20%.
Τo μέσο ημερομίσθιο των γυναικών στον ιδιωτικό τομέα, με πλήρη απασχόληση, αντιπροσωπεύει το 82,90% του αντίστοιχου ημερομισθίου των ανδρών (στοιχεία ΙΚΑ 2009). Με βάση τα στοιχεία του ΙΚΑ, ακόμη και στη μερική απασχόληση οι γυναίκες αμείβονται κατά μέσο όρο με 70 ευρώ λιγότερα το μήνα σε σχέση με τους άνδρες (ο μέσος μηνιαίος μισθός ανέρχεται στα 515,29 ευρώ για τις γυναίκες, έναντι 584,87 ευρώ για τους άνδρες). Καθαρό μηνιαίο εισόδημα μικρότερο των 750 ευρώ αναλογεί περίπου στις τρεις από τις δέκα γυναίκες που εργάζονται (33,7%, έναντι 16% των ανδρών). Ενώ λόγω του ότι οι γυναίκες έχουν την πρωτιά στην ανασφάλιστη εργασία, σήμερα το 21% των γυναικών ηλικίας 65 ετών και άνω αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της φτώχειας, έναντι 16% των ανδρών.
Η διάλυση του κοινωνικού κράτους, αυτό δηλαδή που ονομάζονταν παλιά φροντίδα και μέριμνα, επιδεινώνει ακόμα περισσότερο τη ζωή των γυναικών. Οι συγχωνεύσεις των παιδικών σταθμών και των σχολείων, η κατάργηση του ολοήμερου σχολείου, της πρόσθετης διδακτικής στήριξης, το κλείσιμο των νοσοκομείων, των μονάδων για ψυχικά ασθενείς, των ΚΑΠΗ, του προγράμματος Βοήθεια στο Σπίτι, έχει σαν αποτέλεσμα αυτά τα βάρη να πέφτουν πάνω στην οικογένεια και κατά συνέπεια στις γυναίκες.
Οι νέες αλλαγές στο ασφαλιστικό έβαλαν στο στόχαστρο τις γυναίκες. Μητέρες με ανήλικα παιδιά και δημόσιοι υπάλληλοι που δεν θεμελιώνουν μέχρι και το 2010 δικαίωμα συνταξιοδότησης είναι οι μεγάλοι χαμένοι του Ασφαλιστικού. Σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές που εξομοιώνουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης μεταξύ ανδρών και γυναικών, ως και 15 χρόνια αυξάνονται τα όρια συνταξιοδότησης στον δημόσιο τομέα, οι γυναίκες που είχαν προσληφθεί μέχρι το 1982 θα συνταξιοδοτούνται με 25 έτη υπηρεσίας από το 2013, ακόμα και για όσες έχουν τρία παιδιά, ενώ τα όρια ηλικίας φτάνουν τα 65 για άντρες και γυναίκες. Τα μέτρα της κυβέρνησης κατά των μεταναστών έχουν και αυτά ως πρώτα θύματα τις μετανάστριες.
Οι γυναίκες είναι τα πρώτα θύματα των ιμπεριαλιστικών πολέμων. Για πολλές γυναίκες στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στην Αφρική ο μόνος δρόμος για να επιβιώσουν είναι να ακολουθήσουν το δρόμο της προσφυγιάς μαζί με τα παιδιά τους. Το σφράγισμα των συνόρων και η κατάργηση του δικαιώματος στο άσυλο, οδηγούν αυτές τις γυναίκες σε κυκλώματα τράφικινγκ και σωματεμπορίας. Την ίδια στιγμή που οι γυναίκες βιώνουν με τόσο δραματικό τρόπο της συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης, ταυτόχρονα είναι αντιμέτωπες με μία ολόκληρη ιδεολογική επίθεση. Το πρότυπο της γυναίκας που καλλιεργούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, οι διαφημίσεις, τα σήριαλ και τα κάθε λογής ριάλιτι, είναι είτε γυναίκες άβουλες, είτε άτρωτες Businesswoman.
Ταυτόχρονα το σύστημα επιμένει στην εμπορευματοποίηση και τη θεαματοποίηση των γυναικών, το πλασάρισμα του γυναικείου κορμιού σαν εμπόρευμα.
Η ιδεαλιστική αντιμετώπιση του ζητήματος της γυναικείας καταπίεσης είχε σαν αποτέλεσμα το φεμινιστικό κίνημα της Γαλλίας να φτάσει στο σημείο να υποστηρίζει τη νομοθεσία του Σαρκοζί που απαγόρευε στις μουσουλμάνες γυναίκες να φοράνε τη μαντίλα. Πρόσφατα στην Ιταλία, με αφορμή την αποκάλυψη του σκανδάλου Ρούμπι Καρίμα, οι φεμινιστικές οργανώσεις οργάνωσαν διαδηλώσεις με σύνθημα “Οι Ιταλίδες δεν είναι πουτάνες”, ξεχνώντας ότι το φεμινιστικό κίνημα του '70 πάλεψε μαζί με τις εκδιδόμενες γυναίκες ενάντια στην ηθική της Καθολικής Εκκλησίας. Ή ακόμα χειρότερα, φεμινιστικές οργανώσεις στην Ελλάδα έφτασαν να υποστηρίζουν τους νόμους της Πετραλιά για το ασφαλιστικό που στο όνομα της “ισότητας” εξίσωσε τα όρια ηλικίας αντρών και γυναικών.
Η γυναικεία καταπίεση πάει χέρι χέρι με την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Χωρίς την απλήρωτη εργασία των γυναικών μέσα στο σπίτι που εξασφαλίζει την αναπαραγωγή της νέας εργατικής τάξης, ο καπιταλισμός δεν θα μπορούσε να επιβιώσει όλα αυτά τα χρόνια της ύπαρξής του. Έτσι για να μπορεί το σύστημα να εξασφαλίζει αυτή τη διαδικασία καλλιεργεί της σεξιστικές ιδέες, περί γυναικείας κατωτερότητας σαν κομμάτι μίας φυσικής και αναμφισβήτητης σχεδόν φυσικής εξέλιξης της ανθρωπότητας.
Όμως σήμερα η κυρίαρχη σεξιστική ιδεολογία σε βάρος των γυναικών τείνει να αμφισβητείται για δύο βασικούς λόγους. Πρώτο γιατί μέσα σε μία περίοδο οικονομικής και πολιτικής αστάθειας όπως η σημερινή, εκατομμύρια άνθρωποι βάζουν σε αμφισβήτηση τις ιδέες που για χρόνια καλλιεργούσε το σύστημα προκειμένου να διαχωρίζει τους ανθρώπους σε άντρες γυναίκες, ντόπιους και μετανάστες, ομοφυλόφιλους και στρέιτ. Το δεύτερο είναι ότι αυτά τα ιδεολογικά δηλητήρια που καλλιεργεί ο καπιταλισμός, σπάνε μέσα από την κοινή δράση αντρών και γυναικών, μέσα από το δυνάμωμα των αγώνων κόντρα στις επιθέσεις. Από τη μάχη για το χτίσιμο νέων συνδικάτων, μέχρι τη μάχη ενάντια στις απολύσεις, ενάντια στη διάλυση της παιδείας και της υγείας, μέχρι τη μάχη για τη νομιμοποίηση των μεταναστών και τη χορήγηση ασύλου στους πολιτικούς πρόσφυγες.
Μέσα από αυτούς τους αγώνες μπαίνουν σε αμφισβήτηση τα κυρίαρχα πρότυπα της γυναίκας που αναπαράγονται μέσα στα πλαίσια της κυρίαρχης αστικής ηθικής και στη θέση τους μπαίνουν οι νέες αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, της ανυπακοής απέναντι σε ψηφισμένους νόμους και καταπιεστικές ηθικές αξίες. Μέσα από αυτούς τους αγώνες, από τη Μέση Ανατολή μέχρι τις ΗΠΑ, είναι που δυναμώνει ξανά η ελπίδα για να χτίσουμε μία νέα κοινωνία, κάνοντας πράξη το σύνθημα του Μάη του ‘68, του προηγούμενου κινήματος που συγκλόνισε τον πλανήτη και άλλαξε άρδην τις ζωές εκατομμυρίων γυναικών: “Τα θέλουμε όλα και μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο”.
Οι γυναίκες που πρωτοστατούν στις επαναστάσεις που συμβαίνουν
αυτές τις μέρες στη Βόρεια Αφρική έρχονται σήμερα, 100 χρόνια μετά την
καθιέρωση της 8 Μάρτη ως παγκόσμιας ημέρας της γυναίκας, να μας
θυμίσουν ότι οι γυναίκες της εργατικής τάξης παραμένουν στην πρώτη
γραμμή του αγώνα για έναν κόσμο χωρίς πολιτικές και οικονομικές
δικτατορίες, για έναν κόσμο χωρίς φτώχεια, πόλεμο και καταπίεση.
Το ίδιο μήνυμα στέλνουν και οι γυναίκες εργαζόμενες στην
Ελλάδα, που για 10η φορά στις 23 Φλεβάρη, πλημμύρησαν τους δρόμους,
δίνοντας μαζικό παρόν στην πανεργατική και συνεχίζουν τις μάχες για να
σώσουμε τα σχολεία και τα νοσοκομεία από τις συγχωνεύσεις, για να μην
περάσουν οι απολύσεις και η διάλυση των ΣΣΕ σε κάθε εργασιακό χώρο και
γειτονιά. Έχουν περάσει πάνω από 150 χρόνια (8 Μάρτη 1857) από την
πρώτη διαδήλωση εργατριών στη Νέα Υόρκη, διεκδικώντας μείωση των ωρών
εργασίας από 14 ώρες σε 8 ώρες, καλύτερες αμοιβές και καλύτερες
συνθήκες εργασίας. Και όμως το σύνθημα του απεργιακού κινήματος των
γυναικών της Αμερικής των αρχών του περασμένου αιώνα «Θέλουμε Ψωμί και
Τριαντάφυλλα», με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα
τριαντάφυλλα την καλύτερη ποιότητα ζωής, έρχεται ξανά στην επικαιρότητα
μέσα από τους σημερινούς αγώνες. Η πολιτική του ΔΝΤ και των Μνημονίων, έχει επιδεινώσει τη θέση των γυναικών στην εργασία και στην οικογένεια. Τα μέτρα της κυβέρνησης που έχουν στόχο την εξοικονόμηση των δισεκατομμυρίων που επιβάλει το Μνημόνιο για χάρη των τραπεζιτών και των κερδοσκόπων, συνιστούν μία ευθεία επίθεση στη ζωή της εργατικής τάξης με πρώτα θύματα τις γυναίκες. Μέσα σε συνθήκες κρίσης η επισφαλής εργασία, οι απλήρωτες υπερωρίες, τα διευρυμένα ωράρια, η δουλειά χωρίς ασφάλιση, οι χαμηλότερες αμοιβές, η σχεδόν διπλάσια ανεργία, τα διπλάσια οικογενειακά βάρη τείνουν όλο και περισσότερο να γίνουν καθεστώς για τις γυναίκες. Κι αυτό γιατί οι νέες επιθέσεις που προβλέπουν τα Μνημόνια έρχονται να πατήσουν πάνω σε ένα πλέγμα διακρίσεων που για χρόνια συντηρεί το σύστημα σε βάρος των γυναικών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ε.Ε. οι γυναίκες κερδίζουν κατά μέσον όρο 17,4% λιγότερα χρήματα από τους άνδρες, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι πάνω από 20%.
Τo μέσο ημερομίσθιο των γυναικών στον ιδιωτικό τομέα, με πλήρη απασχόληση, αντιπροσωπεύει το 82,90% του αντίστοιχου ημερομισθίου των ανδρών (στοιχεία ΙΚΑ 2009). Με βάση τα στοιχεία του ΙΚΑ, ακόμη και στη μερική απασχόληση οι γυναίκες αμείβονται κατά μέσο όρο με 70 ευρώ λιγότερα το μήνα σε σχέση με τους άνδρες (ο μέσος μηνιαίος μισθός ανέρχεται στα 515,29 ευρώ για τις γυναίκες, έναντι 584,87 ευρώ για τους άνδρες). Καθαρό μηνιαίο εισόδημα μικρότερο των 750 ευρώ αναλογεί περίπου στις τρεις από τις δέκα γυναίκες που εργάζονται (33,7%, έναντι 16% των ανδρών). Ενώ λόγω του ότι οι γυναίκες έχουν την πρωτιά στην ανασφάλιστη εργασία, σήμερα το 21% των γυναικών ηλικίας 65 ετών και άνω αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της φτώχειας, έναντι 16% των ανδρών.
Ανεργία
Οι γυναίκες ιδιαίτερα μέσα στην περίοδο της οικονομικής κρίσης αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΣΥΕ, το Νοέμβριο του 2010 το ποσοστό της ανεργίας σκαρφάλωσε στο 13,9%. Στις γυναίκες η ανεργία ανήλθε στο 17% από 13,3% το Νοέμβριο του 2009 και στους άνδρες στο 11,6% από 8,8%. Η εγκυμοσύνη και η μητρότητα γίνονται αιτία μη πρόσληψης γυναικών, απόλυσης, αλλά και αναγκαστικής αποδοχής εργασίας με ελαστικές σχέσεις, χωρίς συμβάσεις, με μικρότερα μεροκάματα. Δήμοι, επιχειρήσεις, τηλεοπτικοί σταθμοί, πολυκαταστήματα, αλυσίδες πολυεθνικών εταιρειών, όλο και πιο συχνά προχωρούν σε απολύσεις γυναικών επειδή “τόλμησαν” να γίνουν μητέρες.Η διάλυση του κοινωνικού κράτους, αυτό δηλαδή που ονομάζονταν παλιά φροντίδα και μέριμνα, επιδεινώνει ακόμα περισσότερο τη ζωή των γυναικών. Οι συγχωνεύσεις των παιδικών σταθμών και των σχολείων, η κατάργηση του ολοήμερου σχολείου, της πρόσθετης διδακτικής στήριξης, το κλείσιμο των νοσοκομείων, των μονάδων για ψυχικά ασθενείς, των ΚΑΠΗ, του προγράμματος Βοήθεια στο Σπίτι, έχει σαν αποτέλεσμα αυτά τα βάρη να πέφτουν πάνω στην οικογένεια και κατά συνέπεια στις γυναίκες.
Οι νέες αλλαγές στο ασφαλιστικό έβαλαν στο στόχαστρο τις γυναίκες. Μητέρες με ανήλικα παιδιά και δημόσιοι υπάλληλοι που δεν θεμελιώνουν μέχρι και το 2010 δικαίωμα συνταξιοδότησης είναι οι μεγάλοι χαμένοι του Ασφαλιστικού. Σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές που εξομοιώνουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης μεταξύ ανδρών και γυναικών, ως και 15 χρόνια αυξάνονται τα όρια συνταξιοδότησης στον δημόσιο τομέα, οι γυναίκες που είχαν προσληφθεί μέχρι το 1982 θα συνταξιοδοτούνται με 25 έτη υπηρεσίας από το 2013, ακόμα και για όσες έχουν τρία παιδιά, ενώ τα όρια ηλικίας φτάνουν τα 65 για άντρες και γυναίκες. Τα μέτρα της κυβέρνησης κατά των μεταναστών έχουν και αυτά ως πρώτα θύματα τις μετανάστριες.
Οι γυναίκες είναι τα πρώτα θύματα των ιμπεριαλιστικών πολέμων. Για πολλές γυναίκες στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στην Αφρική ο μόνος δρόμος για να επιβιώσουν είναι να ακολουθήσουν το δρόμο της προσφυγιάς μαζί με τα παιδιά τους. Το σφράγισμα των συνόρων και η κατάργηση του δικαιώματος στο άσυλο, οδηγούν αυτές τις γυναίκες σε κυκλώματα τράφικινγκ και σωματεμπορίας. Την ίδια στιγμή που οι γυναίκες βιώνουν με τόσο δραματικό τρόπο της συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης, ταυτόχρονα είναι αντιμέτωπες με μία ολόκληρη ιδεολογική επίθεση. Το πρότυπο της γυναίκας που καλλιεργούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, οι διαφημίσεις, τα σήριαλ και τα κάθε λογής ριάλιτι, είναι είτε γυναίκες άβουλες, είτε άτρωτες Businesswoman.
Ταυτόχρονα το σύστημα επιμένει στην εμπορευματοποίηση και τη θεαματοποίηση των γυναικών, το πλασάρισμα του γυναικείου κορμιού σαν εμπόρευμα.
Καταπίεση
Η αντιμετώπιση όλου αυτού του πλέγματος υλικής και ιδεολογικής καταπίεσης που υφίστανται εκατομμύρια γυναίκες σήμερα, χρειάζεται να είναι αντικαπιταλιστική. Οι αιτίες της γυναικείας καταπίεσης δεν έχουν να κάνουν με κάποιες “πατροπαράδοτες νοοτροπίες” των αντρών που πρέπει να ξεριζωθούν από τα μυαλά τους, όπως υποστηρίζουν οι Φεμινιστικές οργανώσεις, που στοχοποιούν τις πατριαρχικές αντιλήψεις και όχι το ίδιο το σύστημα.Η ιδεαλιστική αντιμετώπιση του ζητήματος της γυναικείας καταπίεσης είχε σαν αποτέλεσμα το φεμινιστικό κίνημα της Γαλλίας να φτάσει στο σημείο να υποστηρίζει τη νομοθεσία του Σαρκοζί που απαγόρευε στις μουσουλμάνες γυναίκες να φοράνε τη μαντίλα. Πρόσφατα στην Ιταλία, με αφορμή την αποκάλυψη του σκανδάλου Ρούμπι Καρίμα, οι φεμινιστικές οργανώσεις οργάνωσαν διαδηλώσεις με σύνθημα “Οι Ιταλίδες δεν είναι πουτάνες”, ξεχνώντας ότι το φεμινιστικό κίνημα του '70 πάλεψε μαζί με τις εκδιδόμενες γυναίκες ενάντια στην ηθική της Καθολικής Εκκλησίας. Ή ακόμα χειρότερα, φεμινιστικές οργανώσεις στην Ελλάδα έφτασαν να υποστηρίζουν τους νόμους της Πετραλιά για το ασφαλιστικό που στο όνομα της “ισότητας” εξίσωσε τα όρια ηλικίας αντρών και γυναικών.
Η γυναικεία καταπίεση πάει χέρι χέρι με την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Χωρίς την απλήρωτη εργασία των γυναικών μέσα στο σπίτι που εξασφαλίζει την αναπαραγωγή της νέας εργατικής τάξης, ο καπιταλισμός δεν θα μπορούσε να επιβιώσει όλα αυτά τα χρόνια της ύπαρξής του. Έτσι για να μπορεί το σύστημα να εξασφαλίζει αυτή τη διαδικασία καλλιεργεί της σεξιστικές ιδέες, περί γυναικείας κατωτερότητας σαν κομμάτι μίας φυσικής και αναμφισβήτητης σχεδόν φυσικής εξέλιξης της ανθρωπότητας.
Όμως σήμερα η κυρίαρχη σεξιστική ιδεολογία σε βάρος των γυναικών τείνει να αμφισβητείται για δύο βασικούς λόγους. Πρώτο γιατί μέσα σε μία περίοδο οικονομικής και πολιτικής αστάθειας όπως η σημερινή, εκατομμύρια άνθρωποι βάζουν σε αμφισβήτηση τις ιδέες που για χρόνια καλλιεργούσε το σύστημα προκειμένου να διαχωρίζει τους ανθρώπους σε άντρες γυναίκες, ντόπιους και μετανάστες, ομοφυλόφιλους και στρέιτ. Το δεύτερο είναι ότι αυτά τα ιδεολογικά δηλητήρια που καλλιεργεί ο καπιταλισμός, σπάνε μέσα από την κοινή δράση αντρών και γυναικών, μέσα από το δυνάμωμα των αγώνων κόντρα στις επιθέσεις. Από τη μάχη για το χτίσιμο νέων συνδικάτων, μέχρι τη μάχη ενάντια στις απολύσεις, ενάντια στη διάλυση της παιδείας και της υγείας, μέχρι τη μάχη για τη νομιμοποίηση των μεταναστών και τη χορήγηση ασύλου στους πολιτικούς πρόσφυγες.
Μέσα από αυτούς τους αγώνες μπαίνουν σε αμφισβήτηση τα κυρίαρχα πρότυπα της γυναίκας που αναπαράγονται μέσα στα πλαίσια της κυρίαρχης αστικής ηθικής και στη θέση τους μπαίνουν οι νέες αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, της ανυπακοής απέναντι σε ψηφισμένους νόμους και καταπιεστικές ηθικές αξίες. Μέσα από αυτούς τους αγώνες, από τη Μέση Ανατολή μέχρι τις ΗΠΑ, είναι που δυναμώνει ξανά η ελπίδα για να χτίσουμε μία νέα κοινωνία, κάνοντας πράξη το σύνθημα του Μάη του ‘68, του προηγούμενου κινήματος που συγκλόνισε τον πλανήτη και άλλαξε άρδην τις ζωές εκατομμυρίων γυναικών: “Τα θέλουμε όλα και μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο”.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου