Το κύμα των εξεγέρσεων που σαρώνει την Βόρεια Αφρική και την Μέση
Ανατολή έχει αλλάξει τα πολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα της
περιοχής.
Ταυτόχρονα, η επανεμφάνιση της επανάστασης ως ενός εφαρμοσμένου
τρόπου για την ανατροπή καταπιεστικών καθεστώτων και την αλλαγή της
κοινωνίας προκαλεί ιδεολογικές μετατοπίσεις σε μαζικά ακροατήρια με
τρόπους που είχαμε να δούμε για δεκαετίες. Το τεύχος 85 του περιοδικού
Σοσιαλισμός από τα Κάτω που κυκλοφορεί αυτή την εβδομάδα επιχειρεί να
βοηθήσει και να διευρύνει αυτές τις αναζητήσεις.
Έτσι, το μεγαλύτερο κομμάτι της ύλης του καταλαμβάνει ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα για τις επαναστάσεις στην Τυνησία, τη Λιβύη και κύρια την Αίγυπτο. Πώς προκλήθηκε η επαναστατική παλίρροια, και μάλιστα με αφορμή ένα τόσο «ασήμαντο» περιστατικό, όσο ήταν η αυτοπυρπόληση του νεαρού Τυνήσιου Μοχάμεντ Μπουαζίζι, από αντίδραση σε μια τυπική επιχείρηση αστυνομικής καταστολής; Και το σημαντικότερο: πώς έφτασε η επανάσταση από μια μικρή χώρα όπως η Τυνησία να ξεσηκώσει τις αιγυπτιακές μάζες, στο πιο κρίσιμο δηλαδή πολιτικά και γεωστρατηγικά σημείο της Μέσης Ανατολής;
Ο Νίκος Λούντος περιγράφει στο άρθρο του “Οι δικτάτορες καταρρέουν” το χρονικό της επανάστασης από την Τυνησία στην Αίγυπτο: από τις ηρωικές πρώτες μέρες των αρχικά μειοψηφικών διαδηλωτών της 25 Γενάρη μέχρι τα δύο εκατομμύρια της πλατείας Ταχρίρ. Κομβικό σημείο της επαναστατικής διαδικασίας υπήρξε η συμμετοχή σε αυτήν των εργατών, όχι ως διαδηλωτών πολιτών, αλλά με τη συλλογική δύναμη της τάξης τους: το ξεκίνημα των μαζικών απεργιών και η σύνδεσή τους με την κατάληψη της Ταχρίρ ήταν που τελικά έβαλε το τελευταίο καρφί στο καθεστώς του Μουμπάρακ.
Γιατί όμως τώρα; Ποιές κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες υπέβοσκαν ώστε να εκραγεί και να υπερισχύσει το επαναστατικό κίνημα κατά του καθεστώτος; Στο δεύτερο άρθρο του με τίτλο “Διαρκής Επανάσταση”, ο Νίκος Λούντος επιχειρεί να ξετυλίξει αυτές τις διεργασίες. Ξεχωρίζουν: η εμφάνιση ενός νέου εργατικού κινήματος τα τελευταία χρόνια (με τυπικό παράδειγμα τις απεργίες στην κλωστοϋφαντουργία της Μαχάλα αλ Κούμπρα). Η αντιιμπεριαλιστική ριζοσπαστικοποίηση με αφορμή την στήριξη της παλαιστινιακής αντίστασης, που αναπόφευκτα ερχόταν σε σύγκρουση με την δουλικότητα του καθεστώτος Μουμπάρακ απέναντι σε ΗΠΑ και Ισραήλ. Η βαρβαρότητα ενός καθεστώτος που εκτός από τους υπόλοιπους μηχανισμούς καταστολής διέθετε έναν παρακρατικό μηχανισμό χαφιέδων με την βιτρίνα του NDP, του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος του Μουμπάρακ. Και τέλος, η γενικότερη υποχώρηση της ισχύος των ιμπεριαλιστών στην περιοχή μετά τις ήττες που υπέστη το σχέδιο Μπους για τη “νέα” Μέση Ανατολή. Για καθένα από αυτά τα σημεία, το άρθρο του Νίκου Λούντου περιέχει πολύτιμα στοιχεία.
Συγκυρία
Ο Λέανδρος Μπόλαρης δίνει ιστορικό βάθος στην ανάλυση της σημερινής επαναστατικής συγκυρίας. Στο άρθρο “Από τον Νάσερ στον Μουμπάρακ” θυμίζει πώς φτάσαμε από την αντιιμπεριαλιστική ρητορική και πρακτική των “Ελεύθερων Αξιωματικών” της δεκαετίας του '50 στους συμβιβασμούς και τα ξεπουλήματα, πρώτα του Ανουάρ Σαντάτ και μετέπειτα του Χόσνι Μουμπάρακ.
Επίσης, στο άρθρο “Οι αγώνες της Αριστεράς” βάζει στο κάδρο την δράση της κομμουνιστικής Αριστεράς που εμφανίζεται στην Αίγυπτο από την δεκαετία του '20. Οι στρατηγικές ελλείψεις της Αριστεράς στην αντιμετώπιση του καθεστώτος του Νάσερ σφράγισε την αποτυχία της, όχι μόνο στην Αίγυπτο αλλά και στις υπόλοιπες αραβικές χώρες, είναι το κεντρικό επιχείρημα του άρθρου αυτού.
Το αφιέρωμα πλαισιώνουν αξιοπρόσεκτες συμβολές που αναδεικνύουν κρίσιμες πλευρές της επαναστατικής διαδικασίας: η Μανάρ Χουσείν, μέλος της οργάνωσης “Επαναστάτες Σοσιαλιστές” στην Αίγυπτο, γράφει για τη συμμετοχή τους στην εξέγερση. Η Κατερίνα Θωίδου επισημαίνει την παρουσία των γυναικών στο κίνημα, αντίθετα με τα συνηθισμένα ισλαμοφοβικά στερεότυπα. Ο Λέανδρος Μπόλαρης θυμίζει τις συνεργασίες των Ελλήνων καπιταλιστών και του κράτους τους με τα δικτατορικά καθεστώτα. Και τέλος ο Νίκος Λούντος αφιερώνει δύο σελίδες στον χασάπη της Λιβύης, τον Καντάφι, και την ματοβαμμένη του προσπάθεια να παραμείνει στην εξουσία, που μόνο να βοηθηθεί μπορεί από την φιλολογία περί “ανθρωπιστικής” επέμβασης της Δύσης.
Εκτός του αφιερώματος, ξεχωρίζουν δύο παρεμβάσεις για την ελληνική επικαιρότητα. Η πρώτη είναι του Πάνου Γκαργκάνα με τίτλο “Συμφωνία Παπανδρέου-ΕΕ: Στο έλεος των αγορών” που αναλύει τις πρόσφατες εξελίξεις στα παζάρια της ΕΕ για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Η δεύτερη είναι της Μαρίας Στύλλου και έχει τίτλο “Με ποιά στρατηγική στο εργατικό κίνημα;”. Η συνεχιζόμενη εργατική αντίσταση στο Μνημόνιο με τη μορφή απεργιακής δράσης, αλλά και η εμφάνιση νέων κινημάτων αντίστασης (στις γειτονιές, ενάντια στην ακρίβεια, κλπ) θέτουν ζητήματα στρατηγικής και τακτικής για την Αριστερά. Το τι θα επιλέξει μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις του επόμενου διαστήματος, λέει το άρθρο, προτείνοντας απαντήσεις από τη σκοπιά της επαναστατικής Αριστεράς. Τέλος, ο Πέτρος Κωνσταντίνου γράφει για ένα από τα κεντρικότερα μέτωπα της περιόδου, την “Νομιμοποίηση για όλους τους μετανάστες”.
Το νέο τεύχος του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω είναι διαθέσιμο στα κεντρικά βιβλιοπωλεία. Μπορείτε ακόμα να το βρείτε στον χώρο του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου (Φειδίου 14, πίσω από το Τιτάνια-Ρεξ), καθώς και από συντρόφισσες και συντρόφους που διακινούν την Εργατική Αλληλεγγύη.
http://www.ergatiki.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=1714:i959&Itemid=62
Έτσι, το μεγαλύτερο κομμάτι της ύλης του καταλαμβάνει ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα για τις επαναστάσεις στην Τυνησία, τη Λιβύη και κύρια την Αίγυπτο. Πώς προκλήθηκε η επαναστατική παλίρροια, και μάλιστα με αφορμή ένα τόσο «ασήμαντο» περιστατικό, όσο ήταν η αυτοπυρπόληση του νεαρού Τυνήσιου Μοχάμεντ Μπουαζίζι, από αντίδραση σε μια τυπική επιχείρηση αστυνομικής καταστολής; Και το σημαντικότερο: πώς έφτασε η επανάσταση από μια μικρή χώρα όπως η Τυνησία να ξεσηκώσει τις αιγυπτιακές μάζες, στο πιο κρίσιμο δηλαδή πολιτικά και γεωστρατηγικά σημείο της Μέσης Ανατολής;
Ο Νίκος Λούντος περιγράφει στο άρθρο του “Οι δικτάτορες καταρρέουν” το χρονικό της επανάστασης από την Τυνησία στην Αίγυπτο: από τις ηρωικές πρώτες μέρες των αρχικά μειοψηφικών διαδηλωτών της 25 Γενάρη μέχρι τα δύο εκατομμύρια της πλατείας Ταχρίρ. Κομβικό σημείο της επαναστατικής διαδικασίας υπήρξε η συμμετοχή σε αυτήν των εργατών, όχι ως διαδηλωτών πολιτών, αλλά με τη συλλογική δύναμη της τάξης τους: το ξεκίνημα των μαζικών απεργιών και η σύνδεσή τους με την κατάληψη της Ταχρίρ ήταν που τελικά έβαλε το τελευταίο καρφί στο καθεστώς του Μουμπάρακ.
Γιατί όμως τώρα; Ποιές κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες υπέβοσκαν ώστε να εκραγεί και να υπερισχύσει το επαναστατικό κίνημα κατά του καθεστώτος; Στο δεύτερο άρθρο του με τίτλο “Διαρκής Επανάσταση”, ο Νίκος Λούντος επιχειρεί να ξετυλίξει αυτές τις διεργασίες. Ξεχωρίζουν: η εμφάνιση ενός νέου εργατικού κινήματος τα τελευταία χρόνια (με τυπικό παράδειγμα τις απεργίες στην κλωστοϋφαντουργία της Μαχάλα αλ Κούμπρα). Η αντιιμπεριαλιστική ριζοσπαστικοποίηση με αφορμή την στήριξη της παλαιστινιακής αντίστασης, που αναπόφευκτα ερχόταν σε σύγκρουση με την δουλικότητα του καθεστώτος Μουμπάρακ απέναντι σε ΗΠΑ και Ισραήλ. Η βαρβαρότητα ενός καθεστώτος που εκτός από τους υπόλοιπους μηχανισμούς καταστολής διέθετε έναν παρακρατικό μηχανισμό χαφιέδων με την βιτρίνα του NDP, του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος του Μουμπάρακ. Και τέλος, η γενικότερη υποχώρηση της ισχύος των ιμπεριαλιστών στην περιοχή μετά τις ήττες που υπέστη το σχέδιο Μπους για τη “νέα” Μέση Ανατολή. Για καθένα από αυτά τα σημεία, το άρθρο του Νίκου Λούντου περιέχει πολύτιμα στοιχεία.
Συγκυρία
Ο Λέανδρος Μπόλαρης δίνει ιστορικό βάθος στην ανάλυση της σημερινής επαναστατικής συγκυρίας. Στο άρθρο “Από τον Νάσερ στον Μουμπάρακ” θυμίζει πώς φτάσαμε από την αντιιμπεριαλιστική ρητορική και πρακτική των “Ελεύθερων Αξιωματικών” της δεκαετίας του '50 στους συμβιβασμούς και τα ξεπουλήματα, πρώτα του Ανουάρ Σαντάτ και μετέπειτα του Χόσνι Μουμπάρακ.
Επίσης, στο άρθρο “Οι αγώνες της Αριστεράς” βάζει στο κάδρο την δράση της κομμουνιστικής Αριστεράς που εμφανίζεται στην Αίγυπτο από την δεκαετία του '20. Οι στρατηγικές ελλείψεις της Αριστεράς στην αντιμετώπιση του καθεστώτος του Νάσερ σφράγισε την αποτυχία της, όχι μόνο στην Αίγυπτο αλλά και στις υπόλοιπες αραβικές χώρες, είναι το κεντρικό επιχείρημα του άρθρου αυτού.
Το αφιέρωμα πλαισιώνουν αξιοπρόσεκτες συμβολές που αναδεικνύουν κρίσιμες πλευρές της επαναστατικής διαδικασίας: η Μανάρ Χουσείν, μέλος της οργάνωσης “Επαναστάτες Σοσιαλιστές” στην Αίγυπτο, γράφει για τη συμμετοχή τους στην εξέγερση. Η Κατερίνα Θωίδου επισημαίνει την παρουσία των γυναικών στο κίνημα, αντίθετα με τα συνηθισμένα ισλαμοφοβικά στερεότυπα. Ο Λέανδρος Μπόλαρης θυμίζει τις συνεργασίες των Ελλήνων καπιταλιστών και του κράτους τους με τα δικτατορικά καθεστώτα. Και τέλος ο Νίκος Λούντος αφιερώνει δύο σελίδες στον χασάπη της Λιβύης, τον Καντάφι, και την ματοβαμμένη του προσπάθεια να παραμείνει στην εξουσία, που μόνο να βοηθηθεί μπορεί από την φιλολογία περί “ανθρωπιστικής” επέμβασης της Δύσης.
Εκτός του αφιερώματος, ξεχωρίζουν δύο παρεμβάσεις για την ελληνική επικαιρότητα. Η πρώτη είναι του Πάνου Γκαργκάνα με τίτλο “Συμφωνία Παπανδρέου-ΕΕ: Στο έλεος των αγορών” που αναλύει τις πρόσφατες εξελίξεις στα παζάρια της ΕΕ για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Η δεύτερη είναι της Μαρίας Στύλλου και έχει τίτλο “Με ποιά στρατηγική στο εργατικό κίνημα;”. Η συνεχιζόμενη εργατική αντίσταση στο Μνημόνιο με τη μορφή απεργιακής δράσης, αλλά και η εμφάνιση νέων κινημάτων αντίστασης (στις γειτονιές, ενάντια στην ακρίβεια, κλπ) θέτουν ζητήματα στρατηγικής και τακτικής για την Αριστερά. Το τι θα επιλέξει μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις του επόμενου διαστήματος, λέει το άρθρο, προτείνοντας απαντήσεις από τη σκοπιά της επαναστατικής Αριστεράς. Τέλος, ο Πέτρος Κωνσταντίνου γράφει για ένα από τα κεντρικότερα μέτωπα της περιόδου, την “Νομιμοποίηση για όλους τους μετανάστες”.
Το νέο τεύχος του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω είναι διαθέσιμο στα κεντρικά βιβλιοπωλεία. Μπορείτε ακόμα να το βρείτε στον χώρο του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου (Φειδίου 14, πίσω από το Τιτάνια-Ρεξ), καθώς και από συντρόφισσες και συντρόφους που διακινούν την Εργατική Αλληλεγγύη.
http://www.ergatiki.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=1714:i959&Itemid=62
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου