Ντοκυμαντέρ: BLACK POWER MIXTAPE: Μιλούν οι “Μαύροι Πάνθηρες”

Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και αρχές της δεκαετίας του ’70, σκηνοθέτες της Σουηδικής τηλεόρασης ταξίδεψαν στις ΗΠΑ για να γνωρίσουν και να εξερευνήσουν το κίνημα Black Power. Πολύ λίγα ήταν ως τότε γνωστά από τα αμερικανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθώς η επίσημη κρατική άποψη ήταν πως επρόκειτο για κίνημα συνδεδεμένο με τη βία και με τρομοκρατικές ενέργειες.

Παρά τα εμπόδια που συνάντησαν, οι Σουηδοί σκηνοθέτες δεν σταμάτησαν την έρευνά τους και τελικά ανέπτυξαν ουσιαστικούς δεσμούς με σημαντικούς εκπροσώπους της σπουδαιότερης οργάνωσης, των Μαύρων Πανθήρων, σε μια προσπάθεια να αναδείξουν από κοινού την κατάσταση των μαύρων και τους αγώνες τους για ίσα δικαιώματα.
Τριάντα χρόνια αργότερα, ο σκηνοθέτης Γκόραν Όλσον ανακάλυψε αυτό το υλικό από ταινίες των 16 χιλιοστών σε ένα σκονισμένο ράφι στα αρχεία της σουηδικής τηλεόρασης. Αντιλαμβανόμενος την αξία του, αποφάσισε να πάρει το ατόφιο κινηματογραφικό υλικό από το υπόγειο και να το κάνει προσβάσιμο στο κοινό, να φτιάξει μια ταινία – συλλογή για το κίνημα. Χωρίς να περιμένει έγκριση από κανέναν, έκανε αυτό που έκρινε σωστό και βρήκε χρηματοδότη στη συνέχεια (συμπαραγωγός είναι ο ηθοποιός Ντάνι Γκλόβερ, γνωστός για τις ριζοσπαστικές θέσεις του).

Ατόφια αίσθηση

Το αποτέλεσμα ήταν σκόπιμα μια συλλογή αποσπασμάτων, όχι ένα ρεμίξ, προκειμένου να διατηρηθεί ατόφια η αίσθηση του υλικού και να μην κατακερματιστεί σε νέα κομμάτια. Σαν ηχητική επένδυση έχει μουσική και συνεντεύξεις από σύγχρονους αφροαμερικανούς καλλιτέχνες, ακτιβιστές και μουσικούς όπως ο Χάρι Μπελαφόντε, η Έρικα Μπαντού, ο Άμιρ Χάλιμπ Τόμσον των Ρουτς και πολλοί ακόμη. Είναι ταξινομημένο σε εννέα μέρη, ένα για κάθε χρονιά της περιόδου 1967-1975.
Εμφανίζονται οι πρωταγωνιστές του κινήματος για την απελευθέρωση των μαύρων, ονόματα όπως ο Στόκλι Καρμάικλ, ο Μπόμπι Σιλ, ο Χιούι Νιούτον, η Άντζελα Ντέιβις την εποχή της φυλάκισής της, ο Έλντριτζ Κλίβερ, στελέχη οι περισσότεροι των «Μαύρων Πανθήρων» εκείνο το διάστημα, καθώς και υλικό από την πλούσια δραστηριότητα του κόμματος αυτού και των δικτύων που είχε στήσει μέσα στις κοινότητες των μαύρων. Ουσιαστικά ξεκινά με την περίοδο που εγκαινιάστηκε με τον θάνατο του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και την πολιτική κληρονομιά που άφησε: Βία ή μη-βία; Ήταν μια περίοδος που στην Ευρώπη είχε καθοριστεί από τα κινήματα του Μάη του ’68. Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού τον τόνο έδινε η αντίσταση στον πόλεμο του Βιετνάμ και το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα βρισκόταν στο αποκορύφωμά του. Ένα κίνημα που είχε ξεκινήσει τη δεκαετία του ’50 στις Νότιες πολιτείες ενάντια στους ρατσιστικούς νόμους και τις διακρίσεις, δικαιώθηκε «στα χαρτιά» με την κατάργησή τους από τον πρόεδρο Λίντον Τζόνσον και μεταφέρθηκε στα αναπτυγμένα αστικά κέντρα του Βορρά.

Γκέτο

Καρδιά της διαμαρτυρίας τώρα γίνεται η καπιταλιστική εκμετάλλευση, η γκετοποίηση, η βάρβαρη καταστολή των μαύρων και ο αποκλεισμός τους από τις λαμπερές κατακτήσεις του αμερικάνικου ονείρου σε επίπεδο εκπαίδευσης, παροχών και ποιότητας ζωής. Οι αγώνες ξέσπασαν και ήταν σκληροί και βίαιοι, με οδοφράγματα στα γκέτο, αναβρασμό στα εργοστάσια, διαδηλώσεις και πολιτικές διαμαρτυρίες.
Στην καρδιά των πιο μαχητικών μαύρων αγωνιστών βρίσκονταν οι Μαύροι Πάνθηρες, ένα κόμμα που μιλούσε ανοιχτά για βίαιη ρήξη με το ρατσιστικό κράτος και τους θεσμούς του και την οργάνωνε σε όλα τα επίπεδα, από την υλικοτεχνική στήριξη των μαύρων κοινοτήτων μέχρι την ένοπλη αντιπαράθεση με τους μηχανισμούς καταστολής. Σύντομα μπήκαν στο στόχαστρο των κυβερνήσεων και της αστυνομίας. Ο Νίξον μίλησε για την «σιωπηλή πλειοψηφία» των λευκών που έπρεπε να απομονώσουν τους βίαιους τρομοκράτες, ο Ρίγκαν ως κυβερνήτης της Καλιφόρνιας επιδόθηκε σε ένα λυσσασμένο κυνήγι μαγισσών απέναντι στους ηγέτες του μαύρου κινήματος στα πανεπιστήμια.
Παρά τη βάρβαρη καταστολή, δεν κατάφεραν να συντρίψουν τον κόσμο που πάλεψε. Αντίθετα αναγκάστηκαν να κάνουν πολιτικές και νομοθετικές παραχωρήσεις στις μαύρες κοινοτητες για να εξομαλύνουν την κατάσταση, όχι βέβαια να λύσουν το βασικό ζήτημα της φτώχειας, του ρατσισμού και του αποκλεισμού που σήμερα όλο και περισσότερο οξύνεται.
Από αυτή την άποψη, το κίνημα Black Power και οι Μαύροι Πάνθηρες δεν δικαιώθηκαν. Τα ζητήματα που άνοιξαν όμως είναι σήμερα επίκαιρα όσο ποτέ, κι ας μην κατάφεραν να τα λύσουν. Η παραγωγή και κυκλοφορία του «Black Power Mixtape 1967-1975» (από τις 3 Νοέμβρη στα σινεμά) είναι ένα δείγμα των καιρών και μια πηγή έμπνευσης για όλο τον κόσμο που επιμένει να θυμάται και να παλεύει, μη-βίαια ή και βίαια.

http://www.ergatiki.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=3304:i992&Itemid=11