(του ανταποκριτή μας Θ. Ανδρεάδη - Συγγελάκη) Ο γνωστός νεοελληνιστής Μάριο Βίττι, επιστρέφει στην Πόλη (γενέτειρά του και ιδιαίτερη πατρίδα των γονέων του) με το βιβλίο «Η Κωνσταντινούπολη στην μνήμη» (Ιstanbul nella memoria).
Το δοκίμιο αυτό, σε άκρως προσωπικό τόνο και ύφος, εκδόθηκε από την έδρα νεοελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου "Λα Σαπιέντσα" της Ρώμης, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Πάολα Μαρία Μινούτσι και παρουσιάζεται σήμερα το βράδυ σε εκδήλωση της Ελληνικής Πρεσβείας στη Ρώμη. Ο Μάριο Βίττι, στο έργο του αυτό, κάνει αναφορά σε είκοσι χρόνια ζωής στην μεγαλούπολη που ενώνει Ανατολή και Δύση: από το 1926, μέχρι το 1946, όταν αναχώρησε με εμπορικό πλοίο και προορισμό την Ιταλία. Σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο καθηγητής Μάριο Βίττι τόνισε ότι "πρόκειται για ένα βιβλίο-μέσα σε εισαγωγικά-βιογραφικό: ένας φιλόλογος δεν γράφει αυτοβιογραφίες. Επομένως είναι μια περίπτωση εντελώς προσωπική και το ότι δημοσιεύθηκε οφείλεται στην καθηγήτρια Πάολα Μαρία Μινούτσι που ξεκίνησε μια νέα σειρά εκδόσεων της έδρας της ".
Ο κορυφαίος νεοελληνιστής, εξηγεί ότι «ήθελε απλώς να πληροφορήσει τα πέντε εγγόνια του, δίνοντας απαντήσεις στις ερωτήσεις που συνέχιζαν να του θέτουν. Από τις σχέσεις με τους γονείς, μέχρι την σχολική πορεία του».
"Υπήρχαν κάποιες πάστες που δεν ξαναβρήκα πουθενά-γράφει ο Βίττι στο «Η Κωνσταντινούπολη στη μνήμη». Oι ''μπαλκανίκ'', με τέσσερις μικρούς κύκλους παντεσπάνι και γέμιση σε κρέμα, με μοναδική γεύση και οι ''πυραμίντ'', τριγωνικές, με λωρίδες παντεσπάνι, γέμιση σε κρέμα σοκολάτας με πραλίνες αλλά και με επικάλυψη σοκολάτας".
Τόνος προσωπικός, γλώσσα άμεση και απλή, μνήμες που συνδέονται με τις πιο ιδιαίτερες στιγμές της καθημερινότητας, αλλά και με γενικότερες, διαπιστώσεις και αναλύσεις μιας ζωής.
Η πρώτη επαφή με την Ιταλία, το 1938, (πατρίδα μακρινής καταγωγής του πατέρα του), οι θερινές διακοπές με τους γονείς του, οι δύο πρώτες φωτογραφικές μηχανές -το μεγάλο πάθος της ζωής του μετά την λογοτεχνία- μάρκας Sida και Kodak.
Στο βιβλίο αυτό, ο Μάριο Βίττι δεν παραλείπει να αναφερθεί στον πολυαγαπημένο του καθηγητή Δημήτρη Μάνο, ο οποίος τον έφερε σε επαφή και με συγγραφείς που θεωρούνταν, τότε, απαγορευμένοι: εκείνος που έδωσε να διαβάσω την ''Ζωή εν Τάφω'' του Μυριβίλη.
Στο αντίτυπο που μου δάνεισε, οι πρώτες οκτώ σελίδες ήταν δακτυλογραφημένες, διότι τις πρωτότυπες τις είχαν σκίσει, συμπεριλαμβανομένης και εκείνης με τον τίτλο και μπορεί κανείς να καταλάβει το γιατί", γράφει ο επίτιμος καθηγητής νεοελληνικών του ιταλικού πανεπιστημίου του Βιτέρμπο. Όπως μας είπε ο Μάριο Βίττι, "όταν ο Μάνος ήρθε στην Αθήνα, έγινε δεξί χέρι του Παπανούτσου. Επομένως, η μητέρα μου, έκανε, τότε, την καλύτερη δυνατή, επιλογή. Εκείνος μου έδωσε να διαβάσω τα πρώτα μυθιστορήματα ελλήνων συγγραφέων και από εκεί ξεκίνησε η αγάπη μου για την πεζογραφία. Μόνον αργότερα, ανακάλυψα την ποίηση". Στο τέλος του βιβλίου, σε ένα είδος "γλωσσάριου" που συμπεριλαμβάνει πρόσωπα και καταστάσεις, ο γνωστός νεοελληνιστής, κάνει αναφορά στην οριστική του εγκατάσταση στην Ιταλία, το 1946- όπου έφτασε με ένα παλιό σκουριασμένο εμπορικό πλοίο και την προτροπή του πατέρα του, για να σπουδάσει νομική- και στις συναναστροφές με τους συμφοιτητές του: "μετά από λίγο, θα γνώριζα τον Φίλιππο Μαρία Ποντάνι, μια σχεδία απ' την οποία να πιαστώ για να μπορώ να μιλώ για τα ελληνικά γράμματα, για τον Σεφέρη, τον Καβάφη. Με τις ζωντανές εκείνες συζητήσεις στο ημίφως του φιλόξενου και αναγκαστικά κρύου σπιτιού των γονιών του, έπαιρνε σάρκα και οστά, μέσα μου, ένα πάθος που έμελλε να μετατραπεί σε λόγο ύπαρξης", διαπιστώνει στο "Η Κωνσταντινούπολη στην μνήμη" ο Ιταλός διανοούμενος, με ρωμιά μητέρα και εξελληνισμένου, ιταλικής καταγωγής, πατέρα. Χάρη στην γαλλική του παιδεία, κατάφερε να "περάσει" μέσα από τις βιβλιοκρισίες του στον ιταλικό τύπο και την ελληνική λογοτεχνία. Στην συνέχεια, ξεκίνησε η μακρά σταδιοδρομία του ως νεοελληνιστής, κατά την οποία δίδαξε στα πανεπιστήμια του Παλέρμο, του Βιτέρμπο, της Θεσσαλονίκης και της Σορβόννης. "Είμαι πολύ ευχαριστημένος από την ζωή μου, δεν μετανιώνω για τίποτα και τώρα αποκαλύπτω και εκείνο που ήμουνα, πριν γίνω νεοελληνιστής", μας εξομολογήθηκε ο ελληνο-ιταλός διανοούμενος και φιλόλογος. "Νόστος", "Μινιμαλισμός", "Παμούκ": το χθες συναντά το "σήμερα", στο προσωπικό γλωσσάριο του Βίττι. Η έδρα νέων ελληνικών του Πανεπιστημίου της Ρώμης Λα Σαπιέντσα, αποφάσισε να ξεκινήσει την νέα λογοτεχνική σειρά της με το "προσωπικού τόνου και υφής" αυτό βιβλίο:
«Μία τυχερή, τυχαία και ευτυχής περίπτωση», τονίζει η καθηγήτρια Πάολα Μαρία Μινούτσι η οποία μας εξήγησε: «τυχερή, διότι εκείνη την περίοδο που σκόπευα να ξεκινήσω την σειρά, ο Μάριο μου έδωσε να διαβάσω φιλικά τούτες τις σελίδες. Χάρηκα ιδιαίτερα και είδα ότι ήταν κάτι πολύ σημαντικό, διότι μπορεί να θεωρηθεί ως προϊστορία του Μάριο Βίττι, σε μια πόλη ξεχωριστή, με μια μοναδικής σημασίας ελληνική κοινότητα". Με το βιβλίο αυτό, η ιταλίδα καθηγήτρια διαπίστωσε ότι "ο Βίττι είναι έλληνας για τους έλληνες και ιταλός για τους ιταλούς».
Στα πλαίσια της συγκεκριμένης σειράς της έδρας Νεοελληνικών της "Λα Σαπιένσα", εκδόθηκε ήδη ένα δεύτερο βιβλίο με θέμα την οπτικοακουστική μετάφραση και θα ακολουθήσουν μελέτες για την τύχη του ποιητή Τζάκομο Λεοπάρντι στην Ελλάδα, για την κριτική που αναλύει και παρουσιάζει την ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη και το έργο του σκηνοθέτη Θεόδωρου Αγγελόπουλου στην παγκόσμια κριτική.
"Το να αρχίσουμε να εκδίδουμε τα βιβλία αυτή ήταν επιθυμία μιας ζωής, διότι, μέχρι τώρα φιλοξενούσαμε γνωστούς λογοτέχνες για συναντήσεις, αλλά μετά από την ομιλία τους, το μήνυμά τους , χωρίς γραπτό βοήθημα, ήταν πιο δύσκολο να διατηρηθεί στην μνήμη μας", τόνισε η Πάολα Μαρία Μινούτσι.
"Και σήμερα, σε περίοδο κρίσης-ολοκλήρωσε- είναι πολύ σημαντικό να στηριχθούν οι έδρες νέων ελληνικών, διότι η εικόνα της Ελλάδας, δεν είναι μόνο αυτή των οικονομικών δυσκολιών αλλά και της αστείρευτης κουλτούρας της".
http://web.ana-mpa.gr/balkans/article.php?doc_id=611827
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου