Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011

Τρεις εικόνες για τον Λόρκα

Παρθένα με το κρινολίνο,
προχωρείς και πας
μέσ’ από τον ποταμό του δρόμου,
προς την μεριά της ακροθαλασσιάς!
 
 
 
 
 
 

Ο Πολίτης Λόρκα

 Ελένη Καρασαββίδου-Κάππα

Στα μέσα του 1927 η λογοτεχνική Μαδρίτη παραδινόταν σ’ έναν άγνωστο 29χρονο δραματουργό κι ένα πρωτόλειο έργο. Το έργο ονομαζόταν «Μαριάνα Πινέδα» και μιλούσε για μια ιστορική γυναικεία μορφή που την κρέμασαν οι φασίστες στην πόρτα του σπιτιού της γιατί παρά τις προσπάθειες καλοπιάσματος κι εξαγοράς δεν έπαψε στιγμή να μιλά για Δημοκρατία και (άρα) Δικαιώματα. Ο συγγραφέας του, εν αντιθέσει, πίστευε ότι η ποίηση θα απέτρεπε κάθε εναντίον του κακό. «Είμαι ποιητής και κανείς δεν πυροβολεί τους ποιητές» είναι μια από τις διάσημες φράσεις του. Στην πραγματικότητα, ο νεαρός Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα είχε λιγότερο από δέκα χρόνια ζωής... Γιατί στις 19 Αυγούστου του 1936, 70 χρόνια πριν, οι Φρανκιστές φασίστες τον σκότωναν κάπου κοντά στην Γρανάδα.
Η αξία του Λόρκα σήμερα, δηλαδή η διαρκής επικαιρότητα του, είναι πως δεν υπήρξε μόνο μια πολυσχιδής μορφή των γραμμάτων (ποιητής, δραματουργός, καλλιτέχνης με ζωγραφικές και μουσικές επιδόσεις) αλλά ότι δεν εκχώρησε στιγμή (παρά ένα πλούσιο ταλέντο που κάθε σύστημα ενδιαφέρεται συνήθως να εξ-αγοράσει) την ιδιότητα του πολίτη. Την ιδιότητα του ανθρώπου που δεν μπορεί να ξεχνά, ούτε χάρην ενός υψηλού μα απολίτικου αισθητισμού, τις κραυγές του ανθρώπου που βάλλεται και επιλέγει γι’ αυτό να γίνει η φωνή του. Η ματιά (κι άρα η «έγγραφη φωνή») του Λόρκα δεν «περιπατεί απαλά» στα «ρομαντικά ηλιοβασιλέματα» μα χαρακώνεται από την σκληράδα της ζωής. Από το Romancero Gitano ακόμη (που του ‘δωσε μια πρώιμη φήμη στα 1927) ο Λόρκα μιλά για τον πολιτισμό των τσιγγάνων κι ένα πρωταρχικό σκοτάδι που θα επαναλαμβάνεται στα έργα του (Ματωμένος Γάμος, το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα, Θρήνος για τον θάνατο του Σάντες Μεχίας κλπ). Σκοτάδι που ανατρέπει τις «χαρούμενες φιέστες» της εποχής και γίνεται γνήσιο φως, αφού τρέπεται σε σύμβολο της ίδιας της δύναμης της φύσης και των ιδρυματοποιημένων ενστίκτων της, που έχουν παραβιαστεί από τις νόρμες του μοντέρνου πατριαρχικού καπιταλισμού και των «αβρών ανθρώπων με τ’ άγρια κράτη» που έφερε μαζί του. Φύση όμως που μπορεί κάθε στιγμή να εγερθεί για να λάβει την «εκδίκηση της (του), κωδικοποιώντας έτσι μέσα στη φαντασίωση του «Δημιουργού» όλην την στάση Ζωής του «Πολίτη».
Ο Λόρκα στην τόσο σύντομη ζωή του εγέρθηκε με το σπάνιο ταλέντο του απέναντι στον ρωμαιοκαθολικισμό, δηλαδή την δομημένη εκκλησία, στην ομοφοβία (και μην ξεχνάμε ότι ως τέτοιο έγκλημα προσπάθησαν να παρουσιάσουν τον θάνατο του οι μελανοχίτωνες...), στον σεξισμό, δίχως ν’ αποφεύγει αντιφάσεις ή φοβίες μα δίχως να πισωγυρίζει από το στενό μονοπάτι που είχε να διαβεί. Ο συμβολισμός του θανάτου του υπήρξε τεράστιος, ιδίως σε χώρες με ισχυρά αντιφασιστικά κινήματα και σ’ εποχές που το λάιφ στάιλ δεν μπέρδευε συστηματικά τον διασκεδαστή με τον καλλιτέχνη. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Μαραμπού-Καββαδίας του αφιέρωσε ομώνυμο με τ’ όνομα του ποίημα που συγκρίνει την δολοφονία του με το μίνι ολοκαύτωμα των ναζιστών στο Δίστομο, αφού η πένα του Λόρκα ήταν τα στόματα όλων αυτών.
Λέγεται πως το πρωί του θανάτου του είπε στον φίλο που τον είδε τελευταίος σιδεροδέσμιο: «Δεν πιστεύω παρά μονάχα στο Θεϊκό και στην Μητέρα μου». Παράφραση λόγου της Μαριάνας ντε Πινέδα-θηλυκού εαυτού του. Μέσα από αυτά τα δύο σύμβολα που τόνιζαν την τελική ανεξαρτησία της πένας του, ο Λόρκα ίσως είχε βρει γενναιόψυχα την σκοτεινή μήτρα-φύση που αποζητούσε. Και το σχήμα τα ανθρώπου που μένει μόνος μες στην ερημιά του ακολουθώντας τη βασική του επιλογή. Να κοιτά μα και να βλέπει. Να μη σιωπά και όπως κι όσο πρέπει να μιλά.
Ο Τόμας Μαν, προσπαθώντας να εξηγήσει το είδος του ανθρώπου που, λίγα χρόνια αργότερα από τον θάνατο του Λόρκα και με την επικράτηση του φασισμού, έκλαιγε όταν άκουγε Μπαχ αλλά γελούσε όταν σκότωνε παιδιά, μίλησε για την πλάνη του γερμανικού αστισμού. Για την πλάνη όσων θεωρούσαν πως το βιωτικό τους επίπεδο (σαν αυτό που απότομα αποκτήσαμε στην ευρωπαϊκή Ελλάδα...) κι η κουλτούρα αρκούν για να γίνουν οι άνθρωποι ανθρώπινοι. Δεν αρκούν δίχως πολιτική συνείδηση, τόνισε. Δεν αρκούν δίχως την συνείδηση του πολίτη. Δηλαδή του ανθρώπου που δεν αποστρέφει τα μάτια στις εξαφανίσεις του γείτονα, που δεν κλείνει τ’ αυτιά στις κραυγές του «Άλλου». Αφού θεωρεί ότι κάθε ερώτηση που η πραγματικότητα του θέτει, είναι μία ερώτηση προσωπική. Κάτι που αφορά τον ίδιο όταν κοιτάζεται μονάχος στον καθρέπτη. Όταν, δηλαδή, οφείλει να γεννηθεί από την ίδια του την ερημιά...
Ο Λόρκα έζησε μπροστά σ’ αυτόν τον καθρέφτη ξέροντας πως μια έγγραφη φωνή δεν μπορεί παρά ν’ ανήκει στους δίχως φωνή διωκόμενους όλου του κόσμου. Εκείνον τον Αύγουστο ου 36, 70 χρόνια πριν, συμπληρώνοντας το συμπέρασμα ζωής του Κανέτι, θα μάθαινε ίσως πως ο χειρότερος εχθρός για τους επικρατούντες δεν μπορεί παρά να είναι όχι όσοι απλά γράφουν, παρά όσοι ζουν ποιητικά. Όσοι αναλίσκονται σε μια μάταιη μα ελπιδοφόρα προσπάθεια ν’ αλλάξουν τον κόσμο. Είχε πια μάθει πως γι’ αυτό πυροβολούν τους ποιητές...

http://www.agitprop.gr/article/109/o-politis-lorca

Ο Λόρκα στο ελληνικό τραγούδι



Ο Λόρκα ενσάρκωσε το διττό αίτημα της πρωτοπορίας και της λαϊκότητας που οι Έλληνες δημιουργοί είχαν ως σημαία στο έργο τους.


Μακράν ο ευρύτερα μελοποιημένος ξένος ποιητής, ο Λόρκα, ενέπνευσε μια τεράστια γκάμα Ελλήνων συνθετών. Η επιρροή του στην ελληνική μουσική επιτρέπει να τον θεωρήσουμε δικό μας, εγχώριο. Σήμερα, ο «γελαστός ποιητής», που εκτελέστηκε από τους φασίστες τού Φράνκο στον Ισπανικό εμφύλιο, συνεχίζει να απασχολεί τη συλλογική μνήμη της πατρίδας του και όλου του κόσμου.
Ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα γεννήθηκε το 1898 έξω απ’ τη Γρανάδα. Τριάντα οκτώ χρόνια μετά, στις 19 Αυγούστου 1936, έπεφτε νεκρός από τις σφαίρες των φαλαγγιτών μες στου Βιθνάρ το ρέμα. Πρόσφατα, το ισπανικό κράτος αποφάσισε να προχωρήσει στην εκταφή των οστών του.
Στη σύντομη ζωή του πρόλαβε να σημαδέψει ανεξίτηλα τα ισπανικά γράμματα, ως ποιητής και ως θεατρικός συγγραφέας. Μια άλλη, λιγότερο γνωστή πτυχή τής πολύπλευρης προσωπικότητάς του, είναι η μουσική. Ο ίδιος ήταν ταλαντούχος μουσικός, έχοντας λάβει μαθήματα από τον πιανίστα Αντόνιο Σεγούρα και τον περίφημο Μανουέλ ντε Φάγια. Στην ποίηση, εξάλλου, στράφηκε μόνο όταν οι γονείς του απαγόρεψαν να συνεχίσει τις μουσικές του σπουδές στο Παρίσι. Στον ποιητή άρεσαν πολύ τα τσιγγάνικα τραγούδια και η λαϊκή μουσική τέχνη της Ισπανίας, και γι’ αυτό είχε διοργανώσει ως και μουσικά φεστιβάλ, ενώ χαρακτηριστική είναι η παρουσία μουσικών όρων στα ποιήματά του. Αποκορύφωμα της μουσικής δραστηριότητάς του στάθηκε ο δίσκος Colección De Canciones Populares Españolas. Πρόκειται για διασκευές παραδοσιακών ισπανικών τραγουδιών που γραμμοφωνήθηκαν το 1931 με την τραγουδίστρια του φλαμένκο, την Argentinita και τον ποιητή στο πιάνο.
Ο Λόρκα των ελλήνων συνθετών
Η πρώτη συνάντηση του Λόρκα με τους Έλληνες συνθέτες πραγματοποιείται το 1948, με αφορμή την παράσταση του Ματωμένου Γάμου από το Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν. Ο μόλις 23 ετών Μάνος Χατζιδάκις γράφει τη μουσική και μελοποιεί πέντε τραγούδια σε μετάφραση Νίκου Γκάτσου. Το έργο παρέμεινε ανέκδοτο μέχρι το 1965, όταν εκδόθηκε με ερμηνευτή τον Λάκη Παππά. Ο Χατζιδάκις έγραψε μουσικές και τραγούδια και για άλλες θεατρικές παραστάσεις έργων τού Λόρκα. Στη δισκογραφία συναντάμε στον Μεγάλο Ερωτικό την αξεπέραστη ερμηνεία τής Φλέρυς Νταντωνάκη στο τραγούδι Πέρα στο θολό ποτάμι από το έργο Περλιμπλίν και Μπελίσα, αλλά και το Τριαντάφυλλο, τραγούδι που ακούστηκε πρώτη φορά στην παράσταση Δόνια Ροζίτα του 1959 και ηχογραφήθηκε στη Λαϊκή Αγορά με ερμηνευτή τον Βασίλη Λέκκα.
Το 1967 ο Μίκης Θεοδωράκης ολοκληρώνει τη μελοποίηση τού Romancero Gitano σε απόδοση Οδυσσέα Ελύτη. Αρχικά, το έργο προοριζόταν να κυκλοφορήσει με ερμηνεύτρια την Αρλέτα. Η επιβολή της δικτατορίας ακύρωσε την έκδοση του έργου, το οποίο τελικά κυκλοφόρησε το 1975 με τη Μαρία Φαραντούρη, ενώ το 1978 με την Αρλέτα. Το έργο ηχογραφήθηκε ξανά για φωνή και κιθάρα με τη Φαραντούρη και τον διεθνούς φήμης κιθαρίστα John Williams.
Μεσούσης της δικτατορίας, το 1969, συναντάμε την ιδιαίτερα αξιόλογη προσέγγιση του Γιάννη Γλέζου στα 12 Τραγούδια Του Λόρκα, με βασικό ερμηνευτή τον Γιάννη Πουλόπουλο και τη συμμετοχή της Έλενας Κυρανά. Την απόδοση των στίχων υπογράφει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, ενώ την εξαιρετική ενορχήστρωση επιμελείται ο Νίκος Μαμαγκάκης. Το 1974, ο Γλέζος καταπιάνεται ξανά με την ποίηση του Λόρκα, μελοποιώντας τον Αντόνιο Τόρες Χερέδια, με ερμηνεύτρια τη Μαρία Δημητριάδη. Σημαντικός σταθμός στις μελοποιήσεις του Λόρκα αποτελεί η μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου στο ποίημα Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας, εμπνευσμένο από το θάνατο στην αρένα τού ομώνυμου φίλου του. Η μετάφραση του έργου ανήκει στον Νίκο Γκάτσο, ενώ το έργο ερμήνευσαν ο βαρύτονος Κώστας Πασχάλης και ο Μάνος Κατράκης στο ρόλο του αφηγητή. Το 1974, ο Χρήστος Λεοντής μελοποίησε Λόρκα στο δίσκο Αχ Έρωτα, σε ερμηνεία Τάνιας Τσανακλίδου και Μανώλη Μητσιά και απόδοση Λευτέρη Παπαδόπουλου. Τραγούδια όπως Μέρα γεμάτη θλίψη, Αβάσταχτο να σ’ αγαπώ και φυσικά το Λούζεται η αγάπη μου αγαπήθηκαν από το κοινό για τον αβίαστο λυρισμό τους.
Εξίσου επιτυχημένη υπήρξε η συνάντηση του Λόρκα με τον Νίκο Μαμαγκάκη, το 1983, στον κύκλο τραγουδιών Του Έρωτα Και Του Πάθους, σε μετάφραση Αγαθής Δημητρούκα. Ο δίσκος περιλαμβάνει τα παραδοσιακά τραγούδια που ο ίδιος ο Λόρκα είχε διασκευάσει στη Colección De Canciones Populares Españolas, σε εναρμόνιση του Μαμαγκάκη και ερμηνεία της Νένας Βενετσάνου. Tο έργο κυκλοφόρησε ξανά το 2008 με ερμηνευτές τον Τάση Χριστογιαννόπουλο και τη Ναταλί Ρασούλη.
Ο Λόρκα έχει εμπνεύσει επίσης δημιουργούς που έχουν πειραματιστεί με πιο λόγιες μουσικές φόρμες, όπως ο Γιώργος Κουρουπός που έγραψε τα Οκτώ Τραγούδια Σε Ποίηση Λόρκα σε μετάφραση Αντρέα Αγγελάκη με ερμηνευτή τον Σπύρο Σακκά. Ο Λόρκα απασχολεί και εμπνέει και τη νεότερη γενιά δημιουργών, όπως ο Δημήτρης Μαραμής, ο οποίος το 2006 παρουσίασε το δίσκο Του Σκοτεινού Έρωτα σε απόδοση Σωτήρη Τριβιζά και ερμηνεία Μίνωα Θεοχάρη, ενώ τον επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε ο Σκοτεινός Έρωτας με τον Μάριο Φραγκούλη.
Στην ελληνική δισκογραφία συναντάμε πλήθος σκόρπιων μελοποιήσεων του Λόρκα. Ο ποιητής σημάδεψε το δισκογραφικό ντεμπούτο τού Μάνου Λοΐζου με το Τραγούδι Του Δρόμου σε μετάφραση Νίκου Γκάτσου, το οποίο πρωτοηχογραφήθηκε το 1962 σε δίσκο 45 στροφών με τη φωνή του Γιώργου Μούτσιου και ηχογραφήθηκε ξανά με ερμηνεία του συνθέτη στα Τραγούδια Του Δρόμου. Τους στίχους ανακαλύπτει ο Λοΐζος στην Επιθεώρηση Τέχνης, το ιστορικό περιοδικό τής Αριστεράς. Ο Θεοδωράκης συνέθεσε το τραγούδι Φεύγω για το Σαντιάγκο, το οποίο ερμήνευσε πρώτα ο Ζωρζ Μουστακί και στη συνέχεια η Αλίκη Καγιαλόγλου σε απόδοση Μιχάλη Μπουρμπούλη. Τρία μεμονωμένα ποιήματα του Λόρκα σε μετάφραση Ξενοφώντα Κοκόλη και μουσική Μαμαγκάκη τραγουδάει η Λιζέτα Καλημέρη στο δίσκο Αιφνιδιασμός. Στο δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου Η Βροχή Από Κάτω βρίσκουμε την Άυπνη πόλη σε απόδοση Μαρίας Ευσταθιάδη, ενώ και οι Όναρ τραγούδησαν τη Μπαλάντα του νερού της θάλασσας στο δίσκο Μην Πετάς Θα Σε Δουν.
Άξιες προσοχής είναι οι μελοποιήσεις Ελλήνων συνθετών σε ποιήματα του Λόρκα απευθείας απ’ το πρωτότυπο. Ενδεικτικά, αναφέρουμε το ποίημα Στις 27 του Αυγούστου και το γνωστό Τώρα νυφούλα μου χρυσή από τον Ματωμένο Γάμο που μελοποίησε απ’ τα ισπανικά ο Ηρακλής Πασχαλίδης και περιλαμβάνονται στο δίσκο 12 Μουσικά Κομμάτια Και 6 Τραγούδια. Η Λαμπρινή Σκλήνου έχει μελοποιήσει απ’ το πρωτότυπο τις Πληγές της αγάπης στο δίσκο Οι Ένδοξες Κατακτήσεις Ενός Κούκου, ενώ ο Επαμεινώνδας Παπαμιχαήλ το Αίνιγμα της κιθάρας στο δίσκο Βλέποντας Το Θρίλερ.
Οι δισκογραφημένες συνθέσεις για θεατρικά έργα του Λόρκα στα ελληνικά είναι αμέτρητες, με πρώτο φυσικά διδάξαντα τον Χατζιδάκι και τον Ματωμένο Γάμο του. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις δουλειές του Νίκου Κυπουργού στη Γέρμα από το δίσκο Music Οn Stage και του Τάσου Καρακατσάνη στη Θαυμαστή μπαλωματού που κυκλοφόρησε στο δίσκο Έξι Ενότητες Θεατρικής Μουσικής. Ξεχωριστή θέση κατέχει επίσης Το τραγούδι της Χοσέφα σε μουσική Νότη Μαυρουδή, φτιαγμένο για Το Σπίτι Της Μπερνάρντα Άλμπα. Το έργο ανέβηκε το καλοκαίρι του 1987 στις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού από ομάδα κρατουμένων, ενώ το τραγούδι ερμήνευσε η Αρλέτα στο δίσκο Κάπου Ανατολικοδυτικά. Ο Γιάννης Αγγελάκας εξάλλου μελοποίησε ποίηση του Λόρκα για τις ανάγκες του θεατρικού έργου Μοργκεντάου.
Τέλος, αμέτρητες είναι οι επανεκτελέσεις τραγουδιών τού Λόρκα. Ξεχωρίζουμε ενδεικτικά τη ζωντανή ηχογράφηση Του φεγγαριού τα πάθη (2002), όπου η Μαρία Φαραντούρη ερμηνεύει τρεις κύκλους του Λόρκα: τον Ματωμένο Γάμο σε μουσική Χατζιδάκι, τα Canciones Populares και το Romancero Gitano του Θεοδωράκη.


Οικογένεια και έθνος ήθελαν τον Λόρκα στρέιτ

«Η Ισπανία δεν μπορούσε να αποδεχτεί πως ο μεγαλύτερος Ισπανός ποιητής όλων των εποχών ήταν ομοφυλόφιλος. Η ομοφοβία υπήρχε και στα δύο στρατόπεδα του εμφυλίου και ύστερα από αυτόν. Ηταν ένα εθνικό πρόβλημα. Τώρα που η Ισπανία επιτρέπει το γάμο ομοφυλοφίλων, αυτό το ταμπού πρέπει να σπάσει»

Για πολλούς η ομοφυλοφιλία του ήταν δεδομένη. 

«Αυτοί που αρνούνται την ομοφυλοφιλία τού Λόρκα πρέπει τώρα να σκάσουν», λέει ο Γκίμπσον, σίγουρος για τις αποκαλύψεις του«Αυτοί που αρνούνται την ομοφυλοφιλία τού Λόρκα πρέπει τώρα να σκάσουν», λέει ο Γκίμπσον, σίγουρος για τις αποκαλύψεις του Αλλά για δεκαετίες, τόσο για την οικογένειά του όσο και για τον λογοτεχνικό κόσμο της χώρας του, ήταν ένα θέμα ταμπού. Τώρα, για πρώτη φορά, ο Ιαν Γκίμπσον, βιογράφος του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, παρουσιάζει στοιχεία που θέλουν πολλά από τα έργα του μεγάλου ποιητή να πηγάζουν από την απόγνωση στην οποία τον οδήγησε μια σεξουαλικότητα που έπρεπε να κρύβει. Ολα αυτά στο βιβλίο του «Lorca y el Mundo Gay» (ελ. μετάφραση «Ο Λόρκα και ο γκέι κόσμος») που κυκλοφόρησε στην Ισπανία χθες.
«Η Ισπανία δεν μπορούσε να αποδεχτεί πως ο μεγαλύτερος Ισπανός ποιητής όλων των εποχών ήταν ομοφυλόφιλος. Η ομοφοβία υπήρχε και στα δύο στρατόπεδα του εμφυλίου και ύστερα από αυτόν. Ηταν ένα εθνικό πρόβλημα. Τώρα που η Ισπανία επιτρέπει το γάμο ομοφυλοφίλων, αυτό το ταμπού πρέπει να σπάσει», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Γκίμπσον, μελετητής του Λόρκα εδώ και σαράντα χρόνια.
Στο βιβλίο του παρουσιάζεται ο τρόπος που τα ποιήματα του Λόρκα λογοκρίνονταν για να εμφανίζεται ως «στρέιτ», ακόμα και μετά τα '80ς, όταν πια η σεξουαλική του ταυτότητα είχε γίνει γνωστή. Αφ' ενός γιατί κανείς δεν ήθελε να έρθει σε ρήξη με την οικογένειά του, που προσπαθούσε να εξαλείψει αυτό το δεδομένο από τη ζωή και τη δουλειά του, και αφ' ετέρου γιατί οι περισσότεροι ακαδημαϊκοί φοβούνταν πως οποιαδήποτε νύξη θα τους στερούσε την πρόσβαση στα αρχεία του μεγάλου ποιητή.
«Δεν θέλαμε ο φόνος του να θεωρηθεί ένα έγκλημα πάθους, αλλά να παραμείνει πολιτικό έγκλημα. Ηταν δύσκολο για τον πατέρα μου να αποδεχθεί τη σεξουαλική ταυτότητα του θείου μου», δήλωσε πρόσφατα εκ μέρους της οικογενείας η Λάουρα Γκαρθία Λόρκα, κόρη του αδερφού τού ποιητή, Φρανσίσκο. Και ομολόγησε πως «...παρ' όλ' αυτά η θεία μου Ισαβέλα μιλούσε ανοικτά γι' αυτό το θέμα και με τον καιρό θεωρήθηκε φυσιολογικό. Φαντάζομαι πως και ο πατέρας μου θα το συζητούσε μεταξύ φίλων αλλά ποτέ ανοικτά».
Ετσι, όλα αυτά τα χρόνια, οι βασανισμένοι ήρωες του Λόρκα «ανεξήγητα» προσπαθούσαν να ξεφύγουν από ζωές που δεν επέλεξαν και αγάπες αδιέξοδες. «Ηταν μια ακριβής μεταφορά της θλίψης του, γιατί ήταν μια μεγαλοφυΐα που μετέτρεψε την ταλαιπωρία του σε τέχνη», λέει σήμερα ο Γκίμπσον. Και δεν διστάζει να κατακεραυνώσει την υποκρισία που ανακάλυψε, όταν με αυτό το δεδομένο ξαναδιάβασε όλα τα έργα του Λόρκα για να γράψει το βιβλίο του. «Ανακάλυψα μια αγωνιώδη και βασανιστική ομοφυλόφιλη αγάπη... Αυτοί που αρνούνται την ομοφυλοφιλία του πρέπει τώρα να σκάσουν ή τουλάχιστον να επανεξετάσουν τις προκαταλήψεις τους. Είναι μια ανακούφιση έπειτα από τόσα χρόνια σιωπής και συσκότισης να αποκαλύπτεται η αλήθεια».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου