http://www.enet.gr/?i=news.el.texnes&id=242500
Απάνθισμα μερικών από τα ωραιότερα τραγούδια που μελοποίησαν οι σημαντικότεροι συνθέτες μας, ως μικρό αντίδωρο για τα συναισθήματα που ο Νίκος Γκάτσος (1911-1992) μάς προσέφερε απλόχερα επί δεκαετίες μέσα από τους στίχους του, είναι το αφιέρωμα που γίνεται την Κυριακή 23 και τη Δευτέρα 24 Ιανουαρίου στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Ο δημιουργός που κατάφερε να ενώσει στη
στιχουργία του τη δημοτική, τη λαϊκή και την έντεχνη παράδοση
Η ιδέα του αφιερώματος, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100
χρόνων από τη γέννηση του ποιητή, ανήκει στη Μαρία Φαραντούρη, η οποία
γνώρισε από νωρίς τον πλούτο της στιχουργικής του: το πρώτο τραγούδι που
συνέθεσε το 1964 για τη φωνή της ο Μίκης Θεοδωράκης,το «Ματωμένο
φεγγάρι», ήταν σε δικούς του στίχους.
Για αυτές τις δυο βραδιές η Μαρία Φαραντούρη προσκάλεσε συναδέλφους της που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τον ποιητή, τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, τον τελευταίο χατζιδακικό τραγουδιστή Βασίλη Γισδάκη και την κορυφαία πιανίστα Ντόρα Μπακοπούλου. Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης θα παρουσιάσει μαζί με τη Μαρία Φαραντούρη, πρώτη φορά στο κοινό, και δύο καινούργια τραγούδια που συνέθεσε σε άγνωστους, μη μελοποιημένους στίχους του Νίκου Γκάτσου με τίτλους «Χατζιδακιάς» και «Το σκουπιδαριό». Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Νίκος Γκάτσος μάς κληροδότησε αρκετούς ακόμα μη μελοποιημένους στίχους, που ελπίζουμε να ανακαλύψουμε στο μέλλον. Το αφιέρωμα εντάσσεται στο πλαίσιο του Κύκλου Ελληνική Μουσική και τους ερμηνευτές θα πλαισιώνει ένα ολιγάριθμο μουσικό σύνολο υπό τη διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη.
Τα πολύτιμα δώρα του
Σχεδόν όλα τα τραγούδια του προγράμματος είναι γνωστά και αγαπημένα και έχουν σαφώς το χρώμα και την ιδιαίτερη ευαισθησία του Μάνου Χατζιδάκι, αφού οι δύο δημιουργοί είχαν τη μακροβιότερη και πιο στενή συνεργασία που καρποφόρησε συνολικά 138 τραγούδια. Ανάμεσά τους βρίσκεται το πρώτο και το τελευταίο τραγούδι της «συνομιλίας» τους: το «Χάρτινο το φεγγαράκι», γραμμένο το 1948 για το θεατρικό έργο «Λεωφορείον ο Πόθος» του Τενεσί Ουίλιαμς, που πρωτοτραγούδησε η Μελίνα Μερκούρη στην παράσταση του Θεάτρου Τέχνης, και «Το Ταξίδι» με τους τελευταίους στίχους που ο Γκάτσος έγραψε το 1991 πάνω στην ομότιτλη μελωδία από τη μουσική της ταινίας του Ηλία Καζάν «Αμέρικα Αμέρικα». Η πνευματική κληρονομιά του Νίκου Γκάτσου θα είναι παρούσα στο αφιέρωμα και μέσα από τη μουσική κορυφαίων, επίσης, συνθετών: των Μίκη Θεοδωράκη, Σταύρου Ξαρχάκου, Δήμου Μούτση και Χριστόδουλου Χάλαρη. Η συνεργασία του Γκάτσου με τον Σταύρο Ξαρχάκο απέφερε εξήντα τραγούδια, με τον Δήμο Μούτση πενήντα δύο και με τον Μίκη Θεοδωράκη δεκαπέντε.
Ας θυμηθούμε ορισμένα από τα κλασικά τραγούδια που θα ακουστούν στο αφιέρωμα. Ανάμεσα σε εκείνα που έχουν επιλεγεί από τη συνεργασία του Νίκου Γκάτσου με τον Μάνο Χατζιδάκι είναι: «Ηταν καμάρι της αυγής» από το «Ματωμένο Γάμο» του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα που ανέβηκε το 1947 στο Θεάτρο Τέχνης, «Με την Ελλάδα καραβοκύρη», «Ενας ευαίσθητος ληστής», «Ησουν παιδί σαν το Χριστό», από τον κύκλο «Μυθολογία», «Περιμπανού», «Κεμάλ» από τους «Αντικατοπτρισμούς», «Ο Γιάννης ο φονιάς» και «Μια φορά κι έναν καιρό» («Τα παράλογα») κ.ά. Από τα τραγούδια Γκάτσου-Θεοδωράκη θα ακουστούν τα «Ματωμένο φεγγάρι», «Είχα φυτέψει μια καρδιά», «Στράτα τη στράτα», «Αν θυμηθείς το όνειρό μου». Στις επιλογές Γκάτσου-Ξαρχάκου κυριαρχούν τα τραγούδια από το «Ρεμπέτικο» («Καίγομαι καίγομαι», «Το πρακτορείο» και «Μάνα μου Ελλάς»), την ομώνυμη ταινία του Κώστα Φέρρη, ενώ από τη συνεργασία του Δήμου Μούτση με τον Γκάτσο έχει επιλεγεί το τραγούδι «Αύριο πάλι» που συμπεριλαμβανόταν στο δίσκο του 1969 «Ενα χαμόγελο».
«Μονάκριβη» στιχουργία
Τη συμβολή του Νίκου Γκάτσου στο νεοελληνικό πολιτισμό υπενθυμίζει στο πρόγραμμα των παραστάσεων ο μουσικοκριτικός Γιώργος Β. Μονεμβασίτης αποκαλώντας τον «αυθεντικό και ευφάνταστο τεχνίτη των λέξεων, που έχει καταγραφεί στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας ως ποιητής του ενός ποιήματος, της "Αμοργού", και στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού ως ο στιχουργός των πολλών εξαίσιων στίχων. Το έργο του ακυρώνει τη θεωρία που διαχωρίζει τον ποιητικό λόγο από το στίχο γιατί οι στίχοι του είναι ποίηση. Στη μονάκριβη στιχουργία του ανιχνεύονται συνυφασμένες σχεδόν όλες οι αισθητικές κατηγορίες της ελληνικής ποίησης: η δημοτική, η λαϊκή ή έντεχνη». *
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου