Θέατρο: Ορφανά - Του Ντέννις Κέλλυ στο Θέατρο του Νέου Κόσμου

γράφει η Δήμητρα Κυρίλλου
http://www.ergatiki.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=1233:i950&Itemid=62 

Το ρομαντικό δείπνο του Ντάννυ και της Έλεν διακόπτεται απότομα όταν εισβάλλει στο σπίτι τους ο Λίαμ, ο μικρός αδελφός της Έλεν γεμάτος αίματα. Είναι ένα ανασφαλές, αγράμματο, λαϊκό παιδί που γεμάτο άγχος ισχυρίζεται ότι πήγε να βοηθήσει κάποιον τραυματισμένο στο δρόμο. Σταδιακά μαθαίνουμε ότι μεγάλωσε ορφανός και στενά προσκολλημένος στην αδελφή του. Σε αντίθεση με το πολιτισμένο περιβάλλον του ζευγαριού που γιορτάζει τη δεύτερη εγκυμοσύνη της γυναίκας, αυτός ζει περιθωριακά και έχει ποινικό μητρώο, είναι «κάπως».

Ξετυλίγοντας ένα κουβάρι από ασυναρτησίες και αντιφάσεις, σύντομα αποκαλύπτεται ότι ο Λίαμ δεν πήγε να βοηθήσει κανέναν, αντίθετα χτύπησε αναίτια και ανελέητα έναν Πακιστανό που επέστρεφε σπίτι του. Ο Λίαμ δεν είναι περιθωριακός, είναι νεοναζί. Έχει αφήσει το θύμα του να αιμορραγεί κλειδωμένο στην αυλή του φίλου του του Ίαν, του αρχιναζί της περιοχής. Έτρεξε στην αδελφή του να ζητήσει για μια ακόμη φορά κάλυψη από την αστυνομία πριν αυτή τον αναζητήσει. Ο  έντιμος και προοδευτικός γαμπρός του αρχικά σοκάρεται, θέλει να τον καταδόσει, να τιμωρηθεί, να προλάβουν να σώσουν τον Πακιστανό! Εδώ όμως μπαίνει στο παιχνίδι η Έλεν, η υπερπροστατευτική αδελφή που ξαφνικά ανακαλύπτει πως δε θάθελε ίσως να γεννήσει ένα ακόμη παιδί για να μεγαλώσει σε μια γειτονιά περίπου σαν τον Άγιο Παντελεήμονα του Λονδίνου, όπου μαυριδερά κωλόπαιδα και συμμορίες σου την πέφτουν ανά πάσα στιγμή, πως αλλιώς είχε ονειρευτεί τη ζωή της και δεν της βγήκε, ότι φοβάται κάθε μέρα.
«Εδώ θα περάσουμε όλη μας τη ζωή; ...δεν υπάρχει μέση λύση, υπάρχει μόνο το ένα ή το άλλο, που σημαίνει ή κάνουμε ή δεν κάνουμε, ή έχουμε οικογένεια ή δεν έχουμε, είμαστε εμείς κι απέναντί  μας αυτοί, προστατεύουμε ή δεν προστατεύουμε...».
Η  Έλεν φυσικά αποτροπιάζεται από την πράξη του αδελφού της, όμως δε διστάζει ούτε στιγμή. «Ο Λίαμ θα πέθαινε για την οικογένεια... Κι αν στη θέση του ήταν ο γιός σου, τι θάκανες Ντάννυ; »

Προσωρινή

Ο κύβος ερίφθη! Προκειμένου να κρατήσει την οικογένεια όρθια, ο Ντάννυ όχι μόνο θα καλύψει τον κουνιάδο του, αλλά θα φορέσει μαύρη κουκούλα και θα τρομοκρατήσουν παρέα τον δύσμοιρο Πακιστανό να μην καταγγείλει κανέναν τους, θα τον μεταφέρουν στο πάρκο και θα τον παρατήσουν. Όσο κι αν ντρέπεται γι’ αυτό, ο Ντάννυ θα γίνει ένας από αυτούς που σιχαίνεται στο όνομα. Η Έλεν από μια άλλη πλευρά δικαιώνεται στιγμιαία, το οχυρό δείχνει να αντέχει, η νίκη της όμως είναι προσωρινή. Το πλεκτό της σχέσης τους έχει ξηλωθεί και καμμιά μητρότητα, κανένα δίκιο του αίματος δεν μπορούν να το ξαναστήσουν.
Ο Κέλλυ ανοίγει το καπάκι, κι όλοι οι ασκοί του Αιόλου εκτίθενται στα μάτια του κοινού. Θες η προσωπική ενοχή;  Μήπως φταίμε όλοι για την κατάσταση στη γειτονιά και άρα για την ύπαρξη ανθρώπων σαν τον Λίαμ; Ή απ’ τη σκοπιά του νεοναζί: Έχουν το δικαίωμα να μιλούν οι μορφωμένοι μικροαστοί που δεν έχουν ζήσει στην ορφάνια και τη φτώχεια;  Μια ακόμα πιο απλοϊκή ερμηνεία: το τέρας υπάρχει έτσι κι αλλιώς μέσα μας. Είναι όμως έτσι;
Δεν είναι έτσι. Οι κοινωνικές ρίζες του φασισμού βρίσκονται στην κρίση, στη χειροτέρευση της ζωής των απλών ανθρώπων, όχι αναγκαστικά στη στέρηση και την ορφάνια, σίγουρα στην πολιτική και ιδεολογική φτώχεια της κυρίαρχης άποψης. «Τα Ορφανά» πετυχαίνουν να δυεισδύσουν στην καθημερινότητα του καθένα και της καθεμιάς μας, στο πρωταρχικό ερώτημα: τι κάνουμε για να σταματήσουμε το αυγό του φιδιού και μάλιστα καθώς η κρίση βαθαίνει; Ορθά δείχνουν ότι η ηθική δεν είναι αφηρημένη αξία, αλλά βαθύτατα πολιτική στάση. Στη ζωή δε μετράει αν δηλώνουμε προοδευτικοί και ιντελλεκτουέλ όπως ο Ντάννυ, τι λέμε, αλλά τι κάνουμε και τι δεν κάνουμε, τι επιλέγουμε όταν οι καταστάσεις πιέζουν να πάρεις θέση, όπως ακριβώς συμβαίνει σήμερα. Κι εδώ δεν χωρούν υπεκφυγές. Η Έλεν το έθεσε κατά έναν ειρωνικό τρόπο σωστά. Είμαστε εμείς κι απέναντί μας αυτοί. Να τους σταματήσουμε!
INFO: Η παράσταση «Ορφανά» παίζεται από Τετάρτη ως Κυριακή στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 και Θαρρύπου.