Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2013

Ο Τομ Σόγερ, ο Χακ Φιν κι εγώ

πηγή φωτογραφίας
 
 
 
Ο Τομ Σόγερ, ο Χακ Φιν κι εγώ
 

Μαθητής στο γυμνάσιο, διάβασα τέσσερις φορές τον Τομ Σόγερ. Μου άφησε μια απίστευτη επίγευση που τόσα χρόνια σαν αναγνώστης, λέμε τώρα, ψάχνω και δεν έχω βρει πουθενά. Ήταν μια εμπειρία τέλεια υπαρξιακή και (συν)αισθη(μα)τική. Βάζω στοίχημα ότι θέλετε, πως εαν διάβαζα τότε τον Χακ Φιν θα απογοητευόμουν. Ο Τομ Σόγερ ήταν, είναι και θα είναι ένα έργο αυθόρμητο και ονειροπόλο, όχι όμως και αθώο - προσοχή, ενώ ο Χακ Φιν ένα έργο περισσότερο ριζωμένο στη γη, στην πραγματικότητα. Είναι ένα βιβλίο για το τέλος των ονείρων. Γι' αυτό έχει μεγαλύτερη σχέση με τις δουλειές του Στάινμπεκ παρά με τον μεγάλο αδερφό του, τον Τομ Σόγερ. Και γι' αυτό μ' ευχαριστεί που το διαβάζω αυτή την περίοδο, στα 27 μου (καλά, όχι ότι γέρασα κιόλας). Ίσως γιατί προηγήθηκαν οι Τζων Στάινμπεκ, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Τσαρλς Μπουκόφσκι κτλ. Αλλά δεν διαχωρίζω τα δύο βιβλία σε καλό και καλύτερο, αφού στην ουσία αποτελούν ένα ενιαίο έργο το οποίο ακολούθησε μια εξελικτική πορεία, με αποτέλεσμα οι διαφορές τους να φτιάχνουν ένα σύμπαν, όσο γίνεται, πιο αντιπροσωπευτικό μιας περιόδου. Μιας περιόδου κοινωνικών αλλαγών άρα λογοτεχνικών, υφολογικών κ.ο.κ. Βέβαια, σε κάθε βιβλίο υπάρχουν διακριτές διαφορές αλλά θα έλεγα ότι εάν δεν υπήρχαν ο Τομ Σόγερ κι ο Χακ Φιν θα έπρεπε οπωσδήποτε να γραφτούν. Παρόλα αυτά, στον Χακ Φιν ανοίγουν ζητήματα που μόλις και είχαν αναφερθεί στον Τομ Σόγερ: οι φυλετικές διακρίσεις, ο ρατσισμός, οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, οι βεντέτες μεταξύ ανθρώπων, η παρακμή, η αλλοτρίωση, η αποξένωση. Επίσης η αξιοποίηση τεχνασμάτων και ψευδών δηλώσεων για την επιβίωση, η κοινωνική παρακμή, η αλληλεγγύη, η φιλία και άλλα πολλά. Ίσως γι' αυτό να ευθύνεται κι η κοινωνική καταγωγή των δύο πρωταγωνιστών: ο Τομ, αν και ορφανός, μεγαλώνει μέσα σ' ένα προστατευόμενο περιβάλλον και γι' αυτό αντιδρά, επιστρέφοντας όμως πάντα σε αυτό ενώ ο Χακ, αν και με πατέρα, είναι θύμα της πατρικής και κοινωνικής βίας, είναι στο περιθώριο της κοινωνίας - σε σχέση με τον "μικροαστό" Τομ - και όταν αντιδρά το κάνει πραγματικά για να ξεφύγει του κόσμου όπου ζει. Όπως και να 'χει τα δυο παιδιά γίνονται φίλοι γιατί δεν δέχονται αυτά τα ταμπού, αυτό τον τρόπο συμπεριφοράς. Και με αυτή τη λογική, συμπληρώνοντας τη διάσημη διατύπωση του Χέμινγουεϊ, δηλώνω (τολμώ να κάνω και δηλώσεις...) ότι όλη η σύγχρονη αμερικάνικη λογοτεχνία προέρχεται από δύο βιβλία του Μαρκ Τουέιν, εκείνα με τον τίτλο Οι περιπέτειες του Τομ Σόγερ και του Χακ Φιν, αντίστοιχα. Γι' αυτό, όποιος δεν έχει διαβάσει αυτά τα βιβλία (ποιός;), ας το κάνει τώρα!


Οι περιπέτειες του Χακ Φιν


Μαρκ Τουέιν
μετάφραση: Στέλλα Κάσδαγλη επιμέλεια σειράς: Ελένη Κεχαγιόγλου

Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη, 2013
478 σελ.
ISBN 978-960-503-288-3, [Κυκλοφορεί]

Μετά τη μεγάλη επιτυχία του μυθιστορήματος "Οι περιπέτειες τον Τομ Σόγερ" (1876) ο Μαρκ Τουέιν αποφασίζει να γράψει μια συνέχεια, ένα μυθιστόρημα ενηλικίωσης, με πρωταγωνιστή έναν από τους βοηθητικούς χαρακτήρες του βιβλίου, τον Χάκλμπερι (Χακ) Φιν. Το ολοκληρώνει επτά χρόνια αργότερα. Τα επικά κατορθώματα του Τομ Σόγερ δίνουν εδώ τη θέση τους στη σατιρική αφήγηση των περιπετειών ενός δεκατριάχρονου αλητάκου, ενός ατίθασου κοινωνικού παρία, ενός περιθωριακού, ενός περιπλανώμενου κατεργάρη. Το μυθιστόρημα έχει περάσει στην ιστορία της λογοτεχνίας ως ένα από τα μεγάλα αμερικανικά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα, επειδή έχει καταφέρει να συλλάβει και να εκφράσει με ακρίβεια το πνεύμα της εποχής του. Σύμφωνα με τη διάσημη διατύπωση του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, όλη η σύγχρονη αμερικανική λογοτεχνία προέρχεται από τις Περιπέτειες του Χακ Φιν. Το μυθιστόρημα πρωτοεκδόθηκε το 1884 στην Αγγλία και στον Καναδά, και ακολούθησε η κυκλοφορία του στις ΗΠΑ το 1885. Από τότε μέχρι και σήμερα, το αριστουργηματικό αυτό έργο έχει επανειλημμένως κριθεί ακατάλληλο για διδασκαλία στην αμερικανική δημόσια εκπαίδευση...
  

διαβάστε επίσης το κείμενο
του Δημήτρη Σαραντάρη στο bookstand.gr 


 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου