Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου 2014

[προτάσεις του Λογοτεχνία και Σκέψη] Μοιραία, Jean - Patrick Manchette, εκδ. Άγρα



Αυτό είναι ένα μαύρο μυθιστόρημα. Είναι η ιστορία όπου μια επαγγελματίας δολοφόνος, μοναχική και αλλοτριωμένη, διαπράττει το αιματηρό έργο της. Είναι ιστορία ενός ασυνήθιστου συμβολαίου, σε μια πόλη διεφθαρμένη από το χρήμα.
Η "Μοιραία" είναι το προτελευταίο μαύρο μυθιστόρημα που δημοσιεύτηκε όσο ζούσε ο Ζ.-Π. Μανσέτ. Χρονολογικά εκδίδεται ανάμεσα στο "Μελαγχολικό κομμάτι της Δυτικής Ακτής" και την "Πρηνή θέση του σκοπευτή". Η κεντρική ηρωίδα, η Αιμέ Ζουμπέρ, μετακινείται από πόλη σε πόλη, αλλάζοντας τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της, συγχρωτίζεται με την άρχουσα κοινωνία κάθε πόλης και οργανώνει φόνους επί χρήμασι. Η ιστορία θα τελειώσει άσχημα γι' αυτήν. Η "Μοιραία" είναι κυρίως η αφήγηση μιας αποτυχίας. Όμως αυτή η αποτυχία της γυναίκας φαίνεται πολύ πιο ανδρεία από τις αποτυχίες των ανδρών στα άλλα βιβλία του συγγραφέα.
Ο Ζαν-Πατρίκ Μανσέτ ήταν παθιασμένος με την τζαζ, τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία. Μπόρεσε, ως πρόδρομος, να βρει τον τόνο των μεγάλων μαύρων μυθιστορημάτων όπου ανακατεύονται περιπέτειες, η κοινωνική κριτική και η περιγραφή της καθημερινής ζωής.

Όπως σημειώνει και η Αγγέλα Γαβρίλη: "Ο Μανσέτ για μια ακόμη φορά δημιουργεί ένα σκοτεινό αριστούργημα: με γραφή επιθετική αλλά αποστασιοποιημένη συναισθηματικά - όπως ακριβώς ταιριάζει στην οπτική μιας επαγγελματία δολοφόνου, και με γλώσσα ωμή, χωρίς λογοτεχνικές ωραιοποιήσεις και στρογγυλέματα, διηγείται με σκληρό ρεαλισμό και κινηματογραφική ροή μια ιστορία που θα μπορούσε να είναι απόλυτα αληθινή. Το ύφος της αφήγησης είναι στεγνό και λιτό, σχεδόν μινιμαλιστικό, ενώ σαν γνήσιο τέκνο του γαλλικού Μάη ο συγγραφέας καταθέτει ένα βαθιά πολιτικό κείμενο που ξεγυμνώνει την παραδομένη στο κυνήγι του χρήματος αστική τάξη. Η προσεγμένη μετάφραση καθώς και το επίμετρο της έκδοσης με αποσπάσματα από το ημερολόγιο του Μανσέτ, κρίσεις για το έργο του και εργογραφία του, συμπληρώνουν και φωτίζουν τόσο το περιεχόμενο του βιβλίου όσο και την προσωπικότητα του συγγραφέα.
Πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν ακόμα για τη ''Μοιραία'', κράτησα όμως για το τέλος αυτό που με συγκίνησε περισσότερο - την αγάπη του Μανσέτ για τις γυναίκες και τον ακομπλεξάριστο θαυμασμό του για τη γυναικεία δύναμη που εκφράζεται σ' όλο το κείμενο: με την τρυφερή του αφιέρωση ''στην πολυαγαπημένη μου'' αλλά κυρίως με τη γεμάτη κατανόηση παρουσίαση του χαρακτήρα της ηρωίδας (που την ονομάζει επίσης ''aimée'', αγαπημένη) την οποία όχι μόνο δεν απαξιώνει για τις επιεικώς αμφιλεγόμενες επιλογές της αλλά αντιθέτως στην τελική σκηνή ουσιαστικά την αποθεώνει. Και βέβαια με την τελευταία φράση του βιβλίου, ''Γυναίκες ηδονικές και φιλόσοφοι, σ' εσάς απευθύνομαι'' (που παραπέμπει σε μανιφέστο ή προκήρυξη),  με την οποία αποτίεται φόρος τιμής στις ελεύθερες, δυνατές γυναίκες από έναν ελεύθερο και δυνατό άντρα..."

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου